![]() |
Già làng Hồ Văn Chính cùng con cháu và bà con vui bên ché rượu cần trong tết máng nước đầu năm của gia đình mình. Ảnh: N.V.S |
Clang đhak (theo tiếng Xê Đăng, clang: tết, đhak: nguồn nước) là một trong những nghi lễ được đồng bào Xê Đăng xếp sau lễ ăn trâu mừng mùa, cưới hỏi... Để chuẩn bị cho tết cúng máng nước, già làng sẽ gọi những thanh niên trong làng giao nhiệm vụ dọn dẹp sạch sẽ tại khu vực dòng suối lấy nước. Nguồn nước mà dân làng lấy về sử dụng thường ở trong khu rừng già và cách biệt những khu rừng ma.
Sau khi thực hiện xong nghi lễ, thanh niên trong làng chặt những ống tre, lồ ô đặt ống dẫn nước xuống khe suối để đưa nước về tận làng để người dân tiện sinh hoạt. Khi nguồn nước về tới máng của làng, già làng tiếp tục cắt tiết một con gà nữa để tạ ơn thần linh đã cho nước về với dân làng. Tiếng cồng chiêng hòa cùng những bài hát dân ca Xê Đăng bên ché rượu cần thâu đêm suốt sáng, càng làm cho không khí ở vùng núi cao này trở nên ấm áp. Cứ vậy, người Xê Đăng nô nức vui hội để rồi sau đó lại bận rộn cho khoảng thời gian lo phát nương, xuống vụ mùa tỉa rẫy mới.
Theo phong tục của người Xê Đăng, mỗi dịp tết máng nước diễn ra nhà này đến thăm nhà khác, nóc này đến thăm nóc khác để cùng chung vui uống rượu cần, ăn thịt khô, cơm nếp nướng trong ống nứa và chúc phúc cho nhau. Nhiều nơi còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa như: đánh cồng chiêng, hát dân ca suốt thời gian diễn ra phần hội để tăng thêm không khí rộn ràng của tết máng nước. Những hộ khá giả còn dự trữ thịt rừng sấy giàn bếp hoặc mổ gà, heo để ăn mừng.