Ném pao - trò chơi độc đáo của người Mông

Độc đáo trong cách chơi

Quả pao hay còn được gọi là “Lu po” được khâu nối các miếng vải lanh thành trái tròn, to bằng quả cam, bên trong nhồi hạt lanh hoặc bông vải. Ngày nay, để tạo sắc màu cho quả pao, các thiếu nữ Mông còn dùng thổ cẩm của người Thái, hay lụa tơ tằm để tạo sự mềm mại cho quả pao. Quả pao được tạo nên từ những đôi bàn tay khéo léo tỉ mỉ của các cô gái Mông. Pao của các thiếu nữ thường to, màu sắc bắt mắt và sặc sỡ hơn, còn pao của các cô bé mới lớn đơn giản hơn, bé hơn và có màu đen.
 

Quy định về cách chơi pao, từ truyền thống đến hiện đại, trò chơi vẫn giữ được bản sắc vốn có của nó: Trò chơi ném pao được diễn ra ở những khu đất rộng tương đối bằng phẳng, thường thì một bản sẽ có một sân riêng để tụ họp chơi pao, người chơi được chia làm hai bên nam - nữ, những người này có thể là người cùng bản hoặc là người khác bản, tuy nhiên người Mông cấm tuyệt đối ném pao giữa những người cùng dòng họ, vì ném pao là để tỏ tình, yêu đương nên người ta kiêng kị.

Sân chơi có chiều dài, rộng từ 50 m trở lên là có thể chơi được. Khoảng cách hai đội cách nhau khoảng 5 - 7 m. Tài khéo léo của người ném pao là không để cho pao rơi xuống đất và được giao ước với nhau bằng về số lần ném, số lần bắt được pao, nếu bên nào thua thì phải hát một bài hoặc làm một điều gì đó do đôi thắng quy định.

Ném pao ẩn chứa trong đó bao điều thú vị. Ban đầu họ chỉ chơi cho vui với nhau theo từng nhóm, sau đó đôi nam nữ sẽ ném quả pao cho nhau và cứ ném qua, ném lại hàng giờ, hàng ngày mà không biết chán. Trong cuộc vui, nếu cô gái ưng chàng trai nào thường là họ khéo léo giấu tình cảm qua ánh mắt, nụ cười, còn các chàng trai ưng cô gái nào thì giữ luôn quả pao.
 

Giá trị của trò chơi ném pao

Bà Mùa Y Dênh (49 tuổi), ở bản Ka Dưới, xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An đã khâu hàng nghìn quả pao cho người Mông trong vùng kể rằng: “Chẳng biết quả pao và trò chơi ném pao có từ khi nào nữa, nó có từ lâu lắm rồi. Chỉ biết rằng, người đàn ông Mông đi tìm vợ, đi hội đều mang theo khèn và biểu diễn những điệu múa khèn mạnh mẽ thể hiện sự trai tráng của người đàn ông thì người phụ nữ phải mang theo quả pao để đối xứng. Quả pao thể hiện sự mềm mại, vừa là trò chơi, vừa là vật trang sức của phụ nữ Mông trong các cuộc vui”.

Cũng theo bà Dênh, việc quan trọng nhất của thiếu nữ Mông là phải biết xe lanh, dệt vải, may váy và làm quả pao. Người đàn ông Mông đi tìm vợ thì việc đầu tiên họ xem là khả năng dệt vải, thêu thùa và làm quả pao. Một quả pao tốt thì các đường khâu phải kín, khi cầm quả pao không được cứng hoặc mềm quá. Một người phụ nữ Mông giỏi giang, đảm đang thì phải biết làm quả pao tốt.
 

Chơi pao thể hiện tính cố kết cộng đồng, là sợi dây kết nối các cộng đồng, tuy là trò chơi đơn giản, nhưng có giá trị rất lớn trong đời sống xã hội người Mông.

Theo langvietonline.vn