Được sự đồng ý từ cha mẹ, trong ngày lễ tạ ơn, gia đình người con sẽ mang lễ vật đến gồm: một ghè rượu ngon đặt giữa nhà và bắt đầu mổ gà và heo (bò). Sau đó, lấy tiết con vật cúng bôi lên ghè rượu , lấy một phần gan sống của các con vật đem xâu vào cây tre rồi cột trên miệng ghè để cúng ông bà tổ tiên và một phần đem ra ngoài sân cúng thần linh. Gà và thịt heo được nướng, xâu vào cây tre rồi cùng cột vào cây nơi buộc ghè rượu.
Khung cảnh buổi lễ tạ ơn cha mẹ của đồng bào J'rai |
Bắt đầu buổi lễ, Già làng sẽ chất vấn người con về lý do có cuộc gặp mặt này. Đối với người con nay đã trưởng thành, đã lập gia đình, sinh con đẻ cái, có nhà riêng, có ruộng riêng và làm ăn khấm khá., nên hôm nay, các con muốn tỏ một chút lòng hiếu thảo với cha mẹ về công ơn sinh thành và dưỡng dục. Tấm áo, tấm váy làm quà cho cha mẹ để tỏ lòng biết ơn của các con.
Các con tặng cha mẹ tấm áo, váy để tỏ lòng biết ơn công lao sinh thành và dưỡng dục. |
Người cha nhận món quà và cảm ơn người con trai. |
Tiếp theo, Già làng cầu khấn tới các thần linh, tới các Yàng cai quản gia đình. Mời các Yàng về ăn con heo, con gà, uống rượu, các thần linh về chứng kiến xua đuổi tà ma và ban sức khỏe cho người cha người mẹ để được ở bên con cháu của mình lâu dài. Sau bài khấn, Già làng lấy một nhánh là rừng nhúng vào ghè rượu rồi vẩy lên người cha , người mẹ và các con. Điều này mang ý nghĩa thân linh sẽ ban sức khỏe và phước lộc cho gia đình.
Người con trai dâng rượu cho cha. |
Cuối cùng, người con trai mời người cha uống cang rượu cần đầu tiên rồi đến lượt người con gái dâng rượu cho người mẹ. Khi người cha người mẹ nếm cang rượu cần, xem như đã nhận phần đền đáp của con mình. Rượu được chuyền tiếp tục đến cho người con, thông thường con ruột sẽ uống trước rồi sau đó mới đến dâu hoặc rể. Sau đó, Già làng sẽ mời bà con, dòng họ cùng uống cang rượu cần và cùng nhau biểu diễn những tiết mục văn nghệ chung vui với gia đình. Buổi lễ đã để lại dấu ấn tốt đẹp cho mỗi người tham dự và có sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng các dân tộc.
Mọi người cùng nhau thưởng thức rượu cần và tham gia văn nghệ. |
Điệu múa "Vui được mùa" |
Lễ tạ ơn cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa ứng xử của cộng đồng người J'rai, mang đậm tính truyền thống và giá trị nhân văn sâu sắc . Buổi lễ không chỉ để cầu mong sức khỏe cho mọi người trong gia đình mà còn khiến cho người dân Gia Rai cảm thấy yên tâm, bình an và hạnh phúc khi làm được điều gì đó để đền đáp lễ nghĩa tổ tiên, ông bà, cha mẹ và những người thân trong gia đình.
langvietonline.vn (Làng Văn hóa Du lịch Các dân tộc Việt Nam)