Trang phục truyền thống của dân tộc Jrai và Bahnar

Trang phục truyền thống của dân tộc Jrai và Bahnar
Mạnh mẽ, nổi bật...

Đó là điều có thể nhận thấy ngay khi nhìn vào những bộ trang phục truyền thống Jrai. Về áo nữ Jrai, có thể dễ dàng phân biệt bởi phần cổ và ngực có hoa văn nhỏ được chạy theo chiều ngang từ 2 đến 3 hàng, hoa văn cũng được thể hiện ở phần gấu tay áo và gấu áo với chiều cao khoảng 5-6 cm. Màu sắc gồm có 5 màu: đen, đỏ, vàng, xanh, trắng. Về cách mặc, phụ nữ Jrai mặc áo tay dài xỏ tay bình thường.
 
Trang phục truyền thống của đàn ông Jrai và phụ nữ Bahnar. Ảnh: K.N.B
Trang phục truyền thống của đàn ông Jrai và phụ nữ Bahnar. Ảnh: K.N.B


Trong khi đó, váy của phụ nữ Jrai thường dài đến bàn chân, khổ rộng hơn 1 mét và dài khoảng 1,4 mét, có đường viền hoa văn chạy vòng quanh gấu váy, đặc biệt là những tua chỉ có đính hạt cây Tơr peng (một loại cây mọc bên suối hoặc bên bờ ruộng, gần giống cây sậy, hạt hình bầu dục, ngả màu đen bóng khi đã già) theo chiều dài của một bên mép vải, khi mặc phần trang trí này nằm ở một bên hông của người mặc.

Về áo nam, dễ nhận biết ở loại trang phục này là màu sắc sặc sỡ, hoa văn chạy dọc thân áo, có dây buộc vào nhau thay cho cúc áo trước ngực, có tua rua và hoa văn bản lớn ở gấu áo; gấu áo phía trước và phía sau bằng nhau, tay ngắn. Loại này thường thấy ở huyện Chư Pah và TP. Pleiku. Ở khu vực huyện Krông Pa, Ia Pa, áo nam thường là tay dài, trước ngực thường có miếng đắp màu đỏ và xẻ cổ, được các nghệ nhân khéo léo kết vải thay cho dãy cúc sát nhau, gấu áo phía trước ngắn hơn gấu áo phía sau và có tua rua. Áo nam Jrai có kích thước dài rộng hơn so với người mặc.

Về khố nam Jrai, chiều dài của khố dài khoảng hơn 6 mét, chiều rộng khoảng 30 cm, 2 đầu khố có tua rua và trang trí hoa văn rất đẹp, hoa văn bản to chủ yếu là màu đỏ, đen chạy suốt theo chiều dài của khố.

...Và duyên dáng
 
Ảnh: K.N.B
Ảnh: K.N.B

Áo nữ của dân tộc Bahnar cũng rất được chăm chút về hoa văn, chủ yếu được thể hiện theo chiều ngang từ phần dưới ngực cho đến hết chiều dài của áo với chiều cao khoảng 12-15 cm. Màu sắc chủ đạo là màu chàm phối cùng các màu trắng, đỏ, vàng. Phụ nữ Bahnar mặc áo dài tay nhưng ống tay áo thường buông thõng từ vai xuống trông rất duyên dáng, làm nên một trong những đặc điểm dễ nhận biết của trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Bahnar.

Không dài như váy của các cô gái Jrai, váy của phụ nữ Bahnar thường ngắn trên mắt cá chân khoảng 15 cm. Váy là một tấm vải dệt từ sợi bông có màu đen hoặc xanh chàm, có miếng đắp dệt hoa văn nằm ở phần mông và 2 miếng vải nhỏ bên hông được trang trí bằng hoa văn rất duyên dáng và lạ mắt, tạo sự khác biệt so với tất cả các loại váy của các dân tộc Tây Nguyên. Đây cũng là một trong những sự khác biệt đầy ấn tượng khi khách phương xa tình cờ bắt gặp phụ nữ Bahnar trong trang phục truyền thống.

Trong khi trang phục truyền thống của phụ nữ Bahnar có vẻ cầu kỳ và được chăm chút hơn trang phục của phụ nữ Jrai, thì trang phục nam của dân tộc này lại giản dị hơn so với nam Jrai. Áo nam Bahnar đa số là loại áo cộc tay, có màu đen hoặc màu chàm, không có khuy, cổ xẻ hình trái tim để lộ ngực. Phổ biến có 2 loại áo, một là áo trơn không có hoa văn, chỉ có một vài sợi chỉ đỏ viền xung quanh cổ áo, gấu áo, thêm đường sọc trắng dọc hai bên hông áo; hoặc có trang trí đường hoa văn dọc hai bên hông áo và gấu áo. Thường thì kích cỡ của áo nam Bahnar ôm sát người, phía trước hay hở bụng.

Về khố người Bahnar, kích cỡ của khố dài khoảng hơn 4 mét, chiều rộng khoảng 20 cm. Khác với khố của nam Jrai, 2 đầu khố của người Bahnar không có tua rua, trong trang trí hoa văn chỉ có hoa nhỏ chạy suốt hai bên và ở giữa theo chiều dài của khố.

Có thể thấy, với tính chất thực dụng, trang phục là một sản phẩm, nhưng dưới góc độ thẩm mỹ, nó là một tác phẩm nghệ thuật thể hiện lối sống, sinh hoạt cũng như những giá trị văn hóa riêng biệt được hình thành qua các thời kỳ lịch sử phát triển lâu đời của mỗi dân tộc trên vùng đất Tây Nguyên.
Báo Điện tử Gia Lai

Có thể bạn quan tâm

Lễ ăn mừng đầu lúa mới của đồng bào Raglai

Lễ ăn mừng đầu lúa mới của đồng bào Raglai

Đồng bào Raglai sở hữu một kho tàng tri thức dân gian đồ sộ, từ sử thi, truyện cổ, dân ca đến luật tục… Không chỉ vậy, đồng bào còn lưu giữ nhiều lễ hội dân gian đặc sắc như Lễ ăn mừng đầu lúa mới, lễ bỏ mả, các nghi lễ vòng đời… Trong đó lễ ăn mừng đầu lúa mới đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, khẳng định gái trị văn hóa sâu sắc và vai trò quan trọng trong đời sống, tinh thần của cộng đồng người Ragalai.

Món cà đắng lòng gà bọc lá chuối của người Jrai

Món cà đắng lòng gà bọc lá chuối của người Jrai

Ẩm thực của người Jrai ở Gia Lai luôn độc đáo với những món ăn ngon, dân dã, đậm nét truyền thống. Trong số đó, món cà đắng lòng gà bọc lá chuối nổi bật như một biểu tượng của sự sáng tạo và gắn kết với thiên nhiên.

Vui Tết rừng với đồng bào Mông Nà Hẩu

Vui Tết rừng với đồng bào Mông Nà Hẩu

Đến hẹn lại lên, cứ vào ngày cuối cùng của tháng Giêng hằng năm, đồng bào dân tộc Mông ở xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên (Yên Bái) nô nức hội tụ tại các điểm trung tâm bản để tổ chức Lễ Cúng rừng hay còn gọi Tết rừng.

Gìn giữ món bánh bạc đầu truyền thống của người Sán Dìu

Gìn giữ món bánh bạc đầu truyền thống của người Sán Dìu

Văn hóa ẩm thực của người Sán Dìu tại Quảng Ninh sở hữu những đặc trưng riêng, thể hiện sự khéo léo, tinh tế trong chế biến, phối hợp các thực phẩm. Một trong những món ăn đặc sắc đó là bánh bạc đầu đã trở thành đặc sản nổi tiếng. Thưởng thức các món bánh thơm ngon và tìm hiểu về văn hóa độc đáo của người Sán Dìu ở vùng cao Quảng Ninh là trải nghiệm đáng nhớ.

Tái hiện lễ Khai hạ của đồng bào dân tộc Mường

Tái hiện lễ Khai hạ của đồng bào dân tộc Mường

Nằm trong khuôn khổ các hoạt động của ngày hội " Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc" xuân Ất Tỵ 2025, tại làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Mường đến từ tỉnh Hòa Bình đã tổ chức tái hiện lễ hội Khai hạ đặc sắc.

Nghi thức lễ hát múa ăn mừng dưới cây bông của đồng bào dân tộc Thái

Nghi thức lễ hát múa ăn mừng dưới cây bông của đồng bào dân tộc Thái

Nằm trong khuôn khổ các hoạt động của ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc” xuân Ất Tỵ 2025, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) bà con đồng bào dân tộc Thái đến từ huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức tái hiện trích đoạn nghi thức lễ hát múa ăn mừng dưới cây bông (Kin Chiêng Boọc Mạy) đặc sắc.

Chiêm ngưỡng vẻ đẹp trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y

Chiêm ngưỡng vẻ đẹp trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y

Người Dao Thanh Y sinh sống trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh nhiều năm qua vẫn luôn giữ được bản sắc văn hóa riêng thông qua phong tục, tập quán hay nếp sinh hoạt hằng ngày và đặc sắc trong đó có bộ trang phục truyền thống của phụ nữ Dao Thanh Y là một di sản văn hóa độc đáo, mang đậm nét đặc trưng.

Lễ cúng rừng của người Mông nơi đại ngàn xanh Nà Hẩu

Lễ cúng rừng của người Mông nơi đại ngàn xanh Nà Hẩu

Đối với đồng bào dân tộc Mông ở xã Nà Hẩu (huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái), lễ cúng rừng hay còn gọi Tết rừng có từ khi tổ tiên di cư đến nơi đây lập làng, lập bản và trở thành bản sắc văn hóa, tín ngưỡng dân gian độc đáo riêng có.

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Ngày 5/2 (tức mùng 8 Tết Ất Tỵ), tại xã Phong Phú, huyện Tân Lạc (Hòa Bình) diễn ra Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường năm 2025. Đây là lễ hội dân gian truyền thống lớn nhất của dân tộc Mường, đồng thời trở thành nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng không thể thiếu trong dịp Tết đến, Xuân về của người Mường ở Hòa Bình. Lễ hội thu hút hàng nghìn người dân, du khách trong và ngoài tỉnh đến tham gia.

Gìn giữ nghề dệt thổ cẩm trang phục dân tộc Thái ở Điện Biên

Gìn giữ nghề dệt thổ cẩm trang phục dân tộc Thái ở Điện Biên

Cộng đồng người Thái là một trong ba dân tộc chiếm phần lớn dân số của tỉnh Điện Biên. Nghề dệt thổ cẩm trang phục truyền thống của dân tộc Thái dù đã từng đối mặt với nguy cơ mai một nhưng hiện vẫn được gìn giữ. Những nghệ nhân lớn tuổi vẫn bền bỉ truyền nghề cho thế hệ trẻ từng họa tiết, hoa văn đặc trưng mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Hội làng mừng Gươl mới của đồng bào Cơ-tu thôn Aró. Ảnh: Khánh Nguyên

Người Cơ-tu vui hội mừng Gươl mới

Với đồng bào Cơ-tu ở thôn Aró, xã Lăng, huyện Tây Giang (Quảng Nam), Gươl là không gian sinh hoạt chung, có ý nghĩa quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh. Để chào mừng công trình trọng đại này, đồng bào Cơ-tu thường tổ chức lễ mừng Gươl mới, góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa cộng đồng.

Lễ sum họp của người M’nông

Lễ sum họp của người M’nông

Cứ từ 3 đến 5 năm, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 3, khi mùa màng thu hoạch xong, đồng bào M’nông ở tỉnh Đắk Nông lại tổ chức lễ sum họp nhằm cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Gìn giữ nghệ thuật thêu, dệt thổ cẩm của người Dao Thanh Y

Gìn giữ nghệ thuật thêu, dệt thổ cẩm của người Dao Thanh Y

Nếu như người đàn ông đóng vai trụ cột trong đời sống của người Dao Thanh Y thì phụ nữ ở dân tộc này lại nắm giữ những giá trị không thể thay thế, là người nuôi dưỡng phát huy nguồn văn hóa truyền thống trong mỗi gia đình và rộng hơn là bản sắc của cả một dân tộc. Một trong những nét văn hóa của phụ nữ Dao Thanh Y ở thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh còn giữ lại được là nghệ thuật thêu, dệt thổ cẩm, thể hiện sự khéo léo, tài tình của phụ nữ.

Đồng bào Mông ở Sơn La rộn ràng đón Tết cổ truyền

Đồng bào Mông ở Sơn La rộn ràng đón Tết cổ truyền

Ở Sơn La, đồng bào Mông thường đón Tết cổ truyền (Nào Pê Chầu) sớm hơn Tết Nguyên đán 1 tháng, bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên để giữ gìn nét văn hóa truyền thống, giáo dục cho con cháu luôn hướng về cội nguồn.

Độc đáo canh gà rượu Bâu bổ dưỡng của người Dao Thanh Y

Độc đáo canh gà rượu Bâu bổ dưỡng của người Dao Thanh Y

Tại chân núi Yên Tử, cộng đồng người Dao Thanh Y tuy không quá đông nhưng bà con nơi đây vẫn duy trì sinh hoạt và phát huy được nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc, trở thành một phần không thể thiếu khi nói về những giá trị văn hóa phi vật thể của thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Giữ lửa nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Mông trên đỉnh Hang Kia – Pà Cò

Giữ lửa nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Mông trên đỉnh Hang Kia – Pà Cò

Nằm trong vùng núi cao của huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình, xã Hang Kia và Pà Cò là nơi sinh sống của cộng đồng dân tộc Mông, một dân tộc có nền văn hóa lâu đời với những giá trị truyền thống đặc sắc. Trong đó, nghề dệt, thêu thổ cẩm là một phần quan trọng trong đời sống của người dân nơi đây.

Nét đẹp văn hóa trong trang phục của phụ nữ Hà Nhì

Nét đẹp văn hóa trong trang phục của phụ nữ Hà Nhì

Với sự tài hoa trong nghệ thuật thêu, can, ghép vải trên trang phục, người Hà Nhì đã tạo ra nét độc đáo riêng cho trang phục truyền thống của dân tộc mình, góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú trong bản sắc văn hóa các dân tộc tỉnh Điện Biên.

Kinh lá buông - “báu vật” của đồng bào Khmer An Giang

Kinh lá buông - “báu vật” của đồng bào Khmer An Giang

Là một trong Tam bảo của Phật giáo Nam Tông Khmer, kinh lá buông được xem như “báu vật” có giá trị đặc biệt trong đời sống tâm linh của đồng bào Khmer vùng Bảy núi An Giang. Kinh lá buông không chỉ là tài liệu ghi chép về các nghi lễ tôn giáo mà còn là kho tàng tri thức về văn học, y học, lịch pháp cũng như những câu chuyện dân gian phản ánh cuộc sống của cộng đồng.

Đặc sắc trang phục truyền thống của phụ nữ Pà Thẻn

Đặc sắc trang phục truyền thống của phụ nữ Pà Thẻn

Là dân tộc sống lâu đời trên vùng núi cao, người Pà Thẻn vẫn lưu giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống, đặc biệt là trang phục của phụ nữ với màu sắc, họa tiết hoa văn đặc trưng, tạo nên nét độc đáo riêng.

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của đồng bào Mường ở Miền Đồi

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của đồng bào Mường ở Miền Đồi

Lễ mừng cơm mới là một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng và mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc của đồng bào dân tộc Mường. Đây là dịp để tạ ơn thần linh, tổ tiên đã ban cho một vụ mùa bội thu, đồng thời cũng là cơ hội để cộng đồng gắn kết, gìn giữ và phát huy bản sắc dân tộc.

Ẩm thực của người Ê-đê

Ẩm thực của người Ê-đê

Người Ê-đê trên Cao nguyên Đắk Lắk không chỉ có truyền thống văn hóa lâu đời mà còn có nền ẩm thực đặc sắc với những món ăn độc đáo, là sự hòa quyện của hương vị núi rừng. Ẩm thực của người Ê-đê là sự hòa trộn tinh tế của các loại thực phẩm sẵn có của địa phương, các loại thảo mộc, gia vị cùng phong cách nấu nướng và chế biến đặc biệt.