Từ khi được Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu "Gạo đặc sản Séng cù Than Uyên", những năm qua huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu đã có nhiều giải pháp trong việc quản lý, giữ vững và phát triển thương hiệu gạo Séng cù. Từ đó, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp của địa phương ngày càng phát triển và mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân trên địa bàn.
Than Uyên có diện tích đất tự nhiên trên 170.000 ha; trong đó, đất nông nghiệp trên 18.000 ha. Được mệnh danh là vùng đất màu mỡ, nguồn nước trong lành, khí hậu ôn hòa đã tạo ra sản phẩm gạo Séng cù Than Uyên thơm, dẻo ngon đặc trưng. Nhằm xây dựng thương hiệu, huyện Than Uyên đã triển khai Dự án ứng dụng tiến bộ kỹ thuật phát triển và tạo dựng nhãn hiệu chứng nhận "Gạo Séng cù Than Uyên" nhằm hướng tới phát triển vùng sản xuất lúa hàng hóa đặc sản của địa phương. Đến nay với sự tham gia liên kết của Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân, gạo Séng cù đã được UBND tỉnh Lai Châu công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao vào năm 2021.
Ngoài sản phẩm gạo Séng cù, Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân cũng đã xây dựng thành công các sản phẩm nổng sản khác như nếp Tan Pỏm, gạo tẻ tròn, gạo lứt Séng cù đạt sản phẩm OCOP 3 sao. Không chỉ là đơn vị đầu tiên của huyện Than Uyên thực hiện liên kết với nhân dân trong việc mở rộng diện tích sản xuất giống lúa đặc sản và bao tiêu toàn bộ sản phẩm đầu ra, Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân còn đang tập trung nâng cấp hạng sao cho sản phẩm và từng bước tìm thị trường lớn hơn để bao tiêu sản phẩm.
Anh Nguyễn Văn Yên, Giám đốc Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân, huyện Than Uyên cho biết, thực hiện xây dựng sản phẩm OCOP; trong đó, có sản phẩm gạo Séng cù, hợp tác xã đang thực hiện nâng hạng sao từ 4 lên 5 sao theo đúng kế hoạch đề ra. Mặt khác, tiếp tục mở rộng diện tích gieo cấy lúa tại các xã có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp; liên kết với bà con tạo thành vùng sản xuất tập trung để sản xuất theo quy trình VietGAP; hướng dẫn nhân dân sử dụng các loại phân hữu cơ để đảm bảo chất lượng gạo ngon nhất. Năm 2021, từ các sản phẩm lúa gạo đã mang về doanh thu 7 tỷ đồng cho hợp tác xã, góp phần không nhỏ trong việc đóng ngân sách, thúc đẩy kinh tế - xã hội của huyện ngày càng phát triển.
Hiện nay, Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân đang thực hiện liên kết với trên 200 hộ dân thực hiện cấy lúa; trong đó, giống lúa Séng cù 60 ha tại xã Mường Cang, Hua Nà; lúa Tan Pỏm thực hiện tại xã Tà Hừa với diện tích 45 ha và lúa tẻ tròn 50 ha thực hiện liên kết với nhân dân xã Mường Than. Không chỉ đơn thuần thực hiện liên kết và thu mua lúa sau thu hoạch cho người dân, mà để có được những sản phẩm OCOP chất lượng, được nhiều người biết đến, tin dùng, Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân thường xuyên hướng dẫn cho nhân dân từ cách ủ giống đến chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch, bảo quản lúa sau khi thu hoạch nếu gặp thời tiết bất lợi. Bên cạnh đó, thực hiện nghiêm ngặt việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật.
Anh Tòng Văn Phát, bản Pom Pó, xã Mường Cang, huyện Than Uyên chia sẻ, gia đình anh có hai sào ruộng, anh đã ký kết trồng lúa Séng cù với Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân được hai năm nay. Toàn bộ giống và đầu ra sản phẩm đều được hợp tác xã cấp và bao tiêu. Nhờ có hợp tác xã thu mua ổn định mà người dân yên tâm lao động sản xuất.
Với hướng đi mà Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân đang triển khai như hiện nay đã góp phần bảo tồn và phát triển được giống lúa đặc sản của địa phương; tạo niềm tin trong liên kết sản xuất của người dân với hợp tác xã. Từ đó, thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và thu nhập ngay từ chính đồng ruộng của quê hương.
Với mục tiêu quyết tâm nâng hạng gạo Séng cù từ 4 sao lên 5 sao với trong năm 2022, cùng với duy trì liên kết sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, khép kín, Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân tiếp tục chú trọng đầu tư dây chuyền xay xát, giàn sấy, hệ thống nhà xưởng; thành lập trang Web và thực hiện đưa các sản phẩm lên các sàn giao dịch điện tử để quảng bá, giới thiệu. Việc đưa các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là sản phẩm đạt OCOP lên sàn giao dịch thương mại điện tử cũng đang được huyện Than Uyên đặc biệt quan tâm, chỉ đạo quyết liệt.
Ông Lò Văn Hương, Chủ tịch UBND huyện Than Uyên cho hay, thời gian qua, huyện Than Uyên được tỉnh Lai Châu quan tâm tạo điều kiện để xây dựng, phát triển thương hiệu gạo Séng cù. Hiện Than Uyên có hai đơn vị được Sở Công Thương hỗ trợ trong việc sản xuất gạo Séng cù; trong đó, Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân đã được Sở Công Thương trao địa chỉ trang web nhằm đưa sản phẩm nông sản lên sàn giao dịch thương mại điện tử để giới thiệu, quảng bá sản phẩm. Ngoài sản phẩm gạo Séng cù, huyện cũng chú trọng đưa các sản phẩm nông nghiệp khác, nhất là sản phẩm OCOP lên sàn giao dịch số để mở rộng thị trường, tiêu thụ tốt hơn.
Để giữ vững thương hiệu gạo Séng cù Than Uyên, huyện Than Uyên tích cực đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về việc xây dựng và phát triển thương hiệu gạo Séng cù. Cùng đó, khuyến cáo người sản xuất phải đảm bảo thực hiện đúng quy trình kỹ thuật canh tác, chăm sóc lúa Séng cù như: sản xuất giống, sản xuất lúa thương phẩm, bảo quản và chế biến sản phẩm gạo; thực hiện đúng quy chế quản lý thương hiệu, quy trình kiểm soát việc sử dụng nhãn hiệu chứng nhận và kiểm soát chất lượng sản phẩm; xây dựng các kênh tiêu thụ, từ đó đưa sản phẩm thực sự có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.
Nguyễn Oanh