Thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Kiên Giang triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển gắn với nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm. Từ đó, số lượng sản phẩm OCOP của tỉnh không ngừng tăng, đặc biệt các sản phẩm từ 3 sao tăng lên 4 sao thời gian gần đây tăng mạnh, giúp tăng sức cạnh tranh hàng hóa, nâng cao thu nhập người dân nông thôn.
Sản phẩm Trà mãng cầu xiêm 2 Đậu của ông Nguyễn Tấn Đậu, xã Thạnh Hòa, huyện Giồng Riềng là sản phẩm OCOP vừa được công nhận đạt hạng 4 sao vào đầu năm 2025. Đây cũng là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh Kiên Giang năm 2021. Ông Đậu cho biết, năm 2017, gia đình trồng vườn mãng cầu xiêm để bán trái, nhưng sau khi tìm hiểu biết được nhu cầu sử dụng trà mãng cầu xiêm và những công dụng của loại trà này nên ông đến huyện Cò Đỏ, thành phố Cần Thơ học hỏi cách chế biến. Đồng thời, nghiên cứu tìm hiểu thêm trên mạng xã hội để chế biến thành công loại trà này.

Ông Đậu cũng cho hay, Trà mãng cầu xiêm 2 Đậu được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao vào đầu năm 2021 và từ đó đến nay với số lượng bán ra trung bình mỗi năm khoảng 2 tấn trà thành phẩm, lợi nhuận trên 200 triệu đồng. Ngoài bán hàng trên sàn thương mại điện tử, bỏ sỉ cho các cơ sở kinh doanh, gia đình ông Đậu sử dụng zalo, facebook để bán online, đăng ký gian hàng trên lazada, shopee để mở rộng thị trường kinh doanh.
Là một trong những gia đình đầu tiên ở Phú Quốc làm nghề nước mắm truyền thống, ông Trương Đức Phương, chủ doanh nghiệp tư nhân Hồng Đức, thành phố Phú Quốc cho biết, gia đình có 3 đời làm nghề nước mắm cá cơm truyền thống. Nước mắm Phú Quốc nói chung và nước mắm Hồng Đức nói riêng được sản xuất truyền thống theo phương pháp cá được trộn với muối tỷ lệ 3 cá 1 muối, thời gian ủ chượp là 12 tháng, sau đó tháo trộn cho ra thành phẩm gọi là nước mắm. Nước mắm có mùi thơm nhẹ, màu hồng nâu sậm, vị mặn đầu lưỡi, hậu ngọt béo của cá cơm.
Hiện nay doanh nghiệp của ông có khoảng 100 thùng ủ chượp, hàng năm sản xuất khoảng 50 thùng, với sản lượng khoảng 300.000 lít nước mắm. Tuy nhiên, trước đây gia đình ông chủ yếu sản xuất bán sản phẩm thô bán cho các đối tác, chỉ giữ lại một phần đóng chai bán với thương hiệu nước mắm cá cơm truyền thống Hồng Đức.

Theo ông Phương, tháng 8/2023 doanh nghiệp của ông Phương có 5 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, gồm nước mắm Hồng Đức 30 độ đạm, 35 độ đạm, 40 độ đạm, 43 độ đạm và nước mắm chỉ dẫn địa lý Phú Quốc Hồng Đức 43 độ đạm. Gần đây nhất, tháng 1/2025 2 sản phẩm nước mắm Hồng Đức 1 40 độ đạm, nước mắm Hồng Đức 43 độ đạm được công nhận đạt chuẩn sản phẩm OCOP 4 sao.
"Trong thời buổi cạnh tranh về thương hiệu và chất lượng, việc sản phẩm được cơ quan chức năng công nhận đạt chuẩn OCOP là tấm giấy thông hành để sản phẩm đặc thù của địa phương tự tin phục vụ người tiêu dùng và cạnh tranh với các thương hiệu nước mắm khác" ông Trương Đức Phương nói.
Theo Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang, hiện nay tỉnh có 348 sản phẩm OCOP của 181 chủ thể. Trong số đó có 6 sản phẩm 5 sao, 4 sản phẩm 5 sao là sản phẩm tiềm năng quốc gia, 41 sản phẩm 4 sao và 301 sản phẩm 3 sao.
Ông Giang Thanh Khoa, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang cho biết, những năm qua, Tỉnh ủy chỉ đạo Ủy ban nhân dân, các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tăng cường quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng, lợi thế của địa phương thông qua thông tin đại chúng; tham gia sàn thương mại điện tử.
Nhiều sản phẩm vào hệ thống siêu thị, cửa hàng bán lẻ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân sử dụng sản phẩm OCOP làm quà tặng trong dịp lễ, tết và xây dựng nhiều phương án, liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; trong đó có việc phát triển hệ thống cửa hàng giới thiệu sản phẩm OCOP. Nhờ đó, sản phẩm OCOP của tỉnh những năm gần đây phát triển cả số lượng và chất lượng, giá trị.
Tuy nhiên, khó khăn và hạn chế trong thực hiện chương trình OCOP của tỉnh Kiên Giang là một số sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc trưng của địa phương sản xuất chủ yếu theo quy mô nhỏ lẻ, manh mún, chưa có sự liên kết chặt chẽ trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Cùng với đó, một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất chưa quan tâm nhiều đến mẫu mã bao bì, kiểu dáng còn thô sơ, không đồng đều và khả năng tiếp cận thị trường còn hạn chế. Từ đó, làm cho một số cơ sở chưa mạnh dạn tham gia chương trình; hoạt động xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP còn hạn chế, chưa có trung tâm quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP của tỉnh, các sản phẩm OCOP vẫn còn gặp khó khăn trong tìm kiếm, mở rộng thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu, tham gia vào các chuỗi bán lẻ hiện đại, hệ thống siêu thị còn ít.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang Giang Thanh Khoa cho biết, trong năm 2025, Kiên Giang phấn đấu có ít nhất 30% chủ thể OCOP tham gia vào các kênh bán hàng hiện đại như hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi, sàn giao dịch thương mại điện tử, khuyến khích mỗi huyện, thành phố có ít nhất 1 điểm giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP.
Để đưa sản phẩm OCOP đến người tiêu dùng trong và ngoài nước, tỉnh tăng cường quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng, lợi thế của địa phương thông qua các phương tiện truyền thông, sàn thương mại điện tử, xây dựng nhiều phương án, liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Tỉnh thường xuyên theo dõi tình hình diễn biến thị trường, tăng cường kết nối cung cầu, kết nối giao thương tiêu thụ hàng hoá và qua đó, hỗ trợ kết nối tiêu thụ các sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, sản phẩm công nghiệp chủ lực và các mặt hàng nông thủy sản của tỉnh với các tỉnh, thành, hệ thống phân phối, chợ truyền thống trong cả nước.
Tạo điều kiện vay vốn ưu đãi cho các chủ thể OCOP để họ có thể đầu tư vào công nghệ, máy móc, nhà xưởng, thiết bị và mở rộng vùng nguyên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng quy mô sản xuất; tăng cường hỗ trợ đào tạo và chuyển giao công nghệ cho các chủ thể OCOP như: quản lý tài chính, chiến lược marketing và tiếp cận thị trường; chú trọng cải thiện mẫu mã, bao bì sản phẩm OCOP tăng tính cạnh tranh tốt hơn trên thị trường.
Văn Sĩ