Mặc dù đang vào mùa khô song những ngày qua, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk xuất hiện những cơn mưa trái mùa trên diện rộng. Hiện tượng thời tiết bất thường này đã ảnh hưởng lớn hoạt động sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, nhất là đối với những cây trồng đang ra hoa, kết nụ như cà phê, sầu riêng, vải thiều…

Gia đình bà Nguyễn Thị Loan, thị trấn Ea Drăng, huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk có hơn 1ha trồng sầu riêng. Sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, gia đình bà tập trung tưới nước, bón phân cho vườn cây để chuẩn bị cho mùa vụ mới. Tuy nhiên, thời điểm đang nuôi đọt, chớm hoa, kết nụ cho vườn cây sầu riêng thì gặp những cơn mưa trái mùa khiến gia đình bà Loan lo lắng, thấp thỏm. Nỗi lo về hiện tượng thời tiết bất thường sẽ kéo theo tình trạng sâu bệnh hại, ảnh hưởng đến quá trình ra hoa, đậu quả và năng suất vườn cây.
Cùng tâm trạng như bà Loan, gia đình anh Y Lyda Mlô, xã Ea Kao, thành phố Buôn Ma Thuột trồng được 4 sào sầu riêng xen canh với cà phê. Năm nay, thời tiết bất thường, mưa trái mùa đổ xuống bất ngờ làm anh lo lắng sẽ ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng sầu riêng. Đồng thời, trời mưa dầm khi vườn cà phê đang nở hoa, làm hoa cà phê đen và nhanh thối, không thể đậu trái, nhiều rủi ro về năng suất cà phê giảm trong niên vụ tới.
Cũng chia sẻ về nỗi lo giảm năng suất cà phê, bà Trần Thị Bình, xã Ea Kênh, huyện Krông Pắc cho biết, hiện trượng mưa trái mùa là hiện tượng lạ mà 20 năm trồng cà phê, lần đầu gia đình bà gặp phải. Mùa khô hạn, cây cà phê thường được tưới trong 3 đợt. Năm nay, hoa cà phê nở muộn, nhiều hộ nông dân đã tưới được 1 - 2 đợt. Mưa trái mùa sẽ là “cơn mưa vàng” với những hộ chuẩn bị tưới đợt mới, còn đối với các hộ nông dân đã tưới xong và cây cà phê đang ra hoa thì cơn mưa trong những ngày qua sẽ gây thiệt hại về năng suất, sản lượng. Đơn cử như 1ha cà phê nhà bà Bình đang ra hoa trắng muốt thì gặp mưa trái mùa, sẽ ảnh hưởng đến quá trình đậu quả cho niên vụ mới.
Còn đối với những hộ dân trồng vải thiều ở huyện Ea Kar, mưa trái mùa không ảnh hưởng nhiều đến diện tích trồng vải u hồng vì đang bước vào giai đoạn “hoa đực”. Tuy nhiên, những diện tích trồng vải u trứng thì đang nở hoa rực rỡ, gặp mưa trái mùa liên tục trong 3 ngày 22 - 24/2 khiến nông dân lo năm nay vườn vải u trứng sẽ bị mất mùa, giảm ít nhất 50% sản lượng so với năm 2024. Ngoài ra, thời tiết bất thường, ảnh hưởng của không khí lạnh, nguồn nước từ các vùng lân cận đổ về làm mực nước sông Krông Ana đã khiến 220 ha lúa nước vụ Đông Xuân 2024 - 2025 của huyện Lắk bị ngập úng.
Để ứng phó với điều kiện thời tiết bất thường, các địa phương đã khuyến cáo người dân chủ động tiêu nước chống úng bảo vệ sản xuất, bảo vệ khu công nghiệp, khu tập trung chăn nuôi. Người dân, doanh nghiệp tăng cường phòng chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi, chủ động che chắn chuồng trại, giữ ấm, đảm bảo an toàn cho đàn vật nuôi trước diễn biến mưa lớn bất thường. Theo Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Hắc Hiển, hiện tượng mưa trái mùa là hiện tượng hiếm gặp, ảnh hưởng đến cây công nghiệp, cây ăn quả đang ở giai đoạn ra hoa.
Chi cục khuyến cáo nông dân và chính quyền địa phương thực hiện sản xuất theo khung lịch thời vụ mà Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã xây dựng, ban hành. Nông dân cần tăng cường thăm vườn, bón phân, chăm sóc vườn cây, chú trọng phòng trừ sâu bệnh hại như rệp sáp, thán thư, nhện đỏ gây hại trên cây cà phê; thường xuyên trao đổi với Phòng Nông nghiệp tại địa phương, nhà khoa học, chi cục để có giải pháp xử lý phù hợp khi gặp thời tiết bất thường.
Hoài Thu