Bảo tồn những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Cơ tu

Bảo tồn những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Cơ tu
Lãnh đạo thành phố Đà Nẵng đã có chủ trương, kế hoạch về việc bảo tồn, phục dựng lễ hội văn hóa truyền thống người Cơ tu tại các xã Hòa Bắc và Hòa Phú, huyện Hòa Vang (Đà Nẵng). Tuy nhiên, việc thực hiện chủ trương, kế hoạch này vẫn còn nhiều khó khăn. 
 
Bản sắc văn hóa dân tộc Cơ tu là một “kho báu” để phát triển du lịch cộng đồng tại Phú Túc. Ảnh: baodanang.vn
Bản sắc văn hóa dân tộc Cơ tu là một “kho báu” để phát triển du lịch cộng đồng tại Phú Túc. Ảnh: baodanang.vn

Người Cơ Tu rất khéo léo và có nhiều kinh nghiệm trong việc sử dụng các cây thuốc, săn bắn, thực hiện các  kỹ thuật chạm khắc và trang trí các hoa văn trên trang phục. Người Cơ Tu tôn kính và thờ cúng thiên nhiên. Nếu như trước đây, đồng bào Cơ tu chủ yếu trồng trọt, săn bắn… để sống tự cấp tực túc, hiện nay, trong bối cảnh các nhà máy, khu công nghiệp được mở rộng về phía Tây thành phố Đà Nẵng, nhiều thanh niên Cơ tu đã đi làm công nhân và vì nhiều lý do, nhiều người không còn "mặn mà" lắm với văn hóa truyền thống của dân tộc. 

Ông Đinh Văn Trí, đội trưởng Đội cồng chiêng thôn Phú Túc chia sẻ: Hiện nay vì mưu sinh, cộng vào đó là một thời gian dài việc truyền nghề cho thế hệ trẻ không được chú trọng nên nhiều nét văn hóa truyền thống dần mai một. Hiện địa phương đang động viên lớp trẻ học đánh cồng chiêng, tuy nhiên rất khó vì nhiều thanh niên đi làm việc tại các khu công nghiệp, khu du lịch nên không "tha thiết" với nghệ thuật truyền thống. 

Ông Đinh Văn Như, Bí thư Chi bộ, trưởng thôn Giàn Bí cho biết: Việc bảo tồn, phát huy văn hóa bản sắc đồng bào Cơ tu là một yêu cầu bức thiết. Việc khôi phục các lễ hội truyền thống, giá trị văn hóa của người Cơ tu vừa là mục tiêu và là động lực để phát triển. Tuy nhiên, theo ông, việc bảo tồn, phục dựng các lễ hội truyền thống của đồng bào Cơ tu cần gắn với phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. 

Một thực tế rất đáng trăn trở là tại Liên hoan văn hóa – thể thao và phục dựng lễ hội truyền thống người Cơ tu Đà Nẵng – Quảng Nam được tổ chức vào ngày 13-14/4, trong khi nhiều vận động viên, nghệ nhân Cơ tu trình diễn các điệu múa truyền thống, trình diễn nghề dệt thổ cẩm một cách “có hồn”cũng còn một số người Cơ tu vẫn “mơ màng”  với những nét văn hóa truyền thống, thể hiện các điệu múa, điệu cồng chiêng chưa được nhuần nhuyễn. 

Trình diễn dệt thổ cẩm truyền thống của người Cơ tu tại liên hoan. Ảnh: Trần Lê Lâm - TTXVN
Trình diễn dệt thổ cẩm truyền thống của người Cơ tu tại liên hoan.
Ảnh: Trần Lê Lâm - TTXVN

Bà Phan Lê Quỳnh Anh, Phó Trưởng Phòng Quản lý văn hóa, Sở Văn hóa – Thể thao thành phố Đà Nẵng cho biết: Để công tác bảo tồn, phát huy những giá trị tốt đẹp của văn hóa đồng bào Cơ tu, các cấp các ngành, địa phương cần nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bảo tồn văn hóa dân tộc Cơ Tu gắn với phát triển kinh tế, chính trị, xã hội vùng miền núi. Các cấp, các ngành mở các lớp tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ trong lĩnh vực văn hóa, nhất là ở cấp cơ sở để nâng cao nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ về bảo tồn văn hóa người Cơ tu, tạo nguồn nhân lực nòng cốt cho công tác bảo tồn, phát huy văn hóa. Các hoạt động tuyên truyền, giáo dục pháp luật được đẩy mạnh góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, đoàn thể và người Cơ Tu về văn hóa, nhiệm vụ bảo tồn và phát huy văn hóa các dân tộc. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành cần phát huy tinh thần chủ động, tích cực của đồng bào trong quá trình bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc mình. Các cấp, các ngành hỗ trợ, duy trì tổ chức lễ hội truyền thống theo định kỳ, tạo "sân chơi" và khuyến khích tinh thần, khả năng sáng tác trong các tầng lớp nhân dân... Ngành chức năng hỗ trợ xây dựng hoàn thiện thiết chế văn hóa cơ sở, duy trì các hoạt động giao lưu và phát triển văn hóa thể thao người Cơ Tu; khuyến khích việc dạy và học chữ của đồng bào Cơ Tu; tổ chức giao lưu, học hỏi kinh nghiệm tại Quảng Nam cho đồng bào Cơ Tu ở Đà Nẵng. 

Bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa đậm đà bản sắc là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Vì vậy, việc bảo tồn, phục dựng lễ hội văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu tại thành phố Đà Nẵng cần có sự chung tay, góp sức của các cấp, các ngành, nhất là huyện Hòa Vang để cộng đồng người Cơ Tu tại Đà Nẵng vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế nhưng vẫn giữ gìn được những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Cơ tu.
Nguyễn Sơn 
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Giữ lửa nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Mông trên đỉnh Hang Kia – Pà Cò

Giữ lửa nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Mông trên đỉnh Hang Kia – Pà Cò

Nằm trong vùng núi cao của huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình, xã Hang Kia và Pà Cò là nơi sinh sống của cộng đồng dân tộc Mông, một dân tộc có nền văn hóa lâu đời với những giá trị truyền thống đặc sắc. Trong đó, nghề dệt, thêu thổ cẩm là một phần quan trọng trong đời sống của người dân nơi đây.

Nét đẹp văn hóa trong trang phục của phụ nữ Hà Nhì

Nét đẹp văn hóa trong trang phục của phụ nữ Hà Nhì

Với sự tài hoa trong nghệ thuật thêu, can, ghép vải trên trang phục, người Hà Nhì đã tạo ra nét độc đáo riêng cho trang phục truyền thống của dân tộc mình, góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú trong bản sắc văn hóa các dân tộc tỉnh Điện Biên.

Kinh lá buông - “báu vật” của đồng bào Khmer An Giang

Kinh lá buông - “báu vật” của đồng bào Khmer An Giang

Là một trong Tam bảo của Phật giáo Nam Tông Khmer, kinh lá buông được xem như “báu vật” có giá trị đặc biệt trong đời sống tâm linh của đồng bào Khmer vùng Bảy núi An Giang. Kinh lá buông không chỉ là tài liệu ghi chép về các nghi lễ tôn giáo mà còn là kho tàng tri thức về văn học, y học, lịch pháp cũng như những câu chuyện dân gian phản ánh cuộc sống của cộng đồng.

Đặc sắc trang phục truyền thống của phụ nữ Pà Thẻn

Đặc sắc trang phục truyền thống của phụ nữ Pà Thẻn

Là dân tộc sống lâu đời trên vùng núi cao, người Pà Thẻn vẫn lưu giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống, đặc biệt là trang phục của phụ nữ với màu sắc, họa tiết hoa văn đặc trưng, tạo nên nét độc đáo riêng.

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của đồng bào Mường ở Miền Đồi

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của đồng bào Mường ở Miền Đồi

Lễ mừng cơm mới là một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng và mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc của đồng bào dân tộc Mường. Đây là dịp để tạ ơn thần linh, tổ tiên đã ban cho một vụ mùa bội thu, đồng thời cũng là cơ hội để cộng đồng gắn kết, gìn giữ và phát huy bản sắc dân tộc.

Ẩm thực của người Ê-đê

Ẩm thực của người Ê-đê

Người Ê-đê trên Cao nguyên Đắk Lắk không chỉ có truyền thống văn hóa lâu đời mà còn có nền ẩm thực đặc sắc với những món ăn độc đáo, là sự hòa quyện của hương vị núi rừng. Ẩm thực của người Ê-đê là sự hòa trộn tinh tế của các loại thực phẩm sẵn có của địa phương, các loại thảo mộc, gia vị cùng phong cách nấu nướng và chế biến đặc biệt.

Đồng bào Chăm Ninh Thuận vui đón lễ hội Katê 2024

Đồng bào Chăm Ninh Thuận vui đón lễ hội Katê 2024

Chiều 1/10, Lễ hội Katê năm 2024 của đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn tỉnh Ninh Thuận đã khai mạc tại sân vận động thôn Hữu Đức (xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước). Đông đảo đồng bào Chăm, người dân và du khách tham dự sự kiện văn hóa truyền thống đặc sắc này.

Giữ gìn nghề đan lát truyền thống của người Khơ Mú ở bản Kéo

Giữ gìn nghề đan lát truyền thống của người Khơ Mú ở bản Kéo

Bản Kéo, xã Pá Khoang, thành phố Điện Biên Phủ (Điện Biên) có 100% là đồng bào dân tộc Khơ Mú, với 90 hộ và hơn 500 nhân khẩu. Hiện nay cả bản còn khá nhiều hộ còn đang giữ nghề đan lát của dân tộc Khơ Mú. Để giữ gìn nghề truyền thống của cha ông, bản Kéo đã thành lập được một câu lạc bộ đan lát truyền thống với hơn 20 thành viên, chủ yếu là người cao tuổi trong bản.

Để tiếng khèn ngân vang trên cao nguyên đá

Để tiếng khèn ngân vang trên cao nguyên đá

Tủa Chùa là huyện vùng cao của tỉnh Điện Biên có đông đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Tiếng khèn từ lâu đã "ngấm sâu" vào máu thịt đồng bào Mông nơi đây. Âm thanh của khèn du dương, tình cảm, mộc mạc như chính cuộc sống của người dân vùng cao nguyên đá. Họ đã truyền dạy cách chế tác để loại nhạc cụ này lưu truyền giá trị văn hóa cho các thế hệ khác.

Độc đáo lễ cúng chiêng mới của đồng bào Jrai

Độc đáo lễ cúng chiêng mới của đồng bào Jrai

Trong văn hóa người Tây Nguyên, cồng chiêng là món ăn tinh thần không thể thiếu tại các lễ, hội. Hiện tại các buôn làng ở Gia Lai có những bộ cồng chiêng tuổi đời hàng chục thậm chí hàng trăm năm, ghi dấu biết bao thay đổi của đồng bào nơi đây.

Đỏ lửa giữ nghề rèn của người Mông ở Điện Biên

Đỏ lửa giữ nghề rèn của người Mông ở Điện Biên

Nghề rèn là một trong những nghề truyền thống lâu đời gắn liền với hoạt động sản xuất của người Mông ở Điện Biên. Đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân đã tạo ra nhiều sản phẩm chủ yếu là các công cụ lao động sản xuất hàng ngày như: dao, rìu, liềm, thuổng, cuốc, xẻng...

Thầy cúng và già làng người Brâu làm lễ cúng Trỉa lúa. Ảnh: Khoa Chương

Lễ cúng Trỉa lúa của người Brâu ở Kon Tum

Brâu là một trong năm dân tộc rất ít người đang sinh sống tại làng Đăk Mế, xã Pờ Y, huyện Ngọc Hồi (Kon Tum). Xuất phát từ yếu tố mùa vụ và tín ngưỡng đa thần, cộng đồng người Brâu nơi đây đã lưu giữ một kho tàng văn hóa truyền thống độc đáo, trong đó nổi bật là Lễ cúng Trỉa lúa.

Say đắm điệu múa bát của người Tày

Say đắm điệu múa bát của người Tày

Múa bát là điệu múa cổ của người Tày tỉnh Bắc Kạn. Đây là nghệ thuật trình diễn dân gian quan trọng trong dịp Tết, lễ hội truyền thống hằng năm. Múa bát không chỉ mang tính giải trí mà còn cổ vũ, động viên tinh thần đồng bào hăng say lao động, sản xuất.

Đặc sắc đám cưới của đồng bào Giẻ Triêng

Đặc sắc đám cưới của đồng bào Giẻ Triêng

Với mục địch lan tỏa và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào Giẻ Triêng đến từ tỉnh Kon Tum đã tổ chức tái hiện phong tục cưới đặc sắc của dân tộc mình.

Những tấm vải thổ cẩm với họa tiết, hoa văn đặc trưng của cộng đồng dân tộc Lào ở Điện Biên. Ảnh: Xuân Tư – TTXVN

Lưu giữ nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Lào ở Điện Biên

Nằm yên bình bên dòng Nậm Núa, bản Na Sang 1 và 2, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) là nơi sinh sống của gần 200 hộ đồng bào dân tộc Lào. Hiện nay, cộng đồng người dân tộc Lào ở Na Sang vẫn còn lưu giữ nghề truyền thống dệt thổ cẩm. Ban đầu, người dân chỉ dệt trang phục cho bản thân, tuy nhiên, những năm gần đây, nhận thấy nghề dệt không chỉ là bản sắc mà còn mang lại nguồn thu nhập ổn định, nhiều phụ nữ ở đây đã cùng nhau gìn giữ, phát huy nghề truyền thống của dân tộc mình.

Nét đẹp trong trang phục truyền thống phụ nữ dân tộc Cống ở Điện Biên

Nét đẹp trong trang phục truyền thống phụ nữ dân tộc Cống ở Điện Biên

Trang phục truyền thống của người Cống ở Điện Biên được xuất phát từ nhu cầu của đời sống thường ngày, thể hiện sự sáng tạo của con người. Không những vậy, bộ trang phục còn ẩn chứa những giá trị văn hóa tinh thần và xã hội, gắn bó với sinh hoạt, nếp sống văn hóa của gia đình, cộng đồng. Cách trang trí, chắp ghép vải tinh tế, độc đáo, đường thêu hoa văn tinh tế, khéo léo đã thể hiện tính thẩm mỹ dân gian, phản ánh giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc Cống.

Độc đáo Lễ hội tấc ka coong

Độc đáo Lễ hội tấc ka coong

Ngày 16/5, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên - Huế, UBND huyện A Lưới tổ chức chương trình tái hiện trích đoạn sân khấu hóa Lễ hội tấc ka coong - cúng thần núi của dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên - Huế.

Vẻ đẹp trang phục người Hà Nhì ở đại ngàn Y Tý

Vẻ đẹp trang phục người Hà Nhì ở đại ngàn Y Tý

Nằm ở độ cao 2.000m so với mực nước biển, xã Y Tý, huyện Bát Xát (Lào Cai) là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào Hà Nhì đen. Người Hà Nhì còn lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc, trong đó có trang phục truyền thống thể hiện giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật... cũng như phong tục, tập quán, sinh hoạt của cộng đồng, ước vọng về cuộc sống tốt đẹp.

Độc đáo tranh kính của đồng bào Khmer

Độc đáo tranh kính của đồng bào Khmer

Đồng bào dân tộc Khmer xưa nay không chỉ nổi tiếng với những loại hình nghệ thuật như hát Dù Kê, Rô Băm với những công trình kiến trúc mang nét độc đáo theo lối kiến trúc Phật giáo Nam tông mà còn được biết đến với một nghề đặc biệt đó là vẽ tranh trên kính.

Đặc sắc lễ cầu mưa của đồng bào Lô Lô đen

Đặc sắc lễ cầu mưa của đồng bào Lô Lô đen

Chào mừng Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024) và Ngày Quốc tế Lao động (1/5), tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, đồng bào Lô Lô đen đến từ tỉnh Cao Bằng đã giới thiệu lễ cầu mưa đặc sắc thể hiện tín ngưỡng vạn vật hữu linh của dân tộc mình.

Nghi lễ cúng rừng dưới gốc cây táu mật cổ thụ. Ảnh: Tuấn Anh

Ăn “Tết rừng” với người Mông ở Nà Hẩu

Với người Mông ở xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên (Yên Bái) thì “Tết rừng” (còn gọi là lễ cúng Thần rừng) có từ khi tổ tiên của họ di cư đến đây lập bản, lập làng. Theo truyền thống, cứ vào ngày cuối cùng của tháng Giêng âm lịch, các bản, làng trong xã Nà Hẩu lại tụ họp về khu "rừng cấm, rừng thiêng” để cùng tổ chức "Tết rừng”. Đây không chỉ là nghi lễ mang ý nghĩa tâm linh cầu phúc mà còn góp phần thiết thực vào việc bảo vệ rừng.

Nghi lễ cầu may của người Sán Chỉ ở Quảng Ninh

Nghi lễ cầu may của người Sán Chỉ ở Quảng Ninh

Người Sán Chỉ (thuộc dân tộc Sán Chay) ở tỉnh Quảng Ninh hiện chiếm khoảng 12% dân số toàn tỉnh, sống tập trung nhiều nhất ở xã Đại Dực (huyện Tiên Yên) và một số xã, như Lục Hồn, Húc Động (huyện Bình Liêu). 

Độc đáo nghi thức rước rể của đồng bào Ê Đê

Độc đáo nghi thức rước rể của đồng bào Ê Đê

Trong khuôn khổ các hoạt động nhân "Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam” năm 2024, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Ê đê đến từ tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức tái hiện nghi thức rước rể độc đáo của dân tộc mình.