Khai thác lợi thế để không ngừng nâng cao chất lượng, số lượng các sản phẩm nông nghiệp đặc sản trở thành hàng hóa, tỉnh Yên Bái kịp thời hỗ trợ mạnh mẽ những cơ sở chế biến nhằm nâng tầm giá trị sản phẩm và kết nối thị trường tiêu thụ, tạo bước đột phá phát triển bền vững nông sản chủ lực trên địa bàn tỉnh.
Biến đặc sản thành hàng hóa
Điều kiện tự nhiên đã ban tặng cho Yên Bái nhiều nông sản đặc sản, không chỉ phản ánh sự độc đáo của vùng đất mà còn kết tinh trong đó cả văn hóa và con người nơi đây. Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, từ những nông hộ sản xuất nhỏ lẻ phát triển thành cơ sở chế biến có quy mô lớn, liên kết theo chuỗi giá trị. Từ đó, nhiều sản phẩm nông sản đặc sản của tỉnh Yên Bái đã trở thành hàng hóa.
Sản phẩm gạo nếp Tú Lệ ở xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn là một ví dụ điển hình, nhận thấy giá trị và tiềm năng thương mại của đặc sản này, nhiều năm qua, vùng canh tác loại lúa này liên tục được mở rộng, từ vài chục ha rải rác đến nay lúa nếp Tú Lệ đã được quy hoạch thành vùng sản xuất tập trung hàng trăm ha.
Ông Hoàng Văn Soàn, Phó Chủ tịch UBND xã Tú Lệ chia sẻ, đặc sản nếp Tú Lệ đã trở thành hàng hóa, nhiều hộ nông dân liên kết thành lập hợp tác xã để tạo thành vùng chuyên canh sản xuất lúa chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP. Từ sản xuất nhỏ, phân tán sang sản xuất theo quy mô tập trung, tạo ra sản lượng hàng hóa lớn.
Đến nay, những vùng lúa nếp hàng hóa được hình thành với quy trình sản xuất khép kín từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản đến khâu tiêu thụ sản phẩm. Sản phẩm có nhãn mác, đạt chứng nhận OCOP 4 sao, được người tiêu dùng trên cả nước đón nhận và luôn trong tình trạng cung không đủ cầu.
Tương tự, cơ sở trồng hoa lan công nghệ cao của Công ty cổ phần Dịch vụ chăn nuôi Hòa Lộc tại xã Minh Bảo, thành phố Yên Bái biến những giống lan bản địa, nhờ công nghệ chăm sóc và nhân giống hiện đại đã trở thành loại lan đa dạng về màu sắc, có thời gian chơi hoa kéo dài và điều chỉnh thời điểm nở hoa theo ý muốn.
Ông Cù Trần Chí Hậu, Giám đốc Công ty cho biết, khai thác đặc tính vượt trội từ những giống hoa lan bản địa, với công nghệ chăm sóc đặc biệt được chuyển giao từ Israel, Công ty đã cho ra sản phẩm hoa lan đẹp hơn, giá thành rẻ hơn. Hiện nay, công ty đang có hơn 13.000 m2 nhà kính sản xuất theo đơn đặt hàng từ các đơn vị kinh doanh hoa trên toàn quốc và sẽ xuất khẩu trong thời gian tới.
Từ nhiều nông sản đặc sản giá trị cao, đến nay, tỉnh Yên Bái đã hình thành một số sản phẩm nông sản chủ lực, khảng định được thương hiệu trên thị trường trong nước và quốc tế, như: các sản phẩm từ cây quế, chè Shan tuyết, cây thảo dược, măng tre Bát Độ, gỗ rừng trồng, cây sơn tra, cây dâu tằm, gạo Séng cù, mật ong, miến đao...
Hỗ trợ nâng tầm nông sản
Bên cạnh việc quy hoạch từng vùng nguyên liệu tập trung quy mô lớn cho từng loại nông sản, tỉnh Yên Bái tập trung hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ để giải quyết những thách thức, rủi ro trong phát triển nông nghiệp, đây được coi là một trong những giải pháp then chốt, trọng tâm.
Chia sẻ về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Nguyễn Thế Phước cho biết, tỉnh đang tích cực hỗ trợ, khuyến khích các cơ sở sản xuất ứng dụng công nghệ cao, tiên tiến vào sản xuất nông sản chủ lực nhằm tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng. Đồng thời, giúp nông dân khắc phục được tính mùa vụ, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, tăng hiệu quả kinh tế, đáp ứng nhu cầu về chất lượng.
Nhiều chính sách hỗ trợ cụ thể được tỉnh ban hành, trong đó ưu tiên phục tráng, tạo nguồn giống tốt, nguyên chủng để chuyển giao cùng các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất. Kết quả 3 năm gần đây, tỉnh Yên Bái đã đưa 28 giống cây hoa màu, 6 giống cây công nghiệp; 3 giống cây lâm nghiệp, 9 giống cây dược liệu vào sản xuất đại trà, góp phần tăng năng suất, chất lượng các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh.
Ngoài ra, tỉnh Yên Bái đang hỗ trợ thí điểm mô hình tự động hóa, số hóa gắn với chương trình "3 giảm, 3 tăng” để từng bước phổ biến, nhân rộng vào thực tế; các mô hình hỗ trợ ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ nhà kính, tưới nhỏ giọt, cảm biến theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP được nhiều cơ sở ứng dụng đại trà.
Hiện nay, các sản phẩm nông sản chủ lực của Yên Bái đều được hỗ trợ về đăng ký chỉ dẫn địa lý và bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, toàn tỉnh đã có 44 sản phẩm được bảo hộ sở hữu trí tuệ và 68 mã số vùng trồng, đảm bảo quy định về tem, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm... Đặc biệt, các sản phẩm nông sản chủ lực đều được hỗ trợ sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ và bảo vệ môi trường.
Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Yên Bái Giàng A Câu cho rằng, chính sách hỗ trợ sản xuất nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái đã làm thay đổi mạnh mẽ phương thức sản xuất nông nghiệp, tạo bước phát triển đột phá về số lượng, chất lượng sản phẩm nông sản chủ lực, góp phần quan trọng giải quyết việc làm nông thôn, nâng cao mức sống cho người nông dân.
Kết nối tiêu thụ sản phẩm
Cùng với phát triển nhanh số lượng và không ngừng nâng cao chất lượng các sản phẩm nông sản chủ lực, tỉnh Yên Bái hỗ trợ đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng các kênh tiêu thụ sản phẩm, đa dạng hình thức quảng bá, giới thiệu nhằm đưa sản phẩm đến gần hơn với đông đảo người tiêu dùng trong nước và hướng đến xuất khẩu.
Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Yên Bái Trịnh Văn Thành cho biết, nhờ sự phát triển của công nghệ, mạng internet, truyền thông đa phương tiện... mà các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái được quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm trên nhiều không gian mạng, nhất là sự tham gia các sàn thương mại điện tử.
Phần lớn sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái được tiêu thụ trên các kênh bán hàng hiện đại, siêu thị lớn trên cả nước như Go!, Mega, Saigon Co.op, Winmart…; các sàn thương mại điện tử uy tín như Voso.vn, Shopee, Alibaba, Sendo, Postmart.vn, Viettel Post... Đến nay, tỉnh Yên Bái có gần 300 cơ sở chế biến nông sản đưa 940 sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, trong đó có nhiều sản phẩm nông sản chủ lực.
Bên cạnh đó, tỉnh Yên Bái tích cực hỗ trợ cơ sở sản xuất nông sản chủ lực chuyển đổi số, như: đăng ký gian hàng số, địa chỉ số, truy xuất nguồn gốc số, nhãn hàng số; hỗ trợ tham gia nhiều hội trợ triển lãm, hội nghị trực tuyến xúc tiến thương mại; gắn xúc tiến thương mại, tiêu thụ sản phẩm với du lịch, sự kiện ẩm thực, văn hóa, thể thao...
Ông Vũ Vinh Quang, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Yên Bái cho biết, nhờ làm tốt việc hỗ trợ mà hoạt động kết nối cung - cầu diễn ra ngay từ giai đoạn sản xuất, tạo mối quan hệ chặt chẽ, kịp thời trao đổi thông tin giữa sản xuất và thị trường. Từ đó, nhiều sản phẩm nông sản chủ lực Yên Bái có đơn đặt hàng tăng đột biến, duy trì sức cạnh tranh cao trên thị trường trong nước và quốc tế.
Tiến Khánh