Tại tỉnh Quảng Bình, nhiều năm trước đây tình trạng bỏ hoang lúa vụ Hè Thu diễn ra khá phổ biến ở nhiều địa phương. Vụ Hè Thu năm 2024, với sự chỉ đạo quyết liệt của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình; trong đó chú trọng xây dựng chuỗi liên kết nên tình trạng ruộng bỏ hoang đã cơ bản được xoá bỏ.
Những ngày này, tranh thủ thời tiết thuận lợi, gần 100 hộ nông dân tại xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) đang phấn khởi bắt đầu thu hoạch lúa vụ Hè Thu trên cánh đồng lớn diện tích hơn 75 ha. Năm nay, thời tiết thuận lợi, sâu bọ ít, đồng thời do xây dựng được chuỗi liên kết với Tổng Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Giống cây trồng Quảng Bình trong việc cung cấp giống, hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm nên bà con rất phấn khởi khi năng suất lúa trung bình đạt 8,5 – 9 tấn/1ha.
Ông Nguyễn Hữu Kỷ (xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh) phấn khởi cho biết, vụ Hè Thu này, Tổng Công ty Giống cây trồng Quảng Bình đã đảm bảo cung cấp giống chất lượng cho người dân và người dân ký kết nhận phân bón do tổng công ty cung cấp bón 3 lần/vụ. Vụ Đông Xuân vừa rồi chúng tôi cũng phối hợp với tổng công ty và rất được mùa, vụ Hè Thu này cũng thắng lợi. Đặc biệt, tổng công ty cũng đảm bảo thu mua lúa tươi cho nhân dân ngay tại ruộng với giá 7.000 đồng/kg lúa ướt và 10.000 đồng/kg lúa khô, đây là giá ổn định và rất cao.
Theo ông Nguyễn Hữu Kỷ, chưa có năm nào lúa vụ Hè Thu thu hoạch trước 2/9, nhưng năm nay thời tiết thuận lợi lúa thu hoạch sớm nên dân quá phấn khởi; giá lúa cũng rất cao, trung bình 1 ha lúa, nếu tự chăm sóc phải có lãi trên 35 triệu đồng. Trước đây, có những xã tại huyện Quảng Ninh bỏ hoang những 20 ha ruộng vụ Hè Thu, nhưng giờ được mùa, được giá chắc chắn người dân sẽ không còn bỏ ruộng nữa.
Tại huyện Bố Trạch (Quảng Bình), khác với nhiều năm trước, diện tích trồng lúa vụ Hè Thu năm nay là 2.200ha và cơ bản không còn tình trạng bỏ hoang ruộng. Nhiều khu vực không trồng được lúa, bà con chuyển sang trồng màu, trồng hoa, trồng dưa hấu… cũng cho thu hoạch khá. Để đạt được kết quả này, chính quyền huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình đã phải nỗ lực rất nhiều trong tuyên truyền, vận động, đẩy mạnh liên kết từ khâu xuống giống đến lúc thu hoạch hỗ trợ bà con bao tiêu sản phẩm.
Ông Nguyễn Quang Huy, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bố Trạch cho biết, những năm trước đây, diện tích bỏ hoang trên địa bàn huyện Bố Trạch rất nhiều. Song năm nay với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, của huyện nên diện tích bỏ hoang năm nay cơ bản không còn nữa; trong đó phải kể đến việc huyện đã chỉ đạo các địa phương liên kết với Tổng Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Giống cây trồng tỉnh Quảng Bình để hỗ trợ sản xuất và bao tiêu thụ sản phẩm, từ đó tạo tâm lý an tâm cho người nông dân. Dự kiến năm nay vụ Hè Thu cho năng suất cao rất nhiều so với nhiều năm, bà con nông dân rất phấn khởi.
Ông Nguyễn Xuân Kỳ, Chủ tịch Hội đồng Quản Trị, kiêm Tổng Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nông nghiệp Quảng Bình cho biết, để tạo được mô hình lớn, cánh đồng lớn, tổng công ty đã phải đầu tư nhiều đến kỹ thuật, con giống. Đồng thời hỗ trợ bà con trong việc sản xuất và quan trọng nhất là thu mua, phải có giá ổn định để đảm bảo bà con có lãi mới yên tâm đầu tư sản xuất.
“Mô hình liên kết này, năm 2023 tổng công ty đã liên kết với diện tích là 1.600 ha và năm 2024 là trên 2.000 ha; trong đó, đơn vị ưu tiên cho những vùng bỏ hoang vụ Hè Thu, tập trung cho bà con ứng trước giống, phân bón và hướng dẫn kỹ thuật để bà con tập trung sản xuất có hiệu quả. Từ đó, những vụ tới bà con sẽ chủ động sản xuất trên ruộng lúa của mình, không còn tình trạng bỏ ruộng hoang nữa”, ông Nguyễn Xuân Kỳ nhấn mạnh.
Vụ Hè – Thu năm 2024, tỉnh Quảng Bình gieo cấy 15.519 ha, tăng hơn 1.000 ha so với mọi năm. Đến nay toàn tỉnh cơ bản đã thu hoạch được khoảng 50%, số còn lại dự kiến sẽ đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu thu hoạch trong tháng 8 nhằm tránh thời điểm mưa bão.
Theo ông Hồ Khắc Minh, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Bình, vụ Hè Thu những năm trước tình trạng bỏ ruộng hoang diễn ra khá nhiều với khoảng trên 1.000 ha. Nguyên nhân là do giá cả vật tư nông nghiệp tăng quá cao, điều kiện sản xuất bấp bênh. Bên cạnh đó, việc liên kết chuỗi giá trị chưa được chú trọng nên người nông dân không mặn mà với sản xuất lúa vụ Hè Thu.Tuy nhiên, năm nay tinh thần chỉ đạo quyết liệt của các cấp, các ngành, bằng đồng bộ các giải pháp. Bên cạnh việc bảo đảm cơ cấu giống phù hợp, các địa phương cũng tổ chức vận động các doanh nghiệp liên kết sản xuất từ cung ứng vật tư đầu vào bảo đảm chất lượng cũng như thu mua đầu ra cho bà con nhân dân cho nên năm nay cơ bản diện tích bỏ hoang đã không còn nữa. So với kế hoạch cũng như các năm trước thì diện tích lúa Hè Thu năm nay tăng 1.000 ha, đây là thành công lớn.
Ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình khẳng định, không chỉ lúa mà còn nhiều sản phẩm nông nghiệp khác mà bà con sản xuất, ngành nông nghiệp sẽ cố gắng tìm cách liên kết, bao tiêu sản phẩm cho bà con để tránh cảnh được mùa mất giá, nhằm đảm bảo ổn định đầu ra. Như vậy, bà con mới yên tâm lao động sản xuất trên đồng ruộng của mình. Vụ Hè Thu năm nay của bà con nông dân tỉnh Quảng Bình được mùa, được giá đây là tiền đề để những năm tiếp theo bà con bám ruộng, tránh để ruộng bỏ hoang như những năm trước đây.
Tá Chuyên