Cây xoài đã gắn bó với người dân Yên Châu, tỉnh Sơn La từ xa xưa. Những năm gần đây, khi đã khẳng định được thương hiệu và xuất khẩu sang thị trường Australia, Mỹ, Anh, Trung Quốc, cây xoài trở thành cây trồng chủ lực, mang lại thu nhập cao cho người dân.
Huyện Yên Châu hiện có hơn 2.900 ha xoài, với 1.500 ha đã cho thu hoạch quả, sản lượng đạt hơn 20.000 tấn/năm; trong đó, sản phẩm đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường các nước đạt 6.400 tấn, được trồng tập trung tại các xã: Chiềng Hặc, Tú Nang, Sặp Vạt, Chiềng Đông.
Trước yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường trong và ngoài nước, huyện Yên Châu đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ kỹ thuật, quy trình sản xuất, thu hoạch, quản lý chất lượng nông sản, xây dựng, phát triển và hoàn thiện các chuỗi liên kết sản xuất với tiêu thụ. Đồng thời, hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã về bao bì, quảng bá và giới thiệu sản phẩm ra thị trường, truy xuất nguồn gốc, xây dựng điểm thu mua, ứng dụng công nghệ sơ chế sau thu hoạch. Liên kết, ký hợp đồng với các doanh nghiệp thu mua nông sản...Qua đó, góp phần gia tăng giá trị cho sản phẩm.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Yên Châu Lù Văn Cường cho biết, đối với cây xoài Yên Châu, huyện đã xây dựng kế hoạch và có Đề án cụ thể để phát triển và bảo tồn giống xoài, đặc biệt là giống xoài tròn trên địa bàn.
Ngoài ra, huyện cũng phối hợp với các Sở, ban, ngành của tỉnh, làm việc với các Cục, Vụ của Bộ Nông nghiệp để nâng cao chất lượng quả xoài và thực hiện trồng chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn nhân dân trồng theo hướng hữu cơ, liên kết các chuỗi giá trị. Các hợp tác xã liên kết với nhau trồng đảm bảo theo tiêu chuẩn VietGAP để đưa quả xoài cũng như các sản phẩm nông sản khác vào được các siêu thị lớn trên toàn quốc và xuất sang thị trường khó tính nhất trên thế giới.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Yên Châu, cho biết thêm, trước tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, huyện đã chủ động mời các tư thương, đơn vị thu mua trước đây và các đơn vị mới đi kiểm tra tại vườn để họ tự đánh giá chất lượng quả xoài, làm việc trực tiếp với các hộ nông dân và các hợp tác xã.
Ngoài ra, huyện còn xây dựng thương hiệu xoài trên các trang mạng để bán online, tránh tình trạng được mùa nhưng không có nơi tiêu thụ; lên phương án tập huấn, hỗ trợ các hợp tác xã xây dựng các xưởng chế biến, các kho lạnh bảo quản nông sản.
Bên cạnh đó, huyện Yên Châu cũng đẩy mạnh thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; tích cực tuyên truyền, vận động thành lập hợp tác xã. Đến nay, toàn huyện có 53 hợp tác xã nông nghiệp; một số hợp tác xã đã tham gia liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm cây ăn quả với người dân, áp dụng quy trình sản xuất VietGAP, theo mã số vùng trồng, như hợp tác xã Phương Nam, hợp tác xã nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc, hợp tác xã nông nghiệp Hoa Mơ…
Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc, huyện Yên Châu Hà Văn Sơn chia sẻ, hiện quy trình sản xuất xoài của hợp tác xã thực hiện theo hướng hữu cơ, áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP và quy trình mã số vùng trồng, để nâng cao chất lượng sản phẩm phục vụ xuất khẩu, đây cũng là mục tiêu lớn nhất.
Ông Hà Văn Sơn (bên trái), Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc, huyện Yên Châu cho biết, hiện nay, quy trình sản xuất xoài của hợp tác xã thực hiện theo hướng hữu cơ, áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP và đúng quy trình mã vùng trồng để phục vụ xuất khẩu. Ảnh: Quang Quyết-TTXVN
Để đạt được mục tiêu, hợp tác xã mời các chuyên gia về sản xuất nông nghiệp, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật mở lớp tập huấn nâng cao kiến thức cho thành viên và cùng các doanh nghiệp, đối tác liên kết sản xuất tiêu thụ, để cùng nhau bàn ra các giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, để tạo ra sản phẩm đạt chất lượng cao nhất, an toàn nhất.
Ông Hà Văn Sơn thông tin thêm, để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm, năm 2021, hợp tác xã đã thực hiện ký kết, liên kết ngay từ đầu năm và thực hiện đúng quy trình trồng, chăm sóc đề ra, do đó sản phẩm đạt chất lượng cao, được đối tác tin tưởng; sản lượng của hợp tác xã năm nay tăng hơn so với năm trước, đạt hơn 400 tấn và gần 1.000 tấn là liên kết với các hộ dân trên địa bàn huyện Yên Châu đều được các đối tác cam kết tiêu thụ hết.
Chị Lò Thị Xoan bản Văng Lùng xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu, phấn khởi cho biết, nhà chị trồng hơn 1ha xoài, sản lượng trung bình mỗi năm khoảng hơn 10 tấn, trước đây gia đình phải tự bươn trải, tự trồng, tự tìm nguồn tiêu thụ, thì hiện nay được hợp tác xã và các doanh nghiệp quan tâm, hỗ trợ về nguồn đầu ra, gia đình rất yên tâm. Bây giờ, sản phẩm xoài của hợp tác xã còn được xuất khẩu ra nước ngoài chị Xoan rất yên tâm và sẽ cố gắng đầu tư, chăm sóc, mở rộng diện tích để tăng sản lượng.
Với sự tích cực, chủ động của người dân và hỗ trợ của chính quyền cùng các cơ quan chuyên môn trong việc triển khai các quy trình, kỹ thuật sản xuất nông sản an toàn; xây dựng, phát triển các chuỗi liên kết sản xuất với tiêu thụ, huyện Yên Châu sẽ có thêm những sản phẩm cây ăn quả chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu, đem lại giá trị kinh tế, nâng cao đời sống và thu nhập cho người dân.
Quang Quyết