Nỗ lực đẩy lùi tình trạng sinh con ở tuổi vị thành niên tại vùng cao Lào Cai

Nỗ lực đẩy lùi tình trạng sinh con ở tuổi vị thành niên tại vùng cao Lào Cai

Dù được quan tâm nhiều hơn nhưng cuộc sống của phụ nữ và trẻ em ở một số địa phương vùng cao tỉnh Lào Cai vẫn còn không ít thiệt thòi. Nạn tảo hôn vẫn tồn tại kéo theo tình trạng phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con chưa được cải thiện nhiều, không chỉ ảnh hưởng tới chất lượng dân số mà còn khiến công tác xóa đói giảm nghèo gặp khó khăn. Lào Cai đang triển khai nhiều giải pháp nhằm đẩy lùi tình trạng sinh con ở tuổi vị thành niên, trong đó chú trọng tác động thay đổi tư duy - coi đây là yếu tố then chốt để không còn em gái nào phải hối hận vì đã lấy chồng sớm.

Làm mẹ ở tuổi "ăn chưa no, lo chưa tới"

Nhiều em gái ở vùng cao Lào Cai chưa kịp học hết Trung học Phổ thông đã trở thành mẹ. Mới 22 tuổi, Giàng Thị Bằng (xã Cán Cấu, huyện Si Ma Cai) đã có 2 con, một bé 3 tuổi, một bé 5 tuổi. Khi 17 tuổi, Bằng bỏ dở việc học giữa chừng và lấy chồng, sinh con.

Nỗ lực đẩy lùi tình trạng sinh con ở tuổi vị thành niên tại vùng cao Lào Cai ảnh 1 Cán bộ thôn Láo Lý, xã Tả Phời (thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) tuyên truyền đến người dân về tác hại và hệ lụy của việc hôn nhân cận huyết thống. Ảnh: Quốc Khánh - TTXVN

Chia sẻ thêm về cuộc sống sau khi kết hôn của cặp vợ chồng trẻ, Bằng bảo, hai vợ chồng về sống với nhau được bố mẹ cho đất. Vợ chồng bảo nhau trồng ngô trên nương, chăm chỉ trồng trọt, chăn nuôi gia súc nhưng cũng chẳng được là bao. "Nếu được đi học, có kiến thức hơn, mọi việc đều có thể dễ dàng hơn nhiều, nuôi dạy con cũng không vất vả như thế", Bằng bộc bạch.

Tuy vậy, Bằng vẫn may mắn hơn nhiều bạn bè cùng lứa lấy chồng, có con sớm như mình khi em được bố mẹ chồng giúp chăm sóc con. Nhiều nhà không có điều kiện, bố mẹ lại bận đi làm nương nên từ lúc vài tháng tuổi, các bé đã phải rong ruổi theo mẹ trên những nương ngô. Vuốt tóc đứa con hơn 3 tuổi, Bằng lặng người khi được hỏi: "Sau này có muốn cho con gái lấy chồng sớm không?". Bằng chậm rãi nói: "Không đâu. Nhất định em phải cho nó đi học. Học hết lớp 12 rồi lại học cái nghề. Đời nó sau này…" Không thể nói hết câu, người mẹ trẻ tuổi mắt ngấn lệ ở những từ cuối cùng.

Hối hận có lẽ cũng là suy nghĩ chung của không ít những lứa đôi kết hôn từ khi chưa đủ tuổi. Chúng tôi gặp chị Giàng Thị Xua (xã Nậm Mòn, huyện Bắc Hà) tại Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa huyện Bắc Hà. Người phụ nữ 31 tuổi này có gương mặt khắc khổ và già hơn tuổi thật của mình khi đã có 16 năm làm mẹ của 6 đứa bé. Con út nhất của chị mới sinh được 6 ngày tuổi và đang được theo dõi sức khỏe tại đây. Chúng tôi trò chuyện với chị dưới sự giúp đỡ của bác sỹ Nhi khoa Vàng Seo Sào. Nhìn người chồng ít hơn 1 tuổi đang lóng ngóng trả lời các câu hỏi của bác sỹ, chị Xua cho biết, vợ chồng chị lấy nhau khi anh mới 14 tuổi. Hai vợ chồng khi ấy chưa trưởng thành nên có nhiều việc không biết làm. Giờ vẫn là hộ nghèo của xã nhưng may mắn sinh con trong viện, được Nhà nước trợ cấp tiền ăn, tiền thuốc (Nghị quyết số 15/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021 của HĐND tỉnh Lào Cai về chính sách hỗ trợ khám, chữa bệnh cho người thuộc hộ nghèo; người dân tộc thiểu số vùng khó khăn; phụ nữ thuộc hộ nghèo sinh con tại các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai) nên cũng đỡ nhiều.

Bác sỹ Vàng Seo Sào cho biết, trên thực tế, nhiều trẻ do phụ nữ tuổi vị thành niên sinh ra khó phát triển tốt về thể chất và trí tuệ, thậm chí bị suy dinh dưỡng do mẹ thiếu kiến thức chăm sóc bản thân và nuôi con, điều kiện kinh tế hạn chế. Bên cạnh đó, trẻ được sinh ra nhưng bố mẹ chưa đủ tuổi kết hôn nên không làm giấy khai sinh cho con, ảnh hưởng đến quyền lợi của trẻ, trong đó có chăm sóc y tế.

Thời điểm mang thai tốt nhất là khi phụ nữ đã chuẩn bị đầy đủ về mặt kiến thức, thể chất, khả năng sinh sản, tinh thần, tài chính và trách nhiệm làm mẹ. Tuy nhiên, đa số nghiên cứu và thực tế đều chỉ ra rằng, 20 - 35 là độ tuổi vàng để làm mẹ, không nên sinh con trước tuổi 20 và sau tuổi 35.

Thống kê của các cơ quan chức năng của Lào Cai cho thấy, số trẻ do phụ nữ dưới 20 tuổi sinh ra năm 2021 là 1.956 trẻ/11.070 trẻ được sinh ra trong toàn tỉnh, chiếm 17,67% (dân tộc Mông chiếm 60,22%; dân tộc Dao chiếm 17,12%; dân tộc Tày chiếm 8,23%; các dân tộc khác chiếm 14,43%); số trẻ do phụ nữ dưới 18 tuổi sinh ra là 812 trẻ, chiếm 7,35%. Các huyện có tỷ lệ trẻ do phụ nữ dưới 20 tuổi sinh ra cao gồm Bắc Hà (25,29%), Si Ma Cai (25,07%) và Bát Xát (21,57%).

Chú trọng truyền thông thay đổi nhận thức

Theo báo cáo của các huyện, thị xã, thành phố, trong 6 tháng đầu năm 2022, Lào Cai có 219 phụ nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con lần đầu, bằng 32,4% so với năm 2021. Trong đó phụ nữ dân tộc Mông là chủ yếu. Năm 2022, Lào Cai phấn đấu giảm 20% số phụ nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con lần đầu so với năm 2021. Để đạt được mục tiêu trên, trước hết cần làm tốt việc giảm thiểu tình trạng tảo hôn. Do đó, tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp lồng ghép, đồng bộ từ tận dụng ảnh hưởng của người có uy tín tại địa phương đến xây dựng mới và duy trì các mô hình hoạt động tuyên truyền hiệu quả.

Ông Sùng Seo Phủ (thôn Lùng Sán, huyện Si Ma Cai) làm người mai mối cho các cặp đôi đã được gần 30 năm. Theo phong tục địa phương, nếu không có người mai mối, các cặp đôi dù muốn cũng không thể tổ chức cưới hỏi. Ông luôn cố gắng giải thích với các cháu và người nhà những quy định của Nhà nước về hôn nhân rất rõ ràng là con gái phải đủ 18 tuổi và con trai là 20 tuổi trở lên. "Khi có những trường hợp đến nhờ mai mối, tôi hỏi luôn đã đủ tuổi chưa. Nếu chưa, tôi kiên quyết không nhận lời mai mối. Đồng thời, tôi cũng giải thích luôn là lập gia đình sớm quá kiến thức còn hạn hẹp, cuộc sống sau kết hôn sẽ vô cùng khó khăn thiếu thốn", ông Phủ chia sẻ.

Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai cho biết, cùng với việc tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, tỉnh đang tăng cường xây dựng các mô hình điểm, các Câu lạc bộ về phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống với nội dung như: “Nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”, “Tổ phụ nữ không có con tảo hôn”, “Chống tảo hôn”, “Giáo dục cha mẹ trong chăm sóc và phát triển trẻ em gắn với hôn nhân gia đình...”. Trong 6 tháng đầu năm 2022, các huyện, thị xã, thành phố duy trì 58 mô hình với 3.527 thành viên tham gia. Các mô hình, câu lạc bộ tổ chức sinh hoạt định kỳ theo quy chế xây dựng; thường xuyên cập nhật kiến thức mới, phối hợp tổ chức tuyên truyền các nội dung thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Nhờ đó, các địa phương đã tuyên truyền, vận động được 147 người từ bỏ ý định về chung sống với nhau như vợ chồng, trong đó có 50 trường hợp là học sinh; kịp thời xử lý vi phạm hành chính 28 vụ tảo hôn.

Các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh Lào Cai chủ trì, phối hợp với các địa phương lựa chọn các xã, phường, thị trấn có nhiều người tảo hôn và phụ nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con trong thời gian qua để xây dựng thêm 17 mô hình điểm về phòng, chống tảo hôn tại 9 huyện, thị xã, thành phố; khuyến khích các sáng kiến trong xây dựng và thực hiện các mô hình cung cấp dịch vụ thân thiện cho người ở tuổi vị thành niên, bảo đảm có thể tiếp cận các mô hình tại nhà trường, cộng đồng.

Hương Thu

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Thời tiết ngày 10/2/2025: Bắc Bộ có mưa nhỏ vài nơi, trưa chiều hửng nắng

Thời tiết ngày 10/2/2025: Bắc Bộ có mưa nhỏ vài nơi, trưa chiều hửng nắng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày 10/2, khu vực Bắc Bộ có mưa nhỏ vài nơi, trưa chiều giảm mây hửng nắng với nền nhiệt cao nhất 16-19 độ C. Trời rét đậm, vùng núi rét hại. Vùng núi cao có khả năng xảy ra băng giá và sương muối. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ ngày nắng, đêm không mưa.

Trao tặng công trình “Rừng cây thanh niên” phủ xanh đất trống, đồi trọc​ ở Bắc Giang

Trao tặng công trình “Rừng cây thanh niên” phủ xanh đất trống, đồi trọc​ ở Bắc Giang

Ngày 9/2 tại xã Canh Nậu, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, Tỉnh đoàn Bắc Giang tổ chức Lễ phát động Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” Xuân Ất Tỵ 2025 và Đợt thi đua chào mừng Đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Giang lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030 và Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng lần thứ XIV.

Bình Định đồng loạt khởi công xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bình Định đồng loạt khởi công xóa nhà tạm, nhà dột nát

Ngày 9/2, tại hộ gia đình thương binh ông Võ Văn Cư (xóm 2, thôn Chương Hòa, xã Hoài Châu Bắc, thị xã Hoài Nhơn) Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng cùng đoàn công tác đã dự Lễ phát động đồng loạt khởi công xây dựng, sửa chữa nhà ở đối với gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Nghệ An xây dựng những điểm nhấn phát triển nông thôn mới

Nghệ An xây dựng những điểm nhấn phát triển nông thôn mới

Sau 14 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tỉnh Nghệ An đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Khắp các vùng quê, hình ảnh về những bản làng đẹp, nhà kiên cố, vườn đẹp, giao thông thuận lợi cùng những trường học, trạm y tế, nhà văn hóa được đầu tư xây dựng khang trang… đã làm thay đổi căn bản diện mạo nhiều vùng nông thôn. Đời sống người nông dân và gắn liền với nền nông nghiệp ngày càng hiện đại.

Cà Mau huy động, bố trí nguồn lực để phát triển nhà ở xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát

Cà Mau huy động, bố trí nguồn lực để phát triển nhà ở xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tỉnh ủy Cà Mau chủ trương nghiên cứu, đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (có thể đưa vào dự thảo văn kiện đại hội đảng bộ các cấp để đại hội thảo luận, quyết định) và hằng năm của tỉnh, của huyện theo điều kiện, khả năng thực tế để làm cơ sở huy động và bố trí nguồn lực thực hiện.

Động đất độ lớn 3.7 tại Kon Plông, Kon Tum

Động đất độ lớn 3.7 tại Kon Plông, Kon Tum

Theo Trung tâm Báo tin Động đất và Cảnh báo Sóng thần, Viện Vật lý Địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), trưa 8/2, một trận động đất có độ lớn 3.7 đã xảy ra tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum; không gây thương vong về người và tài sản.

Thanh Hóa giúp người dân vùng cao giảm nghèo

Thanh Hóa giúp người dân vùng cao giảm nghèo

Những năm qua, Thanh Hóa đã đẩy mạnh việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Nhiều người sau khi trở về đã có số vốn để phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Đây là một động lực quan trọng, là cơ sở để tỉnh tiếp tục thực hiện việc đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài trong năm 2025 và các năm tới.

Hơn 800 vận động viên Yên Bái tham gia Hội thi thể thao

Hơn 800 vận động viên Yên Bái tham gia Hội thi thể thao

Ngày 7/2, Ban Chỉ đạo Tổ chức kỷ niệm những ngày lễ lớn và Phát triển du lịch tỉnh Yên Bái tổ chức Khai mạc Hội thi thể thao “Mừng Đảng, Mừng Xuân, mừng Đất nước quê hương đổi mới” tỉnh Yên Bái năm 2025 và khánh thành Nhà thi đấu thể thao Liên đoàn Lao động tỉnh.

Điện Biên đa dạng nguồn lực xóa nhà tạm, nhà dột nát

Điện Biên đa dạng nguồn lực xóa nhà tạm, nhà dột nát

Ngày 7/2, Tỉnh ủy Điện Biên tổ chức họp Ban Chỉ đạo đánh giá kết quả thực hiện phát triển nhà ở xã hội và thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội cho các đối tượng chính sách trên địa bàn. Theo đó, tỉnh sẽ huy động mọi nguồn lực, quyết tâm xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025.

Nhộn nhịp mùa gặt lúa xuân ở vùng biên Bình Phước

Nhộn nhịp mùa gặt lúa xuân ở vùng biên Bình Phước

Trong những ngày đầu Xuân Ất Tỵ 2025, không khí mùa gặt lúa xuân nhộn nhịp ở nhiều nơi trên vùng biên Bình Phước. Tiếng máy gặt, tiếng cười nói của bà con nông dân râm ran trên những cánh đồng lúa chín vàng trĩu bông.

Yên Bái chuyển đổi số sâu rộng, thực chất

Yên Bái chuyển đổi số sâu rộng, thực chất

Những năm qua, tỉnh Yên Bái đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến trình và chất lượng công tác chuyển đổi số, tạo tiền đề nâng cao hiệu quả ứng dụng xây dựng đô thị hiện đại và nông thôn mới thông minh; giúp cải thiện đời sống nhân dân, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển bền vững.

Thanh Hóa khẩn trương khắc phục sự cố vỡ bờ kênh sông Mơ

Thanh Hóa khẩn trương khắc phục sự cố vỡ bờ kênh sông Mơ

Ngày 6/2, theo thông tin từ UBND thành phố Thanh Hóa, liên quan đến sự cố bờ kênh sông Mơ thuộc hệ thống sông nhà Lê, đoạn chảy qua thôn Đoài Đông, xã Quảng Yên, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa xuất hiện tình trạng sạt lở nghiêm trọng với chiều dài khoảng 40m, gây ảnh hưởng đến đất đai và tài sản của người dân sống quanh khu vực, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương khắc phục sự cố trong thời gian sớm nhất.

Quảng Nam: Phòng, chống sốt phát ban lan rộng

Quảng Nam: Phòng, chống sốt phát ban lan rộng

Trước tình trạng sốt phát ban diễn biến phức tạp ở xã Trà Leng, huyện miền núi Nam Trà My, đại diện lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Quảng Nam cho biết, Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp với lực lượng y tế huyện phun hóa chất vệ sinh môi trường, khuyến cáo người dân hạn chế tiếp xúc với người bệnh, đẩy mạnh diệt muỗi và hạn chế tiếp cận các động vật truyền bệnh…

Chung tay giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo sớm có nhà mới khang trang

Chung tay giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo sớm có nhà mới khang trang

Ngày 6/2, tỉnh Hậu Giang ổ chức Lễ khởi công Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát tại thành phố Vĩ Thanh và các huyện Long Mỹ, Châu Thành và Châu Thành A. Bốn địa phương còn lại gồm: thành phố Ngã Bảy, thị xã Long Mỹ, huyện Vị Thủy và huyện Phụng Hiệp sẽ khởi công vào ngày 7/2.

Bà Rịa-Vũng Tàu chủ động ứng phó với sự cố cháy rừng trong mùa khô

Bà Rịa-Vũng Tàu chủ động ứng phó với sự cố cháy rừng trong mùa khô

Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đang bước vào cao điểm mùa khô, thời tiết nắng nóng, hanh khô tiềm ẩn rất cao nguy cơ cháy rừng. Để chủ động công tác phòng cháy chữa cháy rừng, lực lượng kiểm lâm, chủ rừng đã chủ động phối hợp với các địa phương tập trung triển khai nhiều giải pháp, nhất là tại những địa bàn trọng điểm, có nguy cơ cao.

Vượt núi vào bản “gọi” học trò đi học trở lại ở Nghệ An

Vượt núi vào bản “gọi” học trò đi học trở lại ở Nghệ An

Duy trì sĩ số ổn định và đảm bảo chất lượng học tập của học sinh sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán là vấn đề mà nhiều trường học vùng cao ở Nghệ An trăn trở. Để khắc phục tình trạng này, nhiều giáo viên đã băng đồi, vượt núi vào bản vận động học sinh đến trường.

Từ “ý Đảng - lòng dân” đến những buôn làng Gia Lai bình yên và khởi sắc

Từ “ý Đảng - lòng dân” đến những buôn làng Gia Lai bình yên và khởi sắc

Từ những chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, buôn làng ở Gia Lai ngày một bình yên và khởi sắc. Những ngôi làng đìu hiu nay khang trang, sạch đẹp hơn; những ngôi nhà cũ kỹ, dột nát được tu sửa, làm mới; điện - đường - trường - trạm được đầu tư xây dựng bài bản. Đặc biệt, từ “ý Đảng” đã làm thay đổi nếp nghĩ cũ, hình thành cách làm mới, nhất là trong cộng đồng người đồng bào dân tộc thiểu số. “Lòng dân” cũng được xây dựng vững chắc qua những chủ trương, chính sách đúng đắn, kịp thời của Đảng và Nhà nước.

Thời tiết ngày 5/2/2025: Nhiều vùng biển có gió mạnh, sóng cao

Thời tiết ngày 5/2/2025: Nhiều vùng biển có gió mạnh, sóng cao

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên có sương mù, trời rét về đêm và sáng sớm; riêng khu vực vùng núi Bắc Bộ trời rét đậm, có nơi rét hại với nhiệt độ dưới 9 độ C. Nam Bộ ngày nắng, đêm không mưa.

Thanh Hóa: Sạt lở nghiêm trọng tại bờ sông nhà Lê

Thanh Hóa: Sạt lở nghiêm trọng tại bờ sông nhà Lê

Chiều 4/2, bờ sông nhà Lê (đoạn chảy qua thôn Đoài Đông, xã Quảng Yên, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa) xuất hiện tình trạng sạt lở nghiêm trọng với chiều dài khoảng 40 mét, gây ảnh hưởng đến đất đai và tài sản của người dân sống quanh khu vực.

Xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long có xu thế biến động khó lường

Xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long có xu thế biến động khó lường

Cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, tháng 2/2025, ở Đồng bằng sông Cửu Long, xâm nhập mặn ảnh hưởng đến việc lấy nước của các công trình thủy lợi cách biển 45 - 65 km trong các kỳ triều cường. Xâm nhập mặn có xu thế biến động khó lường, các địa phương cần đề phòng các tình huống gia tăng đột xuất trong các đợt triều cường.