Nguồn gốc
Mực một nắng ở các vùng biển từ Ninh Thuận (Phan Rang) đến Bình Thuận (Phan Thiết) là ngon hơn cả vì khu vực này không những nước biển mặn hơn các vùng khác mà còn có các rạn san hô, tạo điều kiện rất thuận lợi cho mực phát triển.
Mực của Phan Rang có vị thơm, mềm và ngọt bởi cái vị rất riêng của biển Ninh Thuận. Du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến đây đều không thể bỏ qua món ăn đặc biệt và mới lạ này. Thưởng thức món mực một nắng nướng, du khách sẽ cảm nhận được cái nắng, cái gió và vị mặn của biển Ninh Thuận.
Cách làm
Khác với các loại mực khô thông thường, để có mực một nắng người ta phải chọn mực từ những con mực vừa mang từ biển về và hãy còn tươi rói, phải rửa mực bằng nước biển sau đó chỉ phơi duy nhất có một lần nắng. Phải chọn nơi nhiều ánh nắng, nắng to để mực được ngon hơn. Điều quan trọng ở đây là mực chỉ phơi đủ “một nắng” mà thôi, không phơi nhiều lần. Những vùng biển có nước biển càng mặn thì mực một nắng sẽ càng ngon.
Mực được phơi đạt tiêu chuẩn phải là mực bên ngoài ráo hẳn nước khô rong, nhưng bên trong vẫn tươi rói. Chính vì vậy, mực một nắng muốn để được lâu phải để trong tủ lạnh, khi nào ăn thì mang ra chế biến. Điều này giải thích vì sao rất nhiều người đã mua mực từ tận nơi, đem về nhà nướng nhưng không thấy ngon như khi ăn trên biển hay trong các quán ăn.
Mực một nắng cũng có nhiều loại, nhưng ngon nhất là mực ống và mực lá. Mực lá làm mực một nắng thì ngon hơn cả, vì thịt dày hơn mực ống và cũng ngọt hơn.Có một số nơi sử dụng mực nang để làm, mực tuy dày mình nhưng chất lượng không ngon bằng cả mực ống. Nên giá loại mực này cũng thấp hơn các loại mực một nắng thông thường khác.
Món ngon từ mực một nắng
Mực một nắng đem chế biến món nào cũng rất ngon. Đơn giản nhất là nướng chín chấm tương ớt. Vị mực ngọt ngọt, mặn mặn cùng tương cay xè ăn mà ngon. Khác với loại mực khô khác, mực một nắng khi nướng lên thơm và mềm hơn rất nhiều.
Con mực có màu trắng tinh, khi nướng chín chuyển sang màu vàng rất hấp dẫn. Với độ lửa nướng vừa phải, con mực sẽ chín, cả trong cả ngoài, bay tỏa mùi thơm ngọt ngọt tự nhiên ra xung quanh. Nếu để lửa già quá con mực sẽ chỉ cháy vàng phía bên ngoài, nhưng bên trong thịt của nó vẫn còn chưa chín.
Và với mực một nắng người ta có thể biến tấu thành hàng chục món ăn hấp dẫn khác nhau từ món nướng, món chiên, xào, nấu….Có thể kể đến các món ăn nổi bật như mực một nắng rang muối, nướng than, nướng sa tế, nướng muối, sốt me, chiên mắm, chiên giòn…món nào cũng rất hấp dẫn mà vẫn giữ nguyên được hương vị của mực một nắng.