Gần 3 năm qua, anh Nguyễn Chí Tâm ngụ Phường 6, thành phố Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp) đã đầu tư thực hiện mô hình nuôi cá chạch lấu kết hợp với cá heo đuôi đỏ trong bể lót bạt. Với 2 bể lót bạt được đặt trong vườn xoài để nuôi loài cá nước ngọt đặc sản này đã mang về nguồn thu nhập cho anh Tâm hàng tỷ đồng mỗi vụ.
Hơn 10 năm bôn ba, làm qua nhiều công việc ở hơn 5 quốc gia, năm 2020, anh Tâm trở về quê. Vốn xuất thân từ gia đình nông dân, gắn bó với sông nước, anh Tâm nhận thấy nguồn cá ngoài tự nhiên, nhất là những loài cá đặc sản của sông Mê Kông ngày càng cạn kiệt; trong đó có cá heo đuôi đỏ và cá chạch lấu. Hiện nay, 2 loài cá này được thị trường ưa chuộng, giá trị kinh tế rất cao nên anh Tâm nảy sinh ý tưởng nuôi kết hợp cá chạch lấu và heo đuôi đỏ ngay trong vườn xoài rộng 4.000 m2 của gia đình.
Theo anh Tâm, sau thời gian tính toán, cân nhắc, tháng 6/2021, anh quyết định triển khai thực hiện nuôi cá chạch lấu nhưng không nuôi trong bè hay ao đất truyền thống mà nuôi trong bể lót bạt (bạt là tấm nhựa dày, cứng thường dùng để che mưa nắng). Anh dùng số tiền dành dụm xây bể lót bạt thể tích 800 m3 ngay trong vườn xoài, thả 10.000 con cá chạch lấu giống. Sau đó, anh thả thêm 100 kg cá heo đuôi đỏ giống vào nuôi chung với cá chạch lấu vì loài này chủ yếu ăn chất thải của cá chạch, nguồn thức ăn thừa và rong rêu nên gần như không tốn thêm thức ăn.
So với cách nuôi truyền thống thì việc nuôi cá chạch lấu, cá heo đuôi đỏ trong bể lót bạt là cách làm mới. Chưa có kinh nghiệm, anh Tâm gặp nhiều khó khăn vì hệ thống bơm oxy, cấp nước và bể lọc chưa tương thích dẫn tới môi trường nước không ổn định, cá giống chết hàng loạt. Anh chậm phát hiện, ngăn ngừa một số loại bệnh trên cá, khiến 1/3 đàn cá bị hao hụt. Anh vừa làm, vừa rút kinh nghiệm và mất thời gian khoảng 1 năm để nắm vững kỹ thuật nuôi cá trong bể lót bạt.
Anh Nguyễn Chí Tâm cho biết, sau 12 tháng thả nuôi, anh thu hoạch vụ cá đầu tiên, xuất bán được 3,5 tấn cá chạch lấu (giá 250.000 đồng/kg), lãi khoảng 200 triệu đồng. Còn cá heo đuôi đỏ bán được 800 kg với giá 500.000 đồng/kg, lãi hơn 300 triệu đồng. Tuy vụ nuôi đầu tiên, chưa có kinh nghiệm, cá bị hao hụt nhiều nhưng nhờ bán cá được giá cao nên lợi nhuận rất khả quan.
Phát huy kết quả đạt được, vụ nuôi thứ hai, anh Tâm phát triển thêm một bể lót bạt nữa với thể tích gần 200 m3. Với 2 bể, anh luân phiên thả nuôi cá cách nhau vài tháng, tránh thu hoạch cùng thời điểm. Vì nắm vững kỹ thuật nuôi cá chạch lấu và cá heo đuôi đỏ trong bể lót bạt nên những vụ nuôi tiếp theo, tỷ lệ cá hao hụt ít, mang về cho anh Tâm nguồn thu trung bình mỗi vụ hơn 1 tỷ đồng từ 2 bể nuôi cá.
Hiện nay, việc tiêu thụ cá chạch lấu và heo đuôi đỏ rất thuật lợi, thương lái đến tận nơi để thu mua với giá khá cao. Anh Tâm còn bán lẻ cho tiểu thương ở các chợ, nhà hàng, quán ăn… Nhận thấy mô hình mang lại hiệu quả kinh tế ổn định, đang có chiều hướng phát triển rất tốt, anh dự định tăng quy mô nuôi cá trong thời gian tới.
Anh Nguyễn Chí Tâm đánh giá, việc nuôi cá heo đuôi đỏ và cá chạch lấu trong bể lót bạt có nhiều ưu điểm hơn so với cách nuôi truyền thống. Đó là không cần diện tích đất lớn, có thể nuôi thâm canh, nuôi liên tục trong năm; giảm chi phí vận hành, chăm sóc; quản lý, kiểm soát được nguồn nước, dịch bệnh trên cá, nguồn thức ăn và cá tạp…
Đặc biệt, anh Tâm nghiên cứu, lắp đặt thành công hệ thống xử lý nước tuần hoàn. Nước trong ao nuôi liên tục bơm qua hệ thống xử lý rồi bơm ngược lại vào ao. Sử dụng lại nguồn nước để không gây ô nhiễm môi trường, liên tục tạo nguồn nước sạch cung cấp vào bể nuôi vì đây là loài cá chỉ sinh trưởng và phát triển tốt trong môi trường nước sạch. Cùng đó là giảm chi phí thay nước, cá ít bị bệnh, phát triển nhanh. Trung bình mỗi tháng, anh Tâm xả nước thải từ bể ra vườn xoài một lần để thay nước mới, góp phần đỡ chi phí tưới cây và phân bón.
Mô hình nuôi cá của anh Tâm đã góp phần tạo việc làm cho nhiều lao động nhàn rỗi ở địa phương trong việc vệ sinh bể nuôi, thu hoạch cá… với thu nhập trung bình 300 nghìn đồng/ngày. Anh Tâm nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm nuôi cá trong bể lót bạt với nhiều nông dân địa phương vì anh mong muốn thời gian tới, sẽ thành lập tổ liên kết nuôi cá chạch lấu và cá heo đuôi đỏ để có thể cung cấp liên tục nguồn hàng, sản lượng lớn cho thị trường. Đó là một trong những yếu tố để hiện thực hóa mục tiêu xa hơn của anh là xuất khẩu hai loài cá đặc sản sang nước ngoài, vừa tăng giá trị kinh tế, vừa quảng bá đặc sản của quê hương.
Mô hình kinh tế của anh Nguyễn Chí Tâm phù hợp hình thức nông nghiệp đô thị, nơi có diện tích đất nhỏ và hạn chế tối đa việc gây ô nhiễm môi trường. Ông Nguyễn Văn Phước ở thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp cho hay, gần đây, ông có biết về mô hình nuôi cá của anh Tâm và đến tìm hiểu. Anh Tâm không giấu nghề mà ngược lại, còn nhiệt tình hướng dẫn, tư vấn kỹ thuật nuôi cá trong bể lót bạt.
Phó Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Cao Lãnh Võ Thanh Tuấn cho biết, anh Tâm là người dám nghĩ, dám làm và là một trong những người tiên phong ở thành phố Cao Lãnh trong việc áp dụng mô hình kinh tế mới này. Bước đầu, nhận thấy mô hình kinh tế của anh Tâm mang lại hiệu quả rất cao. Thời gian tới, Hội Nông dân thành phố sẽ có những cuộc khảo sát, đánh giá cụ thể về việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và hiệu quả kinh tế để sau đó có thể nhân rộng trên địa bàn.
Nhựt An