Hiện là thời điểm bắt đầu vụ thu hoạch mận tam hoa chính vụ năm 2023 ở cao nguyên Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Do năm nay nắng nóng dẫn tới khô hạn kéo dài, mận chín sớm và giá mận thấp hơn so với cùng kỳ những năm trước.
Ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bắc Hà cho biết, địa phương hiện có gần 350 ha mận Tam Hoa. Năm nay, đa số diện tích mận đậu nhiều quả, chỉ có một số diện tích ra hoa sớm, gặp sương mù nên có tỷ lệ đậu quả thấp. Giá mận năm 2023 thấp hơn với mức trung bình hàng năm. Hiện tại, người dân bán mận quả tươi với giá từ 10 - 40 nghìn đồng/kg; trong đó, loại mận xô có giá 10 nghìn đồng/kg; mận chọn từ 20 - 30 nghìn đồng/kg; mận loại 1 có giá 40 nghìn đồng/kg.
Năm nay, giai đoạn ra hoa đậu quả, nhờ thời tiết thuận lợi nên mận rất sai quả. Tuy nhiên lúc phát triển quả thời tiết khô hạn kéo dài nên đã ảnh hưởng khiến trái nhỏ, tỷ lệ mận quả to thấp so với vụ trước. Những ngày này, nhất là Thứ Bảy và Chủ Nhật, ngay từ sáng sớm, người dân trồng mận ở các địa phương tấp nập chở mận về khu vực trung tâm huyện Bắc Hà để bán.
Thị trường tiêu thụ mận ở Bắc Hà bắt đầu sôi động với sự tham gia của các tư thương địa phương và các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Hà Nội... Việc tiêu thụ khá thuận lợi bởi nhiều tiểu thương ở các huyện trong tỉnh và Yên Bái đã đến đặt mua về bán lẻ. Đặc biệt trong dịp huyện Bắc Hà tổ chức Festival "Cao nguyên trắng" vừa qua lượng khách đến địa phương này khá đông đã giúp người dân bản địa tiêu thụ một số lượng mận khá lớn.
Mận tam hoa là trái cây đặc sản của huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Theo người dân địa phương, sở dĩ loại trái cây này được gọi là mận tam hoa bởi có 3 lớp gồm lớp phấn trắng bao toàn bộ vỏ quả, lớp thứ hai là vỏ có màu tím đỏ khi chín và lớp thịt màu đỏ bên trong quả.
Huyện Bắc Hà nằm trong khu vực đầu nguồn sông Chảy, trên cao nguyên đá vôi có khí hậu quanh năm thoáng đãng, mát mẻ về mùa hè, khô lạnh về mùa đông, rất phù hợp cho cây mận tam hoa sinh trưởng và phát triển. Đầu thập niên 80 của thế kỷ trước, cây mận tam hoa được trồng thử nghiệm và nhanh chóng bén rễ với đồi núi Bắc Hà. Đến nay, mận tam hoa được trồng chủ yếu ở các xã Tà Chải, Bản Phố, Thải Giàng Phố, Na Hối với sản lượng ước đạt hơn 3.500 tấn.
Mận tam hoa Bắc Hà quả to, vỏ căng bóng, khi chín chuyển màu tím đỏ, cùi dầy, hạt nhỏ, ăn giòn, vị vừa chua vừa ngọt. Mận tam hoa Bắc Hà thu hoạch từ giữa tháng 5 đến đầu tháng 6 mới bắt đầu chín rộ.
Hồng Ninh