“Nếu thực hiện tốt việc điều tra xã hội học sẽ giúp cho cơ quan Nhà nước nắm vững nhu cầu, hoàn cảnh, sinh kế, kể cả tâm tư, nguyện vọng của người có đất bị thu hồi, giúp cho việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được sát thực tế và phù hợp với nhu cầu của người dân, tránh tình trạng dư thừa nhà tái định cư như trong những năm gần đây”, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh nêu quan điểm.
Về phương thức tái định cư, Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất 3 phương thức để người dân lựa chọn gồm tái định cư tại chỗ, tái định cư nơi khác (ưu tiên tái định cư trong phạm vi cùng quận, huyện) hoặc để người dân đề nghị được nhận tiền và tự lo tái định cư; đồng thời, cần có quy hoạch khu tái định cư đầy đủ tiện ích, dịch vụ, kết nối giao thông thuận tiện, tạo được một số việc làm tại chỗ cho cư dân.
Theo đánh giá của Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh, trong những năm qua, khi Nhà nước thu hồi đất, thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại một số dự án đã xảy ra trường hợp một số người dân không dự họp thông báo thu hồi đất, không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, không bàn giao đất thu hồi, khiếu nại khiếu kiện gay gắt, kéo dài. Bên cạnh đó cũng có nhiều trường hợp không nhận nền nhà hoặc nhà tái định cư dẫn đến dư thừa.
Một trong những nguyên nhân là thiếu điều tra xã hội học và chất lượng các cuộc họp trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi không cao, chưa phản ánh đầy đủ nhu cầu, tâm tư, nguyện vọng, hoàn cảnh của người có đất thu hồi, dẫn đến hệ quả là việc xây dựng chính sách và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa sát thực tế cuộc sống, chưa đáp ứng đúng nhu cầu của người dân.
Liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư, mới đây UBND Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 28/2018/QĐ-UBND về Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thành; trong đó có nhiều điểm mới, tạo điều kiện cho người dân như quy định suất tái định cư tối thiểu là 30 m2 căn hộ chung cư, hoặc 45 m2 nền nhà để hỗ trợ cho đối tượng tái định cư.
Nếu có chênh lệch giữa giá trị căn hộ, nền đất hộ dân được bố trí với số tiền hộ dân nộp lần đầu thì sẽ được trả góp với thời hạn tối đa là 15 năm và được tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn. Trong trường hợp có khó khăn khi đến nơi ở mới chưa có việc làm ổn định thì được chậm trả tiền mua nhà hoặc hoãn trả tiền thuê nhà trong thời hạn không quá 5 năm./.
 |
|
|
Về phương thức tái định cư, Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất 3 phương thức để người dân lựa chọn gồm tái định cư tại chỗ, tái định cư nơi khác (ưu tiên tái định cư trong phạm vi cùng quận, huyện) hoặc để người dân đề nghị được nhận tiền và tự lo tái định cư; đồng thời, cần có quy hoạch khu tái định cư đầy đủ tiện ích, dịch vụ, kết nối giao thông thuận tiện, tạo được một số việc làm tại chỗ cho cư dân.
Theo đánh giá của Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh, trong những năm qua, khi Nhà nước thu hồi đất, thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại một số dự án đã xảy ra trường hợp một số người dân không dự họp thông báo thu hồi đất, không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, không bàn giao đất thu hồi, khiếu nại khiếu kiện gay gắt, kéo dài. Bên cạnh đó cũng có nhiều trường hợp không nhận nền nhà hoặc nhà tái định cư dẫn đến dư thừa.
Một trong những nguyên nhân là thiếu điều tra xã hội học và chất lượng các cuộc họp trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi không cao, chưa phản ánh đầy đủ nhu cầu, tâm tư, nguyện vọng, hoàn cảnh của người có đất thu hồi, dẫn đến hệ quả là việc xây dựng chính sách và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa sát thực tế cuộc sống, chưa đáp ứng đúng nhu cầu của người dân.
Liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư, mới đây UBND Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 28/2018/QĐ-UBND về Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thành; trong đó có nhiều điểm mới, tạo điều kiện cho người dân như quy định suất tái định cư tối thiểu là 30 m2 căn hộ chung cư, hoặc 45 m2 nền nhà để hỗ trợ cho đối tượng tái định cư.
Nếu có chênh lệch giữa giá trị căn hộ, nền đất hộ dân được bố trí với số tiền hộ dân nộp lần đầu thì sẽ được trả góp với thời hạn tối đa là 15 năm và được tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn. Trong trường hợp có khó khăn khi đến nơi ở mới chưa có việc làm ổn định thì được chậm trả tiền mua nhà hoặc hoãn trả tiền thuê nhà trong thời hạn không quá 5 năm./.
Trần Xuân Tình
Báo ảnh Dân tộc và Miền núi/TTXVN
