Hy vọng mới trong việc tái sinh các sinh vật cổ đại

Khoảng 52.000 năm trước, da của loài voi ma mút lông xù ở Siberia đã tiếp xúc với điều kiện lạnh giá đến mức tự đông khô, đồng thời bất động các đoạn ADN ở đúng vị trí ban đầu. Trong nghiên cứu được công bố ngày 12/7 trên tạp chí Cell, các nhà khoa học cho biết đã sử dụng mẫu vật này để tái tạo bộ gene của voi ma mút lông xù bằng mô hình 3 chiều (3D). Đây được coi là một bước đột phá có thể mang lại những hiểu biết mới quan trọng về các loài đã tuyệt chủng, thậm chí thúc đẩy nỗ lực tái sinh các loài này.

Cho đến nay, các mẫu ADN cổ đại chỉ được tìm thấy ở dạng các đoạn ngắn, lộn xộn nên lượng thông tin mà các nhà nghiên cứu có thể tìm hiểu được từ các mẫu vật này rất ít. Đồng tác giả nghiên cứu, nhà di truyền học Olga Dudchenko thuộc Đại học Y Baylor, cho biết nghiên cứu mới này cho thấy ít nhất trong một số trường hợp, các mẫu ADN có thể tồn tại nguyên vẹn như trình tự sắp xếp ban đầu.

Việc hiểu được cấu trúc 3D của bộ gene của sinh vật – chuỗi ADN hoàn chỉnh - là rất quan trọng để xác định gene nào đang hoạt động trong các mô cụ thể, tiết lộ lý do tại sao tế bào não suy nghĩ, tế bào tim đập và tế bào miễn dịch chống lại bệnh tật. Lâu nay, giới nghiên cứu tin rằng khi các ADN bị phân mảnh cũng kéo theo sự phân hủy nhanh chóng nên những thông tin như vậy gần như không thể có được. Cho đến khoảng 1 thập niên trước, một nhóm nhà khoa học quốc tế đã bắt đầu tìm kiếm một mẫu cổ xưa mà cách tổ chức 3 chiều của ADN vẫn còn nguyên vẹn để có thể được tái tạo hoàn toàn bằng kỹ thuật phân tích mới. Kết quả là các nhà khoa học đã tìm ra mẫu vật da voi ma mút lông được bảo quản đặc biệt tốt kể trên. Mẫu vật được khai quật ở Đông Bắc Siberia vào năm 2018.

Hiện vẫn chưa biết cá thể voi ma mút lông được lấy mẫu kể trên chết do nguyên nhân tự nhiên hay bị con người giết chết. Tuy nhiên, theo Dudchenko, có dấu hiệu cho thấy con người nguyên thủy đã lột da voi ma mút, để lại các mô xung quanh đầu, cổ và tai trái còn nguyên vẹn. Về cơ bản, nhóm nghiên cứu đã phát hiện một miếng thịt voi ma mút khô đông lạnh. Từ đó, nhóm khám phá ra những thông tin quan trọng cho thấy voi ma mút có 28 cặp nhiễm sắc thể, phù hợp với 28 cặp nhiễm sắc thể được tìm thấy ở voi, họ hàng gần nhất còn sống của voi ma mút. Trước nghiên cứu này thì đây mới chỉ là phỏng đoán.

Nhà nghiên cứu Erez Lieberman Aiden thuộc Đại học Y Baylor, đồng trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết dù mục tiêu của nhóm không phải là đưa voi ma mút trở lại nhưng thông tin họ thu thập được có thể phục vụ cho những nỗ lực đó. Một nhóm các nhà khoa học Nhật Bản đang xem xét nhân bản voi ma mút lông xù, trong khi một nhóm ở Mỹ đang hướng tới việc tạo ra những con voi ma mút về mặt di truyền.

Trong mẫu da trên các nhà khoa học nhận thấy 96% gene về cơ bản ở trạng thái hoạt động giống như một con voi. Điều này đồng nghĩa rằng các nhà khoa học đang nghiên cứu về sự tuyệt chủng của loài voi ma mút lông xù giờ đây có thể tập trung vào 4% còn lại.

Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng lợi ích từ nghiên cứu có thể vượt ra ngoài phạm vi một mẫu vật đặc biệt trên và mở ra một chương mới về cổ sinh vật học nếu có thể tìm thấy những "nhiễm sắc thể hóa thạch" khác như vậy. Theo chuyên gia Dudchenko, lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực vẫn là một nơi lưu trữ đầy hứa hẹn và cũng có thể việc ướp xác từ các nền văn minh cổ đại ở vùng khí hậu ấm hơn cũng bảo tồn cấu trúc gene.

Lê Ánh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Voi robot cho lễ hội Hindu - giải pháp bảo tồn voi ở Ấn Độ

Voi robot cho lễ hội Hindu - giải pháp bảo tồn voi ở Ấn Độ

Cũng có thể vỗ tai và phun nước bằng vòi, nhưng đây lại là một chú voi robot có kích thước giống voi thật. Việc chế tạo ra voi robot này nhằm thay thế những con voi đang có nguy cơ tuyệt chủng đang đảm nhiệm những công việc khác nhau trong những hoạt động nghi lễ do các ngôi đền thờ của người theo đạo Hindu ở Ấn Độ tổ chức.

Lào tổ chức Lễ hội Voi Sayaboury năm 2025

Lào tổ chức Lễ hội Voi Sayaboury năm 2025

Từ ngày 22-24/2/2025, tại tỉnh Sayaboury (Lào) diễn ra Lễ hội Voi Sayaboury năm 2025. Lễ hôi được tổ chức hằng năm nhằm tôn vinh vai trò của voi trong lịch sử, văn hóa và đời sống người dân đã thu hút hàng nghìn khách du lịch trong nước và quốc tế tham gia.

Hokuriku – Khám phá thủ công truyền thống cổ xưa của Nhật Bản

Hokuriku – Khám phá thủ công truyền thống cổ xưa của Nhật Bản

Với những ngọn núi cao chót vót của dãy Alps Nhật Bản, quang cảnh bờ biển phía Tây Nhật Bản cùng các thành phố và thị trấn phát triển mạnh mẽ với nền văn hóa truyền thống tinh tế, Hokuriku được coi là vùng đất hội tụ những tinh hoa của thiên nhiên và con người Nhật Bản.

Giải pháp mới giúp giảm trọng lượng và khí thải carbon cho máy bay

Giải pháp mới giúp giảm trọng lượng và khí thải carbon cho máy bay

Việc giảm thiểu lượng khí thải carbon luôn là ưu tiên hàng đầu của ngành hàng không. Trong số các giải pháp được đầu tư mạnh mẽ hiện nay có nhiên liệu hàng không bền vững (Sustainable Aviation Fuel – SAF). SAF được sản xuất từ sinh khối, khí tự nhiên, dầu hydro hóa, than đá và mỡ động vật. Theo thỏa thuận chung giữa Ủy ban châu Âu, Nghị viện châu Âu và Hội đồng Liên minh châu Âu, SAF phải chiếm ít nhất 2% tổng lượng nhiên liệu sử dụng trong vận tải hàng không vào năm 2025 và sẽ tăng lên 6% vào năm 2030.

Làn sóng cúm quét qua châu Âu, hàng chục nghìn ca mắc

Làn sóng cúm quét qua châu Âu, hàng chục nghìn ca mắc

Theo mạng tin Euro News, châu Âu đang phải đối mặt với dịch cúm mùa đông, khi trong dịp lễ cuối năm, nhiều cuộc di chuyển và tụ họp đã trở thành chất xúc tác của dịch cúm. Từ Tây Ban Nha đến Pháp, từ Trung Âu đến Đông Âu, hàng chục nghìn ca mắc đã được ghi nhận.

Thế giới mừng đón Năm mới 2025

Thế giới mừng đón Năm mới 2025

Các quốc gia trên thế giới tưng bừng đón Năm mới 2025 với ước vọng về một nền hoà bình bền vững, hạnh phúc và thịnh vượng đến với muôn nhà.

Đột phá mới trong phát triển công nghệ sạc không dây

Đột phá mới trong phát triển công nghệ sạc không dây

Nhóm nghiên cứu của Trường Kỹ thuật Điện tử thuộc Đại học Tây An (Trung Quốc) đã đạt được bước đột phá trong phát triển công nghệ truyền và định vị năng lượng không dây. Nghiên cứu này đã được đăng trên tạp chí Nature Communications.

Phát hiện hóa thạch loài mèo nhỏ nhất thế giới

Phát hiện hóa thạch loài mèo nhỏ nhất thế giới

Một nhóm nhà khảo cổ học đã khai quật được hóa thạch mèo nhỏ nhất từng được biết đến tại một địa điểm ở miền Đông Trung Quốc. Thông tin về phát hiện này được công bố trên tạp chí trực tuyến Annales Zoologici Fennici.

Phát hiện khả năng vượt trội của đàn kiến

Phát hiện khả năng vượt trội của đàn kiến

Một nghiên cứu mới của Viện Khoa học Weizmann (WIS) Israel cho thấy trong một số trường hợp, đàn kiến có khả năng vượt trội hơn con người khi thực hiện các nhiệm vụ theo nhóm, chẳng hạn như điều hướng thử thách mê cung.

Thế giới rộn ràng đón Giáng sinh 2024

Thế giới rộn ràng đón Giáng sinh 2024

Không khí đón Giáng sinh 2024 đã tràn ngập tại nhiều quốc gia trên thế giới. Đường phố, khu vui chơi, các trung tâm văn hóa và trung tâm thương mại được trang hoàng lung linh đủ màu sắc.

Trung Quốc phát triển cánh tay robot lấy cảm hứng từ vòi voi

Trung Quốc phát triển cánh tay robot lấy cảm hứng từ vòi voi

Lấy cảm hứng từ chuyển động nhanh nhẹn và khéo léo của vòi voi và xúc tu bạch tuộc, các nhà khoa học Trung Quốc đã phát triển một cánh tay robot có thể đáp ứng những nhiệm vụ đa dạng cần sự linh hoạt và mềm mại với chi phí sản xuất thấp.

Sửng sốt hiện tượng sóc đất săn chuột đồng ở Mỹ

Sửng sốt hiện tượng sóc đất săn chuột đồng ở Mỹ

Một hiện tượng lạ đã được ghi nhận tại Công viên Khu vực Briones, California - những con sóc mặt đất vốn chủ yếu ăn hạt nay đã trở thành những "thợ săn" thực thụ, săn đuổi và ăn thịt chuột đồng một cách táo bạo.

Phát hiện nấm Truffle khổng lồ ở Vân Nam, Trung Quốc

Phát hiện nấm Truffle khổng lồ ở Vân Nam, Trung Quốc

Một quả nấm truffle đen khổng lồ nặng 1,71 kg vừa được phát hiện tại tỉnh Vân Nam, Tây Nam Trung Quốc. Đây là quả nấm đen nặng nhất được tìm thấy tại tỉnh được mệnh danh là "vương quốc nấm hoang dã" này.

Nghiên cứu mới hé lộ kỹ thuật lên men rượu gạo từ 10.000 năm trước

Nghiên cứu mới hé lộ kỹ thuật lên men rượu gạo từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu mới đây, đăng trên tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, cho biết đã tìm thấy bằng chứng về một loại men gạo có niên đại khoảng 10.000 năm trước tại một địa điểm văn hóa ở Trung Quốc, qua đó cho thấy nguồn gốc thuần hóa cây lúa và cách thức người xưa ở châu Á đã tạo ra men rượu gạo như thế nào.

Tim người có "bộ não" riêng

Tim người có "bộ não" riêng

Theo nghiên cứu mới từ Viện Karolinska (Thụy Điển) và Đại học Columbia (Hoa Kỳ), tim người có một "bộ não thu nhỏ" - một hệ thần kinh riêng điều khiển nhịp đập. Phát hiện này mở ra triển vọng điều trị mới cho các bệnh về tim.