Những năm qua, Thanh Hóa luôn quan tâm công cuộc giảm nghèo tại các huyện miền núi và thực hiện có hiệu quả bằng chương trình, dự án hỗ trợ người dân địa phương. Nhờ đó, nhiều hộ nghèo tại các huyện miền núi Thanh Hóa đã quyết tâm vượt khó, mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, vươn lên thoát nghèo, góp phần xây dựng kinh tế gia đình và thay đổi diện mạo quê hương.
Nhiều dự án hỗ trợ giảm nghèo
Tại huyện miền núi Ngọc Lặc đã triển khai chương trình, dự án chính sách dân tộc hỗ trợ thiết thực, tạo điều kiện cho nhiều hộ nghèo vượt khó, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, để từng bước vươn lên thoát nghèo.
Trước đây, gia đình ông Bùi Văn Phụng, thôn Mỹ Thượng, xã Mỹ Tân, thuộc diện hộ nghèo, cuộc sống luôn gặp khó khăn. Năm 2017, được Nhà nước hỗ trợ một con bò sinh sản trị giá 10 triệu đồng và vay vốn, ông Phụng đã mạnh dạn thực hiện mô hình trồng trọt, chăn nuôi, kết hợp trồng rừng. Sau 7 năm phát triển kinh tế, đời sống gia đình ông đã ổn định hơn. Hiện gia đình ông đang nuôi 5 con bò, 30 con lợn và trồng nhiều loại cây ăn quả cùng 2 ha rừng.
"Tới nay, gia đình tôi đã thoát nghèo với thu nhập 80 triệu đồng/năm, gia đình đã có của ăn, của để và nuôi con cái ăn học. Thời gian tới, gia đình sẽ tập trung phát triển kinh tế trang trại, để nâng cao thu nhập lên 100 triệu đồng/năm", ông Phụng chia sẻ.
Theo thống kê của UBND huyện Ngọc Lặc, tính đến nay, huyện còn 1.686 hộ nghèo, 1.500 hộ cận nghèo. Đến cuối năm 2024, huyện phấn đấu giảm thêm 870 hộ nghèo. Để đạt mục tiêu này, bên cạnh việc tích cực thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm nghèo về việc làm, y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, vệ sinh… huyện cũng chú trọng đến mô hình liên kết, gắn phát triển sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm…
Phó Chủ tịch UBND huyện Ngọc Lặc Phạm Văn Đạt thông tin, từ nguồn vốn của chương trình mục tiêu quốc gia, huyện đã đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và hỗ trợ nhân rộng mô hình giảm nghèo. Năm 2015, huyện có 7 xã đặc biệt khó khăn. Đến nay, huyện không còn xã đặc biệt khó khăn, toàn huyện đã có 17 xã đoạt chuẩn nông thôn mới. Đây là sự khẳng định vai trò, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với vùng khó khăn.
Tìm hướng đi, mô hình hiệu quả
Thường Xuân là một huyện miền núi nghèo, nằm trong Chương trình 30a của Chính phủ về hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững, công tác giảm nghèo ở đây đã được triển khai tích cực. Huyện đã vận dụng sáng tạo các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, đề ra những hướng đi, mô hình hiệu quả. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc nói chung, hộ nghèo và cận nghèo nói riêng từng bước được cải thiện.
Trước kia, ông Đỗ Viết Thái (thôn Hợp Nhất, xã Luận Khê) không có việc làm, phải vào miền Nam làm thuê để lo cho gia đình. Năm 2018, ông quyết định về quê lập nghiệp và được UBND xã Luận Khê hỗ trợ chuyển giao khoa học kĩ thuật và giống cây trồng vật nuôi. Ông đã thực hiện mô hình trang trại tổng hợp, nhập các giống cây trồng (ngô, sắn, mía, keo) về trồng, kết hợp với xây dựng chuồng nuôi bò, lợn. Tới nay trang trại của ông Thái đang chăn nuôi 40 con lợn, 5 con bò, canh tác thêm 2 ha trồng ngô và các loại cây nông nghiệp, cây ăn quả. Thu nhập mỗi năm đạt khoảng 200 triệu, gia đình ông chính thức thoát khỏi danh sách các hộ nghèo.
Theo ông Lê Hoàng Cường, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thường Xuân, giai đoạn 2021-2025, huyện phấn đấu thoát khỏi danh sách huyện nghèo. Đồng thời giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 25% xuống còn 10%; nâng cao chất lượng đời sống đồng bào dân tộc các xã đặc biệt khó khăn, tiến tới xóa đói giảm nghèo bền vững.
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Thanh Hóa báo cáo, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững tại các huyện miền núi, giai đoạn 2021-2024, tỉnh đã thực hiện nhiều dự án. Trong đó, dự án 2 về đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo với 152 mô hình đã hỗ trợ đến người dân, dự án 3 về hỗ trợ phát triển sản xuất với 56 dự án được hỗ trợ cho 2.131 hộ dân phát triển kinh tế. Đến nay, các dự án đã mang lại hiệu quả thiết thực, giúp nhiều hộ dân miền núi vươn lên thoát nghèo. Hiện số hộ nghèo các huyện miền núi đã giảm xuống còn 23.541 hộ, chiếm 14,75 %.
Ông Nguyễn Ngọc Thụ, Trưởng phòng Bảo trợ xã hội, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Thanh Hóa thông tin, thời gian qua, Sở đã phối hợp với UBND các huyện và đơn vị liên quan thực hiện các chính sách, chương trình hỗ trợ người nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Điển hình là các dự án hỗ trợ xây dựng các mô hình giảm nghèo, phát triển sản xuất nhằm tạo việc làm, thu nhập bền vững cho người dân, đặc biệt là người dân sinh sống ở các huyện nghèo có việc làm. Ngoài ra, địa phương đã hỗ trợ người dân tiếp cận các dịch vụ cơ bản khác về thông tin, giáo dục, y tế. Tới nay, bộ mặt các thôn, bản miền núi đã có nhiều thay đổi, tỷ lệ hộ nghèo ngày càng giảm, đời sống người dân ngày càng được nâng lên.
Hiện Thanh Hóa vẫn còn hơn 35.000 hộ nghèo. Thời gian tới, Thanh Hóa sẽ tập trung thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách về giảm nghèo; huy động các nguồn lực, giúp hộ nghèo từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững. Tỉnh cũng phấn đấu đến cuối năm 2024, sẽ giảm còn 20.344 hộ nghèo; đến năm 2030 sẽ không còn huyện nghèo và xã đặc biệt khó khăn.
Nguyễn Nam