Khả năng cân bằng CO2 của đất bùn tốt hơn xi măng và thực tế này mở ra xu hướng xây dựng bằng vật liệu thân thiện môi trường này.
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, công trình xây dựng bằng đất bùn đang thu hút sự quan tâm trở lại của các kiến trúc sư khi vật liệu truyền thống này làm giảm lượng khí thải CO2 của các tòa nhà đồng thời cho phép chúng chịu được nhiệt độ tăng cao tốt hơn.
Thánh đường Yaama tại Niger được xây bằng đất bùn từ năm 1962. Ảnh: Curbed
Công trình điển hình sử dụng đất bùn xây dựng gồm lâu đài Alhambra ở Granada của Tây Ban Nha thời trung cổ và Nhà thờ Hòa giải ở Berlin vào năm 2001. Hai công trình này được xây dựng bằng đất thô với một phần đất sét được nén chặt và đóng thành từng lớp, không nung. Trong khi thành phố Dariya, gần thủ đô Riyadh của Saudi Arabia được xây dựng bằng gạch bùn.
Theo ông Xavier Chateau, Giám đốc nghiên cứu vật liệu tại phòng thí nghiệm Navier, thuộc Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp (CNRS), một kilôgram xi măng sử dụng trong xây dựng thải ra một lượng tương đương khí CO2, trong khi một kilôgram đất thô không phát thải.
Không chỉ thân thiện với môi trường, đất thô có khả năng điều chỉnh độ ẩm một cách tự nhiên và có thể tái chế 100%. Do đó, đất có thể giúp đáp ứng một thách thức lớn về khí hậu. Theo tính toán của ông Chateau, nếu có thể giảm 25% lượng xi măng tiêu thụ trên thế giới, nhân loại sẽ loại bỏ tác động đến khí hậu của tất cả các phương tiện giao thông hàng không.
Tuy nhiên, các công trình được xây dựng bằng đất đơn thuần dễ bị sụp đổ trong điều kiện thời tiết xấu. Do vậy, các nhà khoa học khuyến nghị nên gia cố bằng chất phụ gia, xi măng, vôi, xỉ sắt và thép (bã thải lò cao) hoặc các sản phẩm có nguồn gốc sinh học (rơm rạ hoặc cây gai dầu), để ổn định đất, giúp đảm bảo độ bền chắc của các công trình xây dựng bằng nguyên liệu này.
Hiện 1/3 nhân loại sống trong ngôi nhà bằng đất, tương ứng hơn 2 tỷ người ở 150 quốc gia. Có nhiều phương pháp sử dụng đất khác nhau: đất nện, lõi ngô (đất thô được cắt bằng rơm), đất bùn (các lớp lõi ngô liên tiếp không có khung), nhà khung gỗ (đất được nén chặt trong khung gỗ) hoặc gạch đất thô. Tuy nhiên, việc thi công trên thực tế khá tốn kém và phức tạp do thiếu nhân lực có trình độ.
Hương Giang
