Trong những năm gần đây, để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất vùng ven đô vốn đất hẹp, người đông, tốc độ đô thị hóa ngày càng nhanh chóng, mạnh mẽ, thành phố Mỹ Tho (Tiền Giang) đã tích cực vận động các hộ nông dân chuyển đổi từ canh tác truyền thống, độc canh cây lúa sang mô hình nông nghiệp đô thị, đa dạng hóa cây trồng vật nuôi, sản xuất theo nhu cầu thị trường và ứng dụng khoa học công nghệ để tăng năng suất, sản lượng, chất lượng nông sản hàng hóa.
Sản xuất rau an toàn VietGAP góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình. Ảnh: baoapbac.vn
Định hướng đúng đã được nông dân các xã ven đô hưởng ứng tích cực. Nhiều hộ nông dân áp dụng sáng tạo mô hình nông nghiệp đô thị đã vượt khó, thoát nghèo và làm giàu bền vững.
Đi tiên phong có nông dân Cao Văn Đẹp, sinh năm 1955, trú tại Khu phố 1, phường 9, thành phố Mỹ Tho. Gia đình ông nhiều đời làm nông nghiệp, tuy nhiên diện tích đất canh tác chỉ 2.000 m2 (0,2 ha). Trước đây, ông chuyên trồng rẫy với các loại hoa màu cung ứng thị trường như: rau, cải, hành, hẹ, mướp đắng, dưa leo... , mùa nào thức nấy. Hạn chế của phương thức trồng rẫy lâu nay là đầu ra không ổn định, giá cả bấp bênh và thu nhập không cao, đời sống hộ dân khó khăn.
Được tập huấn những kiến thức khoa học trong sản xuất nông nghiệp và giới thiệu, định hướng về việc chuyền đổi từ thuần nông sang xây dựng những mô hình nông nghiệp đô thị, phù hợp với điều kiện thực tiễn bản thân, mấy năm nay, ông Cao Văn Đẹp thôi không trồng rau màu mà chuyển sang trồng hoa cảnh phục vụ thị trường, đặc biệt là dịp Tết. Theo ông Cao Văn Đẹp, lợi ích của mô hình là phù hợp với điều kiện sản xuất đất hẹp, người đông, tốc độ đô thị hóa ngày càng mạnh mẽ và đầu ra sản phẩm ổn định, hiệu quả kinh tế cao.
Tuy nhiên, để thành công với mô hình trồng hoa cảnh để bán dịp Tết, nông dân không thể chỉ dựa đơn thuần vào kinh nghiệm, tập quán canh tác cũ, mà phải nắm bắt và ứng dụng khoa học kỹ thuật trong các khâu chọn giống tốt, chuẩn bị đất sản xuất, chăm sóc và liên kết tiêu thụ… Rất nhiều khâu mà nông dân phải tìm hiểu, học tập, nắm bắt khi sản xuất theo mô hình nông nghiệp đô thị.
Chỉ riêng việc xử lý để hoa nở đẹp, đúng thời điểm Tết Nguyên đán và đưa ra thị trường phục vụ nhu cầu người tiêu dùng là cả một câu chuyện dài, mà chỉ những người giàu kinh nghiệm, có trình độ thâm canh cao mới thành công. Chưa kể, những khi thời tiết không thuận lợi, mưa gió bất thường cũng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của cây hoa mà người trồng phải có biện pháp khắc phục một cách hiệu quả.
Để hỗ trợ bà con, thời gian qua, các cấp, các ngành hỗ trợ mà đặc biệt là Hội Nông dân, Ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn thường xuyên quan tâm tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật nông nghiệp, giới thiệu và hướng dẫn nông dân vùng ven tích cực chuyển từ canh tác truyền thống sang lập nghiệp theo mô hình nông nghiệp đô thị.
Tích cực lao động sản xuất, cần cù, chịu khó và nhạy bén tiếp thu, ứng dụng khoa học nông nghiệp trong thâm canh hoa cảnh… đã đưa đến thành công rực rỡ cho nông dân Cao Văn Đẹp với mô hình nông nghiệp đô thị. Với 2.000 m2 đất canh tác, mỗi vụ hoa tết, ông Cao Văn Đẹp trồng từ 4.000 đến 5.000 giỏ hoa, các chủng loại được thị trường ưa chuộng như: cúc Hà Lan, cúc vàng hè, hoa sống đời, các loại hoa, cây cảnh bonsai…
Theo ông Đẹp, thời gian trồng và chăm sóc một vụ hoa tết kéo dài từ 3 đến 4 tháng tùy theo từng loại hoa. Ngoài vụ hoa tết, ông còn tận dụng đất canh tác trồng thêm các loại hoa bán thường ngày và cây cảnh phục vụ nhu cầu thị trường, trong đó chủ yếu là các loại hoa như: cúc vạn thọ, hoa mào gà, hoa sứ và các loại cây cảnh khác… Các loại hoa và cây cảnh này được tiêu thụ gần như quanh năm.
Ngoài ra, ông Cao Văn Đẹp còn đóng chuồng trại chăn nuôi quy mô 50 con thỏ nái sinh sản, nuôi thỏ thịt… Trung bình mỗi tháng, ông cung ứng thị trường từ 60 đến 80 con thỏ thịt, hàng trăm con thỏ giống... Dưới ao mương, ông thả thêm 2.000 con cá tai tượng. Tính ra, chỉ với 2.000 m2 đất canh tác, tổ chức sản xuất theo mô hình nông nghiệp đô thị: trồng hoa tết, trồng cây cảnh, chăn nuôi thỏ thịt, thỏ giống… gia đình ông Cao Văn Đẹp thu lãi trên 270 triệu đồng, cao gấp hàng chục lần so với thời kỳ trồng rau màu trước đây trên diện tích 2.000 m2.
Nói về mô hình của mình, ông Cao Văn Đẹp cho biết, trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay, đòi hỏi người nông dân phải chuyển đổi sản xuất cho hợp lý, biết ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao hiệu quả sản xuất. Đặc biệt, bà con phải nhạy bén nắm bắt những thời cơ, vận hội mới nền kinh tế thị trường mang lại cho nông dân. Bản thân ông không chỉ cần cù, chịu khó mà không ngừng học tập, nắm bắt khoa học kỹ thuật, thường xuyên tham gia các lớp tập huấn, hội thảo khoa học nông nghiệp, tham gia các mô hình làm ăn kinh tế…, trên cơ sở đó lựa chọn cho mình một hướng phát triển kinh tế gia đình phù hợp.
Từ khi chuyển đổi sang mô hình nông nghiệp đô thị, cuộc sống thay đổi hẳn. Kinh tế gia đình ông trở nên khấm khá, có của ăn của để không còn phải chạy vạy lo toan vất vả như trước kia. Ngoài việc chăm lo phát triển kinh tế gia đình, ông Cao Văn Đẹp tham gia Hội Nông dân, được tín nhiệm bầu giữ chức vụ Chi hội phó Chi hội nông dân khu phố 1, phường 9, thành phố Mỹ Tho. Trên cương vị công tác của mình, ông tích cực hoạt động, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất cho hội viên trong xóm ấp, giúp bà con cùng làm giàu theo mô hình nông nghiệp đô thị. Vừa qua, ông được Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang tặng Bằng khen về thành tích nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi tiêu biểu của tỉnh Tiền Giang.
Chủ tịch UBND thành phố Mỹ Tho Nguyễn Thành Công đánh giá, nhờ sự hưởng ứng tích cực của những nông dân tiên phong như ông Cao Văn Đẹp trong việc chuyển đổi cây trồng vật nuôi theo hướng nông nghiệp đô thị của thành phố Mỹ Tho, diện mạo nông nghiệp – nông thôn các xã ven đô đã thay đổi từng ngày. Những mô hình làm ăn mới, hiệu quả ngày càng lan tỏa rộng, đời sống của nông dân vùng ven đô từng bước thay đổi, 100% số xã ven đô đều được công nhận đạt chuẩn và ra mắt xã nông thôn mới. Năm 2020, xã Tân Mỹ Chánh (thành phố Mỹ Tho) được công nhận đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao, đồng thời hướng tới mục tiêu xã nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2021.
Minh Trí
