Viện Hàn lâm khoa học hoàng gia Thụy Điển nhấn mạnh hai nhà hóa học Benjamin List (người Đức) và David MacMillan (người Mỹ) xứng đáng được trao giải Nobel Hóa học 2021 với những cống hiến của họ trong việc phát triển một công cụ chính xác mới hình thành phân tử.
Chân dung hai nhà khoa học được vinh danh với giải Nobel Hóa học 2021 (từ trái sang, trên màn hình): Benjamin List (người Đức) và David MacMillan (người Mỹ), tại lễ công bố giải thưởng ở Viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Thụy Điển, tại Stockholm, ngày 6/10/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Thông báo của Ủy ban Nobel nêu rõ hai nhà khoa học Benjamin List và David MacMillan đã nghiên cứu và phát triển hình thức xúc tác hữu cơ không đối xứng (asymmetric organocatalysis) trong quá trình hình thành phân tử. Nghiên cứu này có thể ứng dụng vào nghiên cứu dược phẩm đồng thời giúp hóa học trở nên thân thiện hơn với môi trường.
Nhà khoa học Benjamin List, 53 tuổi, hiện là Giám đốc Viện Max-Planck, Đức. Trong khi đó, nhà khoa học người Mỹ MacMillan cũng 53 tuổi và là Giáo sư tại Đại học Princeton, Mỹ.
Ủy ban Nobel thuộc Viện Hàn lâm khoa học hoàng gia Thụy Điển cho rằng nhiều lĩnh vực nghiên cứu và ngành công nghiệp phụ thuộc vào công trình nghiên cứu của các nhà hóa học trong việc hình thành các phân tử có khả năng tạo thành vật liệu đàn hồi và bền, tích trữ năng lượng trong pin hoặc ức chế sự phát triển của bệnh tật. Công việc này đòi hỏi chất xúc tác, là những chất kiểm soát và đẩy nhanh các phản ứng hóa học.
Theo ủy ban này, từ lâu giới khoa học cho rằng chỉ tồn tại hai chất xúc tác, đó là kim loại và enzyme. Tuy nhiên, từ năm 2000, hai nhà khoa học List và MacMillan đã thực hiện hai công trình nghiên cứu riêng biệt về chất hữu cơ bất đối xứng làm xúc tác và xây dựng công cụ này dựa trên những phân tử hữu cơ cỡ nhỏ.
Từ năm 1901 đến năm 2020, Viện Khoa học hoàng gia Thụy Điển đã trao 112 giải Nobel Hóa học. Năm 2020, giải Nobel Hóa học thuộc về hai nữ tiến sĩ Emmanuelle Charpentier (Pháp) và Jennifer Doudna (Mỹ) với công trình phát triển kỹ thuật chỉnh sửa gene CRISPR-Cas9, một loại “kéo” cắt ADN. Nhờ đó, các nhà nghiên cứu có thể thay đổi ADN của động vật, cây cối và vi sinh vật với độ chính xác cao.
Dự kiến, Giải Nobel Văn học và Nobel Hòa bình 2021 sẽ lần lượt được công bố vào ngày 7 và 8/10.
Trước đó, giải Nobel Y sinh 2021 đã được trao cho hai nhà khoa học người Mỹ là David Julius và Ardem Patapoutian nhờ sự phát hiện các thụ thể đối với nhiệt độ và xúc giác. Ngày 5/10, ba nhà khoa học Mỹ, Đức và Italy cũng được trao giải Nobel Vật lý năm 2021 nhờ những đóng góp đột phá về các hệ thống vật lý phức tạp.
Thanh Hương
