Phát triển đô thị Thành phố Hồ Chí Minh gắn với liên kết vùng (Bài 1)

Phát triển đô thị Thành phố Hồ Chí Minh gắn với liên kết vùng (Bài 1)
Bài 1:  Hạ tầng đang “quá tải”
 
Từ thực tế cho thấy, nhiều năm qua việc đô thị hóa nhanh do quá trình nhập cư đã tạo áp lực rất lớn cho quy hoạch đô thị Thành phố Hồ Chí Minh, nhất là hệ thống giao thông đô thị. Theo đó, bình quân mỗi năm thành phố tăng thêm khoảng 200.000 người dân; trong đó có hơn 130.000 người dân nhập cư. Tính đến nay, dân số thành phố đã hơn 8 triệu người, nếu tính cả dân nhập cư chưa đăng ký và vãng lai thì đã gần 10 triệu người.  Điều đáng nói hơn nữa, theo các chuyên gia chính những bất cập này còn khiến cho động lực phát triển kinh tế của thành phố bị chậm lại. Do vậy, đòi hỏi thành phố sớm tìm ra giải pháp hữu hiệu là một yêu cầu bức thiết.
Một đoạn kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè chảy qua khu vực quận 3 nhìn từ trên cao. Ảnh: Mạnh Linh-TTXVN
Một đoạn kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè chảy qua khu vực quận 3 nhìn từ trên cao. Ảnh: Mạnh Linh-TTXVN

Áp lực ngày càng đè nặng
Theo Viện nghiên cứu Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, toàn thành phố có  hơn 7.000 km đường giao thông và chỉ chiếm khoảng từ 5 – 6% diện tích, quá thấp so với tiêu chuẩn của đô thị hiện đại là trên 20%.

Trong khi đó, từ áp lực tăng dân số, thành phố đã không còn quỹ đất để tăng tỷ lệ diện tích giao thông mặc dù ngành giao thông vận tải đã bằng nhiều nỗ lực chỉnh trang, xây dựng thêm những công trình giao thông mới. Điển hình là xây dựng nhiều cây cầu vượt trong nội đô nhưng đến nay tỷ lệ đất giao thông tăng không đáng kể, mới đạt khoảng 8% và không đủ để giải quyết được tình trạng ách tắc giao thông.


Tuy nhiên, vấn đề không chỉ từ áp lực tăng dân số mà còn cộng thêm việc bấy lâu nay việc nghiên cứu lập quy hoạch xây dựng chưa phù hợp đã gây ra nhiều hệ lụy trong quản lý đô thị. Theo GS TS. Nguyễn Trọng Hòa, nguyên Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, thay vì chỉ nên sử dụng những khu vực đất có điều kiện tự nhiên phù hợp để phát triển đô thị nhằm khai thác hiệu quả tốt nhất, thì trong thời gian dài việc chọn lựa mở rộng nhanh không gian đô thị theo hướng sử dụng “bằng hết” quỹ đất trong ranh hành chính là mục tiêu phát triển.
 
Định hướng này đã làm thành phố lâm vào tình trạng quá tải về dân số, ách tắc giao thông, chưa kể đến tình trạng ngập lụt. “Thành phố đã phát triển đô thị trải rộng theo hình thức “vết dầu loang” theo khả năng tiếp cận được bằng giao thông bộ. Thậm chí là bao bọc sân bay Tân Sơn Nhất, một sân bay mang tính chiến lược của khu vực và cả nước. May mà hiện nay chúng ta đã nhận ra vì có những lúc còn có ý định bỏ hẳn sân bay để phát triển đô thị”, GS TS Nguyễn Trọng Hòa dẫn chứng.
 
Bên cạnh đó, trong quy hoạch đô thị, cách phân bố dân số theo quận – huyện mà không quan tâm đúng mức tới các điều kiện về đất đai – địa hình, hiện trạng phát triển… rồi lấy dân số đó làm cơ sở để phân bổ cho các dự án và cùng với việc phát triển nhà ở thiếu định hướng, phát triển căn hộ xen lẫn nhà ở thấp tầng đã cũng gây nên nhiều hệ lụy. 
 
“Cuộc đua” không cân sức
Có thể chứng minh thêm những năm gần đây, dân số các quận trung tâm có xu hướng giảm, trong khi dân số các quận mới lập như: quận 2, 9… vùng ven tăng nhanh do đón nhận người dân từ trung tâm chuyển ra và người dân nhập cư từ các tỉnh đến sinh sống. Tại khu vực này, mặc dù hệ thống hạ tầng giao thông đã được ưu tiên đầu tư nhưng vẫn không theo kịp tốc độ phát triển đô thị nên tình trạng ách tắc giao thông cũng diễn ra thường xuyên.
 
Có thể thấy rõ, khi khu vực này trước đây tập trung phát triển dự án đất nền thì nay lại có xu hướng phát triển mạnh dự án căn hộ khiến quy mô dân số tăng vọt trong khi hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chưa đáp ứng kịp.
  
Cụ thể, đường Nguyễn Duy Trinh, đoạn từ cầu Giồng Ông Tố đến cầu Xây Dựng (quận 2) sẽ triển khai dự án mở rộng 40 mét và theo Kế hoạch 249/KH – UBND ngày 21/8/2017 của Ủy ban nhân dân quận 2 dự kiến vào tháng 7/2018 chỉ mới hoàn thành bồi thường, hỗ trợ tái định cư và thu hồi đất của dự án. Tuy nhiên, nhiều năm qua, trên đoạn đường này đã mọc lên hàng loạt chung cư cao tầng khiến giao thông qua khu vực này trở nên quá tải.
 
Bên cạnh đó, hệ thống cảng biển như Tân Cảng - Phú Hữu…. nằm trên đường Nguyễn Duy Trinh (đoạn qua quận 9) cũng đang nằm trong tình trạng bị “bao vây” bởi các khu dân cư. Để đáp ứng nhu cầu hoạt động, thành phố phải đầu tư mở rộng đường Nguyễn Duy Trinh, đoạn từ đường Vành Đai 2 đến đường vào khu công nghiệp Phú Hữu có chiều dài 1,5 km với tổng kinh phí khoảng 1.000 tỷ đồng; trong đó có 600 tỷ đồng để phục vụ  giải phóng mặt bằng.

Trong khi chờ có nguồn vốn đầu tư dự án thì hoạt động của cảng này đang bị “bóp nghẹt” bởi các khu dân cư phát triển với tốc độ chóng mặt và người dân đối mặt với nguy cơ ách tắc, mất an toàn giao thông do lưu lượng xe container trên tuyến đường này thì đang hiện hữu.
 
Không những vậy, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa gặp rất nhiều khó khăn do chi phí tăng cao. Ông Bùi Văn Quản, Hiệp hội Vận tải hàng hóa Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trước đây 1 xe có thể quay vòng chạy 2 chuyến/ngày, còn bây giờ hiệu quả khai thác xe giảm xuống vì ách tắc giao thông. Điều nghịch lý hơn nữa là các doanh nghiệp phải bỏ thêm chi phí mua thêm xe, thuê tài xế, nhiêu liệu để đáp ứng nhu cầu chở hàng khiến giao thông càng ách tắc.
 
Theo nhiều chuyên gia trong lĩnh vực giao thông đô thị, để giải quyết bài toán ách tắc giao thông, Thành phố Hồ Chí Minh cần phải giải quyết được hai vấn đề lớn, đó chính là phải tự nghiên cứu, tìm ra những bất cập nội tại nhằm để có một “chiến lược phát triển đô thị” hiệu quả. Tuy nhiên, chiến lược đó phải được đặt trong bối cảnh liên kết các tỉnh, thành trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với những bước đi, hành động cụ thể và tầm nhìn dài hạn./.
  Anh Đức - Việt Âu
  Bài 2: Giải quyết những bất cập nội tại
Báo ảnh Dân tộc và Miền núi/TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Tuần tra song phương tuyến biên giới Việt - Trung

Tuần tra song phương tuyến biên giới Việt - Trung

Ngày 21/3, Đồn Biên phòng Lũng Cú - Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang, dưới sự chỉ huy của Trung tá Kim Xuân Giang, Đồn trưởng, đã phối hợp với Biên phòng khu vực huyện Phú Ninh, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, do Thiếu tá Lưu Dũng làm Trưởng đoàn, thực hiện tuần tra song phương trên tuyến biên giới Việt - Trung.

Hội đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng đóng góp 100 triệu đồng để xóa nhà tạm, nhà dột nát. Ảnh: Tuấn Phi - TTXVN

Sóc Trăng đa dạng hóa nguồn lực để sớm hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát

Ngày 21/3, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Sóc Trăng tổ chức lễ phát động đóng góp cho Quỹ “Vì người nghèo” để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà đột nát trên địa bàn. Tại lễ phát động, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đã đăng ký đóng góp với tổng số tiền trên 8 tỷ đồng. Đến nay, tỉnh đã tiếp nhận trên 295 tỷ đồng.

Trung tâm tư vấn việc làm cho người lao động có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Thị trường lao động Cần Thơ hứa hẹn nhiều cơ hội phát triển

Ông Nguyễn Văn Toàn, Giám đốc Trung tâm dịch vụ việc làm Cần Thơ nhận định, thị trường lao động Cần Thơ trong quý II/2025 hứa hẹn có nhiều cơ hội phát triển nhờ các chính sách kinh tế tích cực và sự tăng trưởng mạnh mẽ của các ngành công nghiệp, dịch vụ. Điều này không chỉ giúp tạo ra nhiều việc làm mà còn nâng cao chất lượng lao động trong khu vực.

Phát hiện 3 loài thực vật mới tại Vườn Quốc gia Núi Chúa

Phát hiện 3 loài thực vật mới tại Vườn Quốc gia Núi Chúa

Theo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, trong chương trình hợp tác giữa Viện Sinh học nhiệt đới (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) với Bảo tàng Đại học Kagoshima thuộc Đại học Kagoshima, Nhật Bản và Khoa Lâm nghiệp, Đại học Quốc gia Lào, mới đây, các nhà khoa học thuộc Viện Sinh học nhiệt đới đã phát hiện 3 loài thực vật mới gồm: Sầm cuống dài, Diệp hạ châu Núi Chúa và Lòng mức Núi Chúa thuộc ba họ khác nhau tại Vườn Quốc gia Núi Chúa, tỉnh Ninh Thuận.

Trên 7.000 tỷ đồng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Cao Bằng

Trên 7.000 tỷ đồng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Cao Bằng

Năm nay là năm được tỉnh Cao Bằng xác định là năm “nước rút” thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Tỉnh đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%. Để hoàn thành mục tiêu, Cao Bằng cần nhận diện rõ những thuận lợi, khó khăn, kịp thời tháo gỡ các vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh...

Góp sức trẻ xóa nhà tạm nơi vùng khó Tương Dương

Góp sức trẻ xóa nhà tạm nơi vùng khó Tương Dương

Chung tay cùng cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng tham gia hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà cho hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở trên địa bàn, thời gian qua, lực lượng đoàn viên, thanh niên Huyện đoàn Tương Dương đã phát huy tinh thần, nhiệt huyết, sức trẻ, tiên phong xung kích thực hiện nhiệm vụ, qua đó góp phần giúp địa phương kiên cố hóa nhà ở cho nhân dân, hiện thực hóa giấc mơ có nhà ở mới cho người nghèo.

Ghi nhận trường hợp tử vong do sởi, Cao Bằng khuyến cáo tiêm vaccine phòng bệnh

Ghi nhận trường hợp tử vong do sởi, Cao Bằng khuyến cáo tiêm vaccine phòng bệnh

Tại tỉnh Cao Bằng, bệnh sởi đang diễn biến phức tạp, một số địa phương ghi nhận số ca mắc cao, đã có một trường hợp tử vong do sởi. Để nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, ngành Y tế Cao Bằng chủ động, quyết liệt thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế về phòng, chống dịch, đẩy nhanh tiến độ triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống bệnh sởi.

Bình Phước đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt ở khu vực biên giới

Bình Phước đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt ở khu vực biên giới

Ngày 20/3, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phước phối hợp với các doanh nghiệp viễn thông (Viettel, VNPT, Mobiphone) tổ chức khánh thành công trình “Xây dựng và lắp đặt các trạm thu, phát sóng di động khu vực biên giới” tại huyện Lộc Ninh. Đây là công trình chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Phước lần thứ XII nhiệm kỳ 2025 - 2030.

“Tháng Ba biên giới” với nhiều hoạt động thiết thực ở miền núi tỉnh Quảng Trị

“Tháng Ba biên giới” với nhiều hoạt động thiết thực ở miền núi tỉnh Quảng Trị

Ngày 20/3, Tỉnh Đoàn - Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Hội Chữ Thập đỏ tỉnh Quảng Trị phối hợp tổ chức chương trình “Tháng Ba biên giới” năm 2025 tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở A Vao, xã A Vao, huyện Đakrông. Đây là hoạt động nhân dịp kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2025), 66 năm Ngày truyền thống Bộ đội Biên phòng (3/3/1959-3/3/2025),

Sự "chuyển mình" trong nông thôn mới ở Khánh Hòa (Bài cuối)

Sự "chuyển mình" trong nông thôn mới ở Khánh Hòa (Bài cuối)

Sau hơn một thập kỷ triển khai, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại Khánh Hòa đã để lại dấu ấn trên nhiều lĩnh vực, giúp thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao chất lượng sống của người dân; cơ sở hạ tầng được xây dựng khang trang, đáp ứng yêu cầu phát triển của từng địa phương.

Sự "chuyển mình" trong nông thôn mới ở Khánh Hòa (Bài 1)

Sự "chuyển mình" trong nông thôn mới ở Khánh Hòa (Bài 1)

Khánh Hòa là tỉnh duyên hải thuộc vùng Nam Trung Bộ, từ lâu được mệnh danh là xứ sở "rừng trầm, biển yến", nơi hội tụ cả ba vịnh biển đẹp, có giá trị rất lớn về nhiều mặt, là Vân Phong, Nha Trang và Cam Ranh; có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội để trở thành một tỉnh nông thôn mới giàu đẹp.

Phát hiện thi thể người thám hiểm trong hang động tại Đắk Nông

Phát hiện thi thể người thám hiểm trong hang động tại Đắk Nông

Ngày 19/3, UBND xã Nam Đà, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông xác nhận, chính quyền địa phương đang phối hợp với các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ việc người dân phát hiện, trình báo việc một thi thể đang trong giai đoạn phân hủy tại hang C7, hang động núi lửa Krông Nô.

Đồng thuận việc sớm đưa chữ viết Cơ Tu vào giảng dạy trong trường học ở Quảng Nam

Đồng thuận việc sớm đưa chữ viết Cơ Tu vào giảng dạy trong trường học ở Quảng Nam

Ngày 19/3, UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp với Viện Ngôn ngữ học tổ chức hội thảo công bố bộ chữ viết Cơ Tu. Các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, đại biểu đều đồng tình phải có một bộ chữ viết của người Cơ Tu thống nhất trên toàn quốc về bảng ký hiệu chữ viết, các tổ phụ âm đầu, nguyên âm…

Bộ Y tế thành lập 6 đoàn kiểm tra, giám sát phòng, chống bệnh sởi

Bộ Y tế thành lập 6 đoàn kiểm tra, giám sát phòng, chống bệnh sởi

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh sởi, chiều 19/3, Bộ Y tế đã có công văn hoả tốc gửi các tỉnh, thành phố về việc lập 6 đoàn kiểm tra, giám sát phòng, chống bệnh sởi; đồng thời yêu cầu các địa phương đảm bảo kinh phí triển khai tiêm chủng vaccine.

Bộ Giáo dục và Đào tạo giải đáp thắc mắc về thi tốt nghiệp, tuyển sinh đại học năm 2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo giải đáp thắc mắc về thi tốt nghiệp, tuyển sinh đại học năm 2025

Năm 2025 là cột mốc đặc biệt khi những học sinh đầu tiên học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 sẽ bước vào kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông. Nhiều điểm mới trong công tác tổ chức thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học năm 2025 đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo lưu ý, giải đáp kịp thời những thắc mắc của các nhà trường, giáo viên, học sinh, phụ huynh.

Trao giải thưởng Lý Tự Trọng cho 100 cán bộ Đoàn xuất sắc

Trao giải thưởng Lý Tự Trọng cho 100 cán bộ Đoàn xuất sắc

Tối 18/3 tại Hà Nội, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức kỷ niệm 94 năm thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1941– 26/3/2025), trao Giải thưởng Lý Tự Trọng năm 2025 cho 100 cán bộ đoàn xuất sắc toàn quốc.