Phát triển đô thị Thành phố Hồ Chí Minh gắn với liên kết vùng (Bài 1)

Phát triển đô thị Thành phố Hồ Chí Minh gắn với liên kết vùng (Bài 1)
Bài 1:  Hạ tầng đang “quá tải”
 
Từ thực tế cho thấy, nhiều năm qua việc đô thị hóa nhanh do quá trình nhập cư đã tạo áp lực rất lớn cho quy hoạch đô thị Thành phố Hồ Chí Minh, nhất là hệ thống giao thông đô thị. Theo đó, bình quân mỗi năm thành phố tăng thêm khoảng 200.000 người dân; trong đó có hơn 130.000 người dân nhập cư. Tính đến nay, dân số thành phố đã hơn 8 triệu người, nếu tính cả dân nhập cư chưa đăng ký và vãng lai thì đã gần 10 triệu người.  Điều đáng nói hơn nữa, theo các chuyên gia chính những bất cập này còn khiến cho động lực phát triển kinh tế của thành phố bị chậm lại. Do vậy, đòi hỏi thành phố sớm tìm ra giải pháp hữu hiệu là một yêu cầu bức thiết.
Một đoạn kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè chảy qua khu vực quận 3 nhìn từ trên cao. Ảnh: Mạnh Linh-TTXVN
Một đoạn kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè chảy qua khu vực quận 3 nhìn từ trên cao. Ảnh: Mạnh Linh-TTXVN

Áp lực ngày càng đè nặng
Theo Viện nghiên cứu Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, toàn thành phố có  hơn 7.000 km đường giao thông và chỉ chiếm khoảng từ 5 – 6% diện tích, quá thấp so với tiêu chuẩn của đô thị hiện đại là trên 20%.

Trong khi đó, từ áp lực tăng dân số, thành phố đã không còn quỹ đất để tăng tỷ lệ diện tích giao thông mặc dù ngành giao thông vận tải đã bằng nhiều nỗ lực chỉnh trang, xây dựng thêm những công trình giao thông mới. Điển hình là xây dựng nhiều cây cầu vượt trong nội đô nhưng đến nay tỷ lệ đất giao thông tăng không đáng kể, mới đạt khoảng 8% và không đủ để giải quyết được tình trạng ách tắc giao thông.


Tuy nhiên, vấn đề không chỉ từ áp lực tăng dân số mà còn cộng thêm việc bấy lâu nay việc nghiên cứu lập quy hoạch xây dựng chưa phù hợp đã gây ra nhiều hệ lụy trong quản lý đô thị. Theo GS TS. Nguyễn Trọng Hòa, nguyên Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, thay vì chỉ nên sử dụng những khu vực đất có điều kiện tự nhiên phù hợp để phát triển đô thị nhằm khai thác hiệu quả tốt nhất, thì trong thời gian dài việc chọn lựa mở rộng nhanh không gian đô thị theo hướng sử dụng “bằng hết” quỹ đất trong ranh hành chính là mục tiêu phát triển.
 
Định hướng này đã làm thành phố lâm vào tình trạng quá tải về dân số, ách tắc giao thông, chưa kể đến tình trạng ngập lụt. “Thành phố đã phát triển đô thị trải rộng theo hình thức “vết dầu loang” theo khả năng tiếp cận được bằng giao thông bộ. Thậm chí là bao bọc sân bay Tân Sơn Nhất, một sân bay mang tính chiến lược của khu vực và cả nước. May mà hiện nay chúng ta đã nhận ra vì có những lúc còn có ý định bỏ hẳn sân bay để phát triển đô thị”, GS TS Nguyễn Trọng Hòa dẫn chứng.
 
Bên cạnh đó, trong quy hoạch đô thị, cách phân bố dân số theo quận – huyện mà không quan tâm đúng mức tới các điều kiện về đất đai – địa hình, hiện trạng phát triển… rồi lấy dân số đó làm cơ sở để phân bổ cho các dự án và cùng với việc phát triển nhà ở thiếu định hướng, phát triển căn hộ xen lẫn nhà ở thấp tầng đã cũng gây nên nhiều hệ lụy. 
 
“Cuộc đua” không cân sức
Có thể chứng minh thêm những năm gần đây, dân số các quận trung tâm có xu hướng giảm, trong khi dân số các quận mới lập như: quận 2, 9… vùng ven tăng nhanh do đón nhận người dân từ trung tâm chuyển ra và người dân nhập cư từ các tỉnh đến sinh sống. Tại khu vực này, mặc dù hệ thống hạ tầng giao thông đã được ưu tiên đầu tư nhưng vẫn không theo kịp tốc độ phát triển đô thị nên tình trạng ách tắc giao thông cũng diễn ra thường xuyên.
 
Có thể thấy rõ, khi khu vực này trước đây tập trung phát triển dự án đất nền thì nay lại có xu hướng phát triển mạnh dự án căn hộ khiến quy mô dân số tăng vọt trong khi hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chưa đáp ứng kịp.
  
Cụ thể, đường Nguyễn Duy Trinh, đoạn từ cầu Giồng Ông Tố đến cầu Xây Dựng (quận 2) sẽ triển khai dự án mở rộng 40 mét và theo Kế hoạch 249/KH – UBND ngày 21/8/2017 của Ủy ban nhân dân quận 2 dự kiến vào tháng 7/2018 chỉ mới hoàn thành bồi thường, hỗ trợ tái định cư và thu hồi đất của dự án. Tuy nhiên, nhiều năm qua, trên đoạn đường này đã mọc lên hàng loạt chung cư cao tầng khiến giao thông qua khu vực này trở nên quá tải.
 
Bên cạnh đó, hệ thống cảng biển như Tân Cảng - Phú Hữu…. nằm trên đường Nguyễn Duy Trinh (đoạn qua quận 9) cũng đang nằm trong tình trạng bị “bao vây” bởi các khu dân cư. Để đáp ứng nhu cầu hoạt động, thành phố phải đầu tư mở rộng đường Nguyễn Duy Trinh, đoạn từ đường Vành Đai 2 đến đường vào khu công nghiệp Phú Hữu có chiều dài 1,5 km với tổng kinh phí khoảng 1.000 tỷ đồng; trong đó có 600 tỷ đồng để phục vụ  giải phóng mặt bằng.

Trong khi chờ có nguồn vốn đầu tư dự án thì hoạt động của cảng này đang bị “bóp nghẹt” bởi các khu dân cư phát triển với tốc độ chóng mặt và người dân đối mặt với nguy cơ ách tắc, mất an toàn giao thông do lưu lượng xe container trên tuyến đường này thì đang hiện hữu.
 
Không những vậy, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa gặp rất nhiều khó khăn do chi phí tăng cao. Ông Bùi Văn Quản, Hiệp hội Vận tải hàng hóa Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trước đây 1 xe có thể quay vòng chạy 2 chuyến/ngày, còn bây giờ hiệu quả khai thác xe giảm xuống vì ách tắc giao thông. Điều nghịch lý hơn nữa là các doanh nghiệp phải bỏ thêm chi phí mua thêm xe, thuê tài xế, nhiêu liệu để đáp ứng nhu cầu chở hàng khiến giao thông càng ách tắc.
 
Theo nhiều chuyên gia trong lĩnh vực giao thông đô thị, để giải quyết bài toán ách tắc giao thông, Thành phố Hồ Chí Minh cần phải giải quyết được hai vấn đề lớn, đó chính là phải tự nghiên cứu, tìm ra những bất cập nội tại nhằm để có một “chiến lược phát triển đô thị” hiệu quả. Tuy nhiên, chiến lược đó phải được đặt trong bối cảnh liên kết các tỉnh, thành trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với những bước đi, hành động cụ thể và tầm nhìn dài hạn./.
  Anh Đức - Việt Âu
  Bài 2: Giải quyết những bất cập nội tại
Báo ảnh Dân tộc và Miền núi/TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Thời tiết ngày 6/4/2025: Bắc Bộ có mưa, Nam Bộ nắng nóng

Thời tiết ngày 6/4/2025: Bắc Bộ có mưa, Nam Bộ nắng nóng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, dự báo ngày và đêm 6/4, vùng núi Bắc Bộ có mưa, mưa rào và rải rác có dông, cục bộ có nơi mưa to với lượng mưa 15-30 mm, có nơi trên 60 mm. Miền Đông Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-36 độ C, có nơi trên 36 độ C. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

 Lật xe khách trên Quốc lộ 1A, 3 người bị thương

Lật xe khách trên Quốc lộ 1A, 3 người bị thương

Tối 5/4, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Quảng Trị cho biết, trên địa bàn xã Hải Trường, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị vừa xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng giữa xe khách và xe máy khiến 3 người bị thương.

Phản hồi thông tin TTXVN: Thị xã Đức Phổ (Quảng Ngãi) kiểm tra mỏ đá, nhà máy băm dăm gây ô nhiễm

Phản hồi thông tin TTXVN: Thị xã Đức Phổ (Quảng Ngãi) kiểm tra mỏ đá, nhà máy băm dăm gây ô nhiễm

Liên quan đến bài viết của phóng viên TTXVN “Người dân Quảng Ngãi bức xúc vì ô nhiễm từ mỏ đá và nhà máy băm dăm gỗ”, ngày 5/4, ông Bùi Văn Lý - Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã Đức Phổ cho biết, Ủy ban nhân dân thị xã đã lập đoàn kiểm tra thực tế tại mỏ đá Vạn Lý và Nhà máy băm dăm Vạn Lý.

Cửa biển cạn dòng do thủy triều xuống bất thường khiến ngư dân gặp khó

Cửa biển cạn dòng do thủy triều xuống bất thường khiến ngư dân gặp khó

Nhiều ngày qua do thủy triều xuống thấp bất thường khiến mực nước cửa biển Lạch Vạn (huyện Diễn Châu) vốn đã nông càng trở nên cạn dòng, tàu thuyền của ngư dân không thể ra, vào cửa biển theo đúng lịch trình như thường lệ. Điều đáng ngại là nhiều tàu, thuyền đã mắc cạn khi vào cửa biển.

Dạy Giáo dục địa phương từ nguồn "tài nguyên sống"

Dạy Giáo dục địa phương từ nguồn "tài nguyên sống"

Học tập, tham quan tại bảo tàng, các di tích văn hóa, lịch sử hay trực tiếp từ các nghệ nhân dân gian, chuyên gia, già làng… đã mang lại những tiết học Giáo dục địa phương sống động cho học sinh ở Nghệ An. Những tiết học thực tế giúp học sinh tiếp thu kiến thức tự nhiên, hiệu quả, góp phần bồi dưỡng niềm tự hào, tình yêu quê hương, ứng dụng những điều đã học vào thực tiễn.

Bắc Kạn trồng mới rừng tập trung và cây phân tán đạt hơn 138%

Bắc Kạn trồng mới rừng tập trung và cây phân tán đạt hơn 138%

Theo UBND tỉnh Bắc Kạn, thực hiện Đề án “Trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025”, trong 4 năm (từ năm 2021 đến 2024), các cơ quan, đơn vị, địa phương, nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã hưởng ứng và tham gia tích cực các phong trào trồng cây, trồng rừng do UBND tỉnh và các ngành, địa phương phát động.

Hỗ trợ đổi mới công nghệ, giảm ô nhiễm tại các làng nghề

Hỗ trợ đổi mới công nghệ, giảm ô nhiễm tại các làng nghề

Các làng nghề không chỉ tạo việc làm thường xuyên, nâng cao thu nhập cho lao động tại chỗ ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc mà còn góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của quê hương. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, sự phát triển làng nghề xen kẽ giữa khu dân cư đã và đang gây ra những hệ lụy không nhỏ về vấn đề ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe người dân.

53/54 tỉnh có tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng chống bệnh sởi đạt 95,2%

53/54 tỉnh có tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng chống bệnh sởi đạt 95,2%

Theo thống kê của Bộ Y tế, đến hết ngày 3/4, có 53/54 tỉnh đã triển khai tiêm chủng vắc-xin phòng, chống bệnh sởi được 762.320/800.719 đối tượng, đạt 95,2%. Đặc biệt, thành phố Cần Thơ do đã hoàn thành việc tiêm chủng cho các nhóm đối tượng đạt tỷ lệ cao trong năm 2024 và đầu năm 2025 nên còn số ít đối tượng cần tiêm chủng và triển khai lồng ghép vào ngày tiêm chủng thường xuyên.

Xây dựng Bạc Liêu trở thành Trung tâm năng lượng sạch

Xây dựng Bạc Liêu trở thành Trung tâm năng lượng sạch

Chiều 4/4, Tỉnh ủy Bạc Liêu tổ chức hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Liên tiếp xảy ra 6 trận động đất tại khu vực huyện Kon Plông (Kon Tum)

Liên tiếp xảy ra 6 trận động đất tại khu vực huyện Kon Plông (Kon Tum)

Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, Viện Các khoa học Trái đất (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) thông tin, liên tiếp xảy ra 6 trận động đất tại khu vực huyện Kon Plông (Kon Tum) có độ lớn từ 2.6 đến 3.4. Trận động đất mới nhất có độ lớn 3.4 xảy ra lúc 12 giờ 32 phút 38 giây ngày 4/4 (giờ Hà Nội) có tọa độ 14.790 độ Vĩ Bắc-108.275 độ Kinh Đông, độ sâu chấn tiêu khoảng 8.1 km; độ rủi ro thiên tai cấp 0.

Hai cuộc đời được tiếp nối từ nghĩa cử hiến tạng của chàng trai người Nùng

Hai cuộc đời được tiếp nối từ nghĩa cử hiến tạng của chàng trai người Nùng

Sáng 4/4, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, hai bệnh nhân được ghép thận từ chàng trai người Nùng hiến tặng đã khỏe mạnh, xuất viện về nhà sau hơn 1 tháng phẫu thuật. Đây là hai ca ghép thận từ người cho chết não đầu tiên được thực hiện tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, đánh dấu bước tiến quan trọng trong lĩnh vực ghép tạng của đơn vị.

Ninh Thuận ưu tiên bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển bền vững

Ninh Thuận ưu tiên bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển bền vững

Xác định vai trò quan trọng của đa dạng sinh học đối với sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững, tỉnh Ninh Thuận triển khai đồng bộ các giải pháp tăng cường bảo tồn đa dạng sinh học trên địa bàn. Các nỗ lực này tập trung vào việc bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên, môi trường sống, nâng cao nhận thức và sự tham gia đóng góp của cộng đồng.

áp thấp nhiệt đới, vùng áp thấp, thời tiết ngày 14/2, gió mạnh, sóng biển, ngư dân, chủ tàu thuyền, ứng phó thời tiết

Thời tiết ngày 4/4/2025: Nam Bộ có nắng nóng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, dự báo ngày và đêm 4/4, khu vực Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 35-36 độ C, có nơi trên 36 độ C, độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-50%. Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ vẫn rét vào sáng sớm và đêm, nhưng ngày có nơi lên đến 29 độ C.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo lý giải cách quy đổi điểm tương đương trong xét tuyển đại học

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo lý giải cách quy đổi điểm tương đương trong xét tuyển đại học

Một trong những điểm mới của Quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non năm nay đó là, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở đào tạo sử dụng nhiều phương thức tuyển sinh phải xác định quy tắc quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển của các phương thức xét tuyển để đảm bảo công bằng, minh bạch với tất cả thí sinh. Chiều 3/4, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn đã có cuộc trao đổi với báo chí để làm rõ các thông tin liên quan đến quy định này.

Giá xăng dầu tiếp tục tăng từ 15h chiều nay 3/4

Giá xăng dầu tiếp tục tăng từ 15h chiều nay 3/4

Liên Bộ Công Thương - Tài chính vừa quyết định điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu từ 15h chiều nay 3/4. Theo đó, giá xăng tiếp tục được điều chỉnh tăng cùng với giá dầu điêzen, dầu hoả, dầu madút.

Xác định nguyên nhân, khắc phục lúa chết bất thường cạnh cao tốc Cần Thơ - Cà Mau

Xác định nguyên nhân, khắc phục lúa chết bất thường cạnh cao tốc Cần Thơ - Cà Mau

Trước thông tin một số báo chí phản ánh, cánh đồng lúa vụ Đông Xuân của huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang ở hai bên đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau đang thi công bị thiệt hại do công trình bơm cát đắp nền, do hai bên cao tốc không có mương thoát nước nên phèn và nước mặn tràn thấm xuống ruộng.