Ô nhiễm dược phẩm gây biến đổi hành vi di cư của cá hồi

Một nghiên cứu quốc tế đăng trên tạp chí Science ngày 11/4 kết luận rằng dư lượng dược phẩm phổ biến trong môi trường có thể làm thay đổi hành vi di cư tự nhiên của cá hồi Đại Tây Dương, kéo theo những hệ lụy sinh thái khó lường.

Theo nghiên cứu do Đại học Nông nghiệp Thụy Điển phối hợp với Đại học Griffith (Australia) thực hiện, mức độ hiện diện trong môi trường của clobazam – một loại thuốc an thần thường dùng để điều trị rối loạn giấc ngủ – có khả năng làm tăng tỷ lệ di cư thành công của cá hồi con ngoài tự nhiên. Đáng chú ý, loại thuốc này còn giúp cá hồi vượt qua các đập thủy điện nhanh hơn, một trong những rào cản lớn nhất trong hành trình di cư sinh sản của loài cá này.

Mặc dù vậy, các thử nghiệm bổ sung đã hé lộ mặt trái của hiện tượng này. Clobazam làm thay đổi hành vi xã hội của cá, cho thấy sự gia tăng di cư có thể bắt nguồn từ sự thay đổi trong xu hướng chấp nhận rủi ro và cách tương tác theo nhóm, do ảnh hưởng của thuốc đến hệ thần kinh.

Tiến sĩ Marcus Michelangeli thuộc Đại học Griffith, đồng tác giả của nghiên cứu trên, cảnh báo: “Tuy việc tiếp xúc với clobazam giúp cá hồi di cư thành công hơn được xem là điều tích cực, nhưng bất kỳ thay đổi nào đối với hành vi và sinh thái tự nhiên của một loài đều có thể dẫn đến hệ quả tiêu cực cho chính loài đó cũng như toàn bộ hệ sinh thái xung quanh”.

Ông Michelangeli cũng nhấn mạnh rằng hiện nay hơn 900 loại thuốc hướng thần đã được phát hiện trong các dòng nước tự nhiên trên toàn cầu và con số này vẫn đang gia tăng, trở thành mối đe dọa ngày càng lớn đối với động vật hoang dã.

Khác với các nghiên cứu trước đây thường được tiến hành trong phòng thí nghiệm, công trình lần này được thực hiện trực tiếp ngoài môi trường tự nhiên, từ đó mang lại cái nhìn chân thực hơn về tác động thực sự của ô nhiễm dược phẩm.

Nghiên cứu trên được xem là hồi chuông cảnh tỉnh về một loại ô nhiễm thầm lặng nhưng nguy hiểm: ô nhiễm dược phẩm. Những loại thuốc tưởng chừng vô hại khi được con người tiêu thụ lại có thể đi theo dòng nước thải ra môi trường và tác động sâu sắc tới hệ sinh thái.

Tiến sĩ Michelangeli kêu gọi cộng đồng khoa học và các nhà hoạch định chính sách sớm đưa ra giải pháp xử lý nước thải hiệu quả hơn, đồng thời thúc đẩy quá trình phát triển các loại thuốc thân thiện với môi trường. Ông nhấn mạnh: “Câu hỏi không còn là liệu các loại thuốc này có ảnh hưởng đến tự nhiên hay không, mà là mức độ ảnh hưởng nghiêm trọng đến đâu và chúng ta sẽ làm gì để ngăn chặn điều đó”.

Thanh Phương

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Công nghệ "thuốc nano" mang lại hy vọng điều trị ung thư và Alzheimer

Công nghệ "thuốc nano" mang lại hy vọng điều trị ung thư và Alzheimer

Các nhà khoa học tại Đại học Bang Oregon (Hoa Kỳ) vừa công bố một phát minh đột phá trong việc vận chuyển thuốc kháng viêm qua hàng rào máu não, mở ra triển vọng mới trong điều trị nhiều bệnh lý nghiêm trọng như Alzheimer, xơ cứng rải rác, Parkinson và suy mòn do ung thư.

Cảnh báo nguy cơ ngộ độc từ nấm độc, cá nóc, so biển, cây, củ quả rừng tự nhiên

Cảnh báo nguy cơ ngộ độc từ nấm độc, cá nóc, so biển, cây, củ quả rừng tự nhiên

Ngày 24/3, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã có công văn số 506/ATTP-NĐTT đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đơn vị chức năng tăng cường giám sát, triển khai các giải pháp kiểm soát an toàn thực phẩm trong thu hái, đánh bắt, tiêu dùng sản phẩm nông, lâm, thủy sản, sử dụng các loại nấm, cây, củ quả rừng tự nhiên…

Năm khuyến cáo của Bộ Y tế để phòng, chống bệnh sởi

Năm khuyến cáo của Bộ Y tế để phòng, chống bệnh sởi

Theo thống kê của Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận khoảng 40.000 trường hợp nghi sởi, 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi; các trường hợp nghi sởi ghi nhận cao nhất tại khu vực miền Nam (57%), miền Trung (19,2%), miền Bắc (15,1%), Tây Nguyên (8,7%).

Cao Bằng: Bệnh nhân đầu tiên tử vong do nghi sởi

Cao Bằng: Bệnh nhân đầu tiên tử vong do nghi sởi

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cao Bằng thông tin, bệnh nhân Hoàng A.Q (sinh năm 2023, dân tộc Mông, trú tại Bản Oóng, xã Sơn Lập, huyện Bảo Lạc) đến khám và điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Pác Nặm (tỉnh Bắc Kạn) đã tử vong ngày 10/3, nghi liên quan đến bệnh sởi.

Phát hiện mới mở ra hy vọng ngăn ngừa ung thư

Phát hiện mới mở ra hy vọng ngăn ngừa ung thư

Ngày 17/3, Viện Nghiên cứu Y khoa Nhi (CMRI) tại thành phố Sydney công bố kết quả nghiên cứu mới cho thấy các nhà khoa học đã phát hiện một cơ chế đáng ngạc nhiên có thể giúp các tế bào trở thành “tấm khiên” ngăn ngừa ung thư.

Nga phát triển liệu pháp phóng xạ trị ung thư tuyến tiền liệt

Nga phát triển liệu pháp phóng xạ trị ung thư tuyến tiền liệt

Các nhà khoa học tại Đại học Bách khoa Tomsk (TPU), Nga, đã phát triển và được cấp bằng sáng chế cặp dược phẩm phóng xạ trị liệu (Theranostic) đầu tiên của Nga, mở ra một hướng đi mới đầy hứa hẹn trong việc chẩn đoán và điều trị căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Theo thông báo từ TPU, giai đoạn thử nghiệm lâm sàng ban đầu đã thành công.

Cảnh báo nguy cơ trẻ nhỏ ngộ độc do ăn đá bào chứa glycerol

Cảnh báo nguy cơ trẻ nhỏ ngộ độc do ăn đá bào chứa glycerol

Các nhà nghiên cứu ở Anh và Ireland mới đây đã đưa ra cảnh báo trẻ em dưới 8 tuổi không nên ăn đá bào có chứa glycerol. Lý do là bởi món giải khát có màu sắc bắt mắt, hấp dẫn trẻ nhỏ này tiềm ẩn nguy cơ gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ.

Tập luyện cơ bắp giúp cải thiện giấc ngủ ở người cao tuổi

Tập luyện cơ bắp giúp cải thiện giấc ngủ ở người cao tuổi

Theo một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Thái Lan, tập thể dục, đặc biệt là các bài tập tăng cường sức mạnh và tập aerobic, đã chứng minh hiệu quả đáng kể trong việc nâng cao chất lượng giấc ngủ so với các hoạt động thông thường.

Cà Mau: 4 người nhập viện cấp cứu vì ăn cá nóc

Cà Mau: 4 người nhập viện cấp cứu vì ăn cá nóc

Ngày 4/3, Bệnh viện Đa khoa Cái Nước (huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau) cho biết, bệnh viện tiếp nhận 4 bệnh nhân cùng ngụ tại thị trấn Cái Đôi Vàm, huyện Phú Tân, bị ngộ độc sau khi ăn cá nóc, trong đó có 2 trường hợp vẫn đang phải thở máy.

Nghiên cứu từ Anh về "siêu thực phẩm" cho não bộ

Nghiên cứu từ Anh về "siêu thực phẩm" cho não bộ

Một nghiên cứu mới từ Đại học Reading, Vương quốc Anh, đã mang đến những phát hiện đáng chú ý về tác động tích cực của việc bổ sung hạt óc chó vào bữa sáng đối với khả năng nhận thức ở người trẻ.

Phòng tránh cúm trong thời điểm giao mùa

Phòng tránh cúm trong thời điểm giao mùa

Hiện đang là thời điểm giao mùa Đông - Xuân, với độ ẩm cao, tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển và lây lan. Bên cạnh đó, nhu cầu đi lại, giao thương và các hoạt động lễ hội đầu năm gia tăng cũng làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh, nhất là dịch cúm.

Thực phẩm lên men giúp giảm stress, trầm cảm

Thực phẩm lên men giúp giảm stress, trầm cảm

Một nghiên cứu mới từ các nhà khoa học Singapore vừa phát hiện mối liên hệ quan trọng giữa vi khuẩn đường ruột và sức khỏe tâm thần, mở ra hy vọng mới trong việc điều trị lo âu và trầm cảm thông qua chế độ ăn uống.

Người dân không chủ quan nhưng cũng không quá hoang mang, lo sợ vì bệnh cúm

Người dân không chủ quan nhưng cũng không quá hoang mang, lo sợ vì bệnh cúm

Những ngày qua, thông tin về diễn biến phức tạp của dịch cúm tại Việt Nam và trên thế giới khiến nhiều người dân hoang mang, lo lắng. Đặc biệt, sau khi một nữ diễn viên nổi tiếng người Đài Loan (Trung Quốc) tử vong do mắc cúm càng dấy lên những lo ngại về dịch bệnh tưởng như không còn xa lạ này.

Bệnh nhân có bệnh nền tim mạch cần lưu ý gì khi bị cúm mùa?

Bệnh nhân có bệnh nền tim mạch cần lưu ý gì khi bị cúm mùa?

“Cúm mùa có thể làm nặng lên các triệu chứng ở bệnh nhân suy tim và làm tăng nguy cơ các biến chứng tim mạch ở cả người khỏe mạnh và bệnh nhân có bệnh nền tim mạch” - Đây là khẳng định của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hoài, Viện Trưởng Viện Tim Mạch quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai.

Giám sát, phát hiện sớm các bệnh lây truyền qua đường hô hấp

Giám sát, phát hiện sớm các bệnh lây truyền qua đường hô hấp

Để chủ động công tác phòng, chống bệnh cúm mùa, sởi và các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, ngày 13/2, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang Hoàng Việt Phương cho biết đã yêu cầu Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh thực hiện rà soát đối tượng tiêm chủng để tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho những đối tượng chưa được tiêm hoặc tiêm chưa đủ các mũi vaccine phòng bệnh sởi.