Ngày 14/7, tại Hậu Giang, Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang tổ chức buổi trao đổi công nghệ thu gom, xử lý, sử dụng rơm rạ tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Tham dự có lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lãnh đạo UBND tỉnh Hậu Giang cùng các đại biểu đến từ các cục, vụ, viện thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế (IRRI), nhà khoa học, chuyên gia trong nước và quốc tế về lĩnh vực nông nghiệp, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và đông đảo nông dân tại các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo chia sẻ của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực nông nghiệp, để dần khắc phục tình trạng nông dân đốt và vùi rơm rạ vào đồng ruộng thì giải pháp cần làm là thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn từ rơm rạ.
Cụ thể là nông dân cần đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa trong thu gom rơm rạ để trồng nấm rơm, làm thức ăn cho bò, phân bón sinh học, nhựa sinh học và nông nghiệp đô thị. Qua đây, tận dụng, tránh lãng phí và tối ưu hóa tuần hoàn nguyên liệu từ rơm rạ, từ đó góp phần giảm ô nhiễm môi trường và phát thải khí nhà kính trong thời gian tới tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng và cả nước nói chung.
Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết, thông qua các chuỗi sự kiện về hội thảo, công bố ban hành quy trình, sổ tay quản lý và sử dụng rơm rạ theo hướng kinh tế tuần hoàn, phát thải thấp, đồng thời trình diễn công nghệ quản lý, sử dụng rơm rạ do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với IRRI và ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang tổ chức nhằm hỗ trợ khởi động cho Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long".
Cũng thông qua các chuỗi hoạt động sẽ làm cơ sở để các địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long thực hiện tốt hơn các nguyên tắc, nội dung, quy trình thu gom, xử lý, sử dụng rơm rạ trên đồng ruộng một cách đồng bộ, phù hợp với từng địa phương. Qua đây, góp phần tăng thêm giá trị và nguồn thu nhập cho người trồng lúa trên cùng diện tích canh tác và làm giảm phát thải khí nhà kính từ trồng lúa.
Chủ tịch Hội đồng Quản trị IRRI, Tiến sĩ Cao Đức Phát, cho biết, gần đây, IRRI đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đối tác liên quan triển khai các giải pháp công nghệ chuyển đổi lúa chất lượng cao và phát thải thấp cho Việt Nam, tổ chức các sự kiện trình diễn đồng ruộng về cơ giới hóa gieo sạ chính xác, các công nghệ và thiết bị hỗ trợ nông nghiệp tuần hoàn như cơ giới hoá thu gom rơm khô và rơm ướt, sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm.
Thông qua các hoạt động này, IRRI thực hiện cam kết đồng hành và hỗ trợ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc tham vấn và thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long”.
Cùng chia sẻ tại buổi trình diễn công nghệ và trao đổi thông tin về thu gom, xử lý, sử dụng rơm rạ bền vững, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Trương Cảnh Tuyên cho biết, Hậu Giang rất mong muốn được hợp tác chặc chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, IRRI và các doanh nghiệp tư nhân trong việc nhân rộng giải pháp về thu gom, xử lý, sử dụng rơm rạ bền vững trong thời gian tới.
Tỉnh chung tay thực hiện đề án một triệu ha lúa chất lượng cao của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, phấn đấu đến năm 2030, toàn bộ rơm (không kể rạ) trên các cánh đồng lúa của tỉnh Hậu Giang sẽ được thu gom cho sản xuất chế biến các sản phẩm xanh, sản phẩm có giá trị cao và giảm phát thải khí nhà kính từ canh tác lúa.
Ông Trần Văn Em, nông dân ở ấp 12, xã Vị Trung, huyện Vị Thủy cho biết, hiện giá bán một cuộn rơm ở mức 16.000 đồng, sau khi trừ đi các khoản chi phí, người chủ máy có nguồn lợi nhuận khoảng 6.000 đồng/cuộn, tương đương khoảng 800.000 đồng/ha. Rơm rạ thường dùng trồng nấm, làm phân bón, chỉ là phụ phẩm nay trở thành sản phẩm mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân.
Theo Cục Trồng trọt, hiện mỗi năm, vùng Đồng bằng sông Cửu Long tạo ra khoảng 26 - 27 triệu tấn rơm, nhưng có đến khoảng 70% người dân đốt hoặc vùi vào đồng ruộng gây ô nhiễm môi trường, tăng phát thải khí metan và khí thải nhà kính.
Duy Ba