Để chủ động ứng phó với tình hình xâm nhập mặn, thiếu nước vào mùa khô, UBND tỉnh Bến Tre đã ban hành kế hoạch phòng chống, ứng phó hạn mặn trên địa bàn tỉnh đến năm 2025.
Khẩn trương thi công các công trình cống ngăn mặn, trữ ngọt. Ảnh: Công Trí-TTXVN
Theo đó, về giải pháp công trình, giai đoạn 2019-2023, bằng nhiều nguồn vốn, tỉnh Bến Tre đầu tư hơn 8.413 tỷ đồng xây dựng các công trình thủy lợi ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ sản xuất và sinh hoạt trên địa bàn tỉnh.
Theo kế hoạch, năm 2020, dự án Hệ thống thủy lợi Bắc Bến Tre giai đoạn 1 dự kiến sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng 29 cống hở, 16 cống hộp; một số đoạn đê bao ven sông Tiền, ven sông Hàm Luông thuộc các huyện Châu Thành, Giồng Trôm, Bình Đại và thành phố Bến Tre.
Đến năm 2021, dự án Hệ thống thủy lợi Bắc Bến Tre giai đoạn I dự kiến sẽ tiếp tục hoàn thành đưa vào sử dụng cống Kênh Cũ, thành phố Bến Tre và tuyến đê bao ven sông Hàm Luông từ cống Cái Mít đến cống Cầu Kinh thuộc huyện Giồng Trôm.
Riêng dự án hệ thống thủy lợi Nam Bến Tre dự kiến sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng 11 cống. Giai đoạn 2022-2023, dự án Quản lý nước Bến Tre (JICA3) dự kiến sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng các cống Tân Phú, Bến Rớ, An Hóa huyện Châu Thành, cống Bến Tre thành phố Bến Tre, cống Thủ Cửu huyện Giồng Trôm, cống Cái Quao và Vàm Thơm huyện Mỏ Cày Nam và cống Vàm Nước Trong huyện Mỏ Cày Bắc….
UBND tỉnh Bến Tre yêu cầu các sở, ban ngành, đoàn thể tỉnh, các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan và UBND các huyện, thành phố tích cực, chủ động trong việc chuẩn bị phòng chống xâm nhập mặn, thực hiện có hiệu quả đồng thời hai giải pháp phi công trình và công trình.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Nguyễn Hữu Lập cho biết, tỉnh tiếp tục tuyên truyền sâu rộng trong hệ thống chính trị và nhân dân hưởng ứng phong trào “Đồng Khởi” trữ nước mưa, nước ngọt do Tỉnh ủy phát động năm từ năm 2016, vận động mỗi hộ gia đình, tổ chức, doanh nghiệp chủ động trữ nước ngọt để phục vụ sinh hoạt, sản xuất trong mùa hạn mặn. Đồng thời, tỉnh khuyến khích các hộ gia đình có điều kiện tự trang bị thêm dụng cụ trữ nước đủ để ăn uống, sinh hoạt trong điều kiện xâm nhập mặn kéo dài khoảng 4-5 tháng như mùa khô năm 2019 - 2020.
Bến Tre bố trí lịch thời vụ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi thích ứng với từng vùng, từng địa phương và chống chịu được với tình hình hạn mặn diễn biến ngày càng gay gắt. Tỉnh từng bước xây dựng và phát triển sản xuất nông nghiệp theo tiêu chuẩn chất lượng cao, hiện đại, ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật cao vào quá trình sản xuất nông nghiệp, các biện pháp tưới tiết kiệm nước,...
Tỉnh nâng cao hiệu quả trong cảnh báo, dự báo tình hình nguồn nước, xâm nhập mặn; trong đó chú trọng thực hiện dự báo sớm, dài hạn để phục vụ chỉ đạo, điều hành và khuyến cáo lịch thời vụ sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp, tránh bị động. Ngoài ra, tỉnh tăng cường thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân trong phòng chống, ứng phó xâm nhập mặn.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Nguyễn Hữu Lập cho hay, qua hai đợt xâm nhập mặn mùa khô năm 2015- 2016 và mùa khô năm 2019- 2020 cho thấy, tình hình xâm nhập mặn đang ngày càng diễn biến hết sức gay gắt, bất thường, không theo quy luật.
Trước đây, mặn thường đạt đỉnh và duy trì trong tháng 3 sau đó giảm dần nhưng trong năm 2019 vừa qua mặn lại ở mức rất cao ngay từ tháng 12 và tiếp tục duy trì khoảng 5 tháng.
Như vậy, với tình huống xâm nhập mặn bất lợi như năm 2019-2020, tỉnh Bến Tre chỉ còn khoảng trên dưới 6 tháng trong năm là có thể lấy, dự trữ nguồn nước ngọt phục vụ cho tất cả các hoạt động sản xuất, dân sinh trong mùa hạn mặn.
Theo UBND tỉnh Bến Tre, được sự quan tâm, hỗ trợ của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, những năm qua, tỉnh Bến Tre đã được đầu tư xây dựng một số công trình quan trọng thuộc dự án Hệ thống thủy lợi Bắc - Nam Bến Tre; công trình cống đập Ba Lai; hồ chứa nước Kênh Lấp, huyện Ba Tri; nhiều tuyến đê sông, đê bao cục bộ, đê bao các cồn… Các công trình được đầu tư đã phát huy hiệu quả ngăn mặn, trữ ngọt trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên, hệ thống công trình thủy lợi vẫn chưa được khép kín như: hệ thống thủy lợi Bắc và Nam Bến Tre đầu tư còn dở dang và Dự án quản lý nước (JICA3) vừa triển khai giai đoạn thiết kế và đấu thầu xây lắp…
Do đó, tỉnh chưa thể chủ động kiểm soát được nguồn nước ngọt trong tình huống xâm nhập mặn diễn biến gay gắt, điển hình như mùa khô năm 2019 - 2020 vừa qua, các địa phương trong tỉnh đều bị ảnh hưởng hết sức nghiêm trọng, độ mặn trên 2 phần nghìn đã bao phủ toàn tỉnh.
Công Trí
