Anh Chánh phát cỏ bằng máy có lưỡi cắt được chế bằng giây nhựa, giúp cắt cỏ nhưng không làm cây cam bị thương. Ảnh: Công Mạo-TTXVN |
Dẫn chúng tôi tham quan vườn cam đang chuẩn bị thu hoạch, anh Chánh kể, quê anh ở huyện Lai Vung (Đồng Tháp) - nơi vốn nổi tiếng với cây cam sành. Thời gian sống ở Lai Vung, gia đình anh cũng trồng cam sành nên anh có nhiều kinh nghiệm, sau chuyển qua vùng đất trũng, nằm giáp rừng tràm Bình Minh, thuộc ấp Tân Trung, xã Tà Đảnh, huyện Tri Tôn (An Giang) lập nghiệp. Đến vùng đất mới, gia đình anh Chánh gặp rất nhiều khó khăn, đất canh tác thuộc vùng trũng, bị nhiễm phèn nặng; trước gia đình anh chỉ trồng được 2 vụ lúa/năm nhưng năng suất không cao, năm nào thời tiết bất lợi thì coi như lỗ vốn. Thấy trồng lúa bấp bênh, anh quyết định chuyển sang nuôi bò thịt nhưng cũng không hiệu quả. Năm 2015, anh Chánh mạnh dạn cải tạo hơn 5.000m2 đất trồng lúa 2 vụ kém hiệu quả của gia đình sang trồng cam sành, từ đây gia đình anh đã có cuộc sống ổn định hơn. Anh Chánh cho biết, cây cam sành vốn được mệnh danh là “cây nhà giàu”, vì vốn đầu tư ban đầu để trồng cam sành khá lớn, đối với vùng đất nhiễm phèn thì lại càng lớn hơn. Để có vườn cam sành xanh tốt, trĩu quả anh như hôm nay, anh đã đầu tư khoảng 40 triệu đồng/1.000m2 đất cho việc lên liếp, rửa phèn, xử lý phèn trong đất, san lắp bờ bao, trang bị hệ thống bơm tưới tự động và cây giống. Theo anh Chánh, mỗi vùng đất khác nhau cây cam sành cần có chế độ chăm sóc khác nhau; để vườn cam cho năng suất, chất lượng quả tốt cần rất nhiều yếu tố. Theo đó, điều quan trọng là phải chọn giống cam tốt và sạch bệnh; kế đến là xử lý đất tốt để cây cam phát triển; sử dụng phân bón, thuốc đúng quy trình, kỹ thuật và chăm sóc vườn thường xuyên.
Anh Chánh dùng dây nhựa níu các chùm quả để tránh quả nặng quá làm gãy cành. Ảnh: Công Mạo-TTXVN |
“Vùng đất này bị nhiễm phèn rất nặng, nếu không xử lý hiệu quả thì cây cam sành không thể phát triển được, tuy nhiên, khi đã xử lý được, cây cam sành lại sinh trưởng và phát triển tốt hơn ở những vùng đất khác”, anh Chánh tâm sự. Sau vụ đầu tiên đạt hiệu quả, anh Chánh đã chuyển đổi thêm 55.000m2 đất của gia đình sang trồng cam. Hiện tại, vườn cam của anh đã mở rộng đến 60.000m2 (6 ha) với gần 25.000 gốc cam sành. Anh Chánh chia sẻ, nhiều nhà vườn trồng cam hiện nay muốn có lợi nhuận nhanh nên trồng cam với mật độ rất dầy, trung bình khoảng 5.000 cây/ha, cây này cách cây kia chỉ 1m. Cam trồng sau hơn 1 năm là đã cho trái và 2 - 3 năm là đốn bỏ vì năng suất giảm. Theo anh Chánh, thay vì để mật độ quá dày như thế, vườn cam của anh trồng thưa hơn, cây không bị che nắng nên phát triển tốt, vườn cam vì thế có thời gian thu hoạch từ 8 - 10 năm. Ngoài ra, để trái cam to, đẹp, mọng nước và ngọt anh không để quá nhiều trái trên một cây, chỉ để khoảng 50-60 trái/cây. Nhờ vậy, vườn cam của anh Chánh luôn cho trái to và đẹp, thương lái cũng tìm đến tận vườn để mua với giá cao hơn. Theo anh Chánh, trồng cam sành không dễ như nhiều người vẫn nghĩ. Cây cam sành đòi hỏi vốn đầu tư và chi phí lao động lớn (khoảng 25-30 triệu đồng/1.000m2/năm), người trồng cam sành bên cạnh kinh nghiệm và ứng dụng tốt khoa học kỹ thuật để cho năng suất cao, còn phải nắm bắt nhu cầu của người tiêu dùng, tình hình giá cả thị trường để có được lợi nhuận. “Muốn có thu nhập cao thì phải xử lý cây cam cho trái vụ nghịch để tránh cảnh thu hoạch rộ rớt giá. Nói về kinh nghiệm xử lý cho trái vụ nghịch, anh Chánh cho biết, muốn xử lý ra hoa vụ nghịch nhà vườn cần vệ sinh vườn sạch sẽ, bón vôi để diệt khuẩn và côn trùng gây hại, rãi phân để cây tạo mầm, sử dụng thuốc đúng quy trình, liều lượng để cây ra hoa, giữ trái cho đến khi thu hoạch”-anh Chánh phân tích. Ngoài ra, đối với diện tích mặt nước sau khi lấy đất lên liếp để trồng cam, anh Chánh còn kết hợp thả các loại cá như: cá hô đất, mè vinh, cá rô đồng... để tăng thêm nguồn thu cho gia đình. Nhờ chí thú làm ăn, chịu khó học hỏi, kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã giúp anh Chánh xây dựng cho mình mô hình kinh tế khá vững. Với giá bán trung bình từ 20.000- 25.000 đồng/kg cam sành nghịch vụ; năng suất bình quân đạt 6 tấn trái/1.000m2/năm, ước một năm ông Chánh thu lãi khoảng 30 triệu đồng/1.000m2. Đây là mức thu nhập rất cao đối với hộ nhà vườn. Hiện tại, vườn cam của anh Chánh lúc nào cũng có 8 lao động địa phương để phụ giúp anh chăm sóc cam, với mức lương 6 triệu đồng/người/tháng, những lúc cao điểm có hơn 20 người làm việc tại vườn. Từ hiệu quả mang lại của vườn cam, một số hộ dân trong xã Tà Đảnh đã chủ động tìm đến học hỏi kinh nghiệm để áp dụng làm theo. Hàng ngày, ngoài việc chăm sóc vườn cam, anh Chánh còn dành thời gian giúp đỡ nhiều người trong xóm, thậm chí đến tận vườn hướng dẫn kỹ thuật trồng cam. Ông Nguyễn Thành Kim, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tà Đảnh, huyện Tri Tôn cho biết, mô hình trồng cam sành của anh Chánh đã mở ra hướng đi mới trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở địa phương. Thời gian tới, cần được nghiên cứu, nhân rộng để giúp cho bà con nông dân trong xã định hướng phát triển kinh tế một cách hiệu quả và bền vững, nhất là đối với diện tích đất sản xuất nằm ở khu vực xa, bị nhiễm phèn, ngập lụt… Tuy nhiên, “để chuyển đổi theo mô mình của anh Chánh là rất khó, đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao nên nhiều nông dân còn ngán ngại. Do đó, các ngành chức năng có giải pháp hỗ trợ, tạo điều kiện cho nông dân tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi để bà con đầu tư chuyển đổi sản xuất, qua đó, góp phần nâng cao đời sống cho bà con nông dân” – ông Kim trăn trở.
Công Mạo