Sáng 6/7, ông Nguyễn Hoài Tâm, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Kon Tum cho biết, Trung tâm Bảo vệ thực vật miền Trung (thuộc Cục Bảo vệ thực vật) đã có kết quả giám định bước đầu về nguyên nhân sâm Ngọc Linh chết.
Công nhân Công ty cổ phần sâm Ngọc Linh Kon Tum đang nhổ sâm giống tại vườn ươm để đi trồng. Ảnh: Cao Nguyên-TTXVN
Theo đó, kết quả giám định của Trung tâm Bảo vệ thực vật miền Trung với lá sâm Ngọc Linh của cây bị bệnh ở xã Ngọc Linh và Măng Ri (huyện Tumơrông) đều phát hiện nấm Puccini sp; trên mẫu củ sâm Ngọc Linh thu tại xã Ngọc Linh phát hiện nấm Rhizoctonia sp. Ngoài ra, trong mẫu đất thu tại xã Ngọc Linh có tuyến trùng ký sinh thực vật, mẫu còn lại tại xã Măng Ri không có tuyến trùng gây hại.
Từ kết quả giám định ban đầu của Trung tâm Bảo vệ thực vật miền Trung, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Kon Tum khuyến cáo các địa phương tiếp tục triển khai các giải pháp phòng, trừ sinh vật gây hại trên cây sâm Ngọc Linh.
Cụ thể, người dân cần thường xuyên kiểm tra vườn nhằm phát hiện sớm các đối tượng sinh vật gây hại và chủ động phòng, trừ bệnh sớm. Vệ sinh vườn cây để thạo độ thông thoáng, tách những cây bị bệnh ra khỏi luống và trồng vào giá thể mới để tránh bệnh lây lan; sửa chữa, bổ sung mái che cho luống trồng để mưa không tác động trực tiếp vào cây sâm nhằm hạn chế nấm lây lan bệnh. Cùng đó, bổ sung mùn núi đã được xử lý bằng các chế phẩm sinh học từ 3-6 tháng/lần để tăng dinh dưỡng cho cây….
Hiện tại, một số vườn cây, số cây sâm Ngọc Linh chết vẫn còn. Dạo quanh một số vườn sâm Ngọc Linh ở huyện Tumơrông, tại các vườn cây 1-3 năm tuổi, số cây sâm bị vàng lá, héo dần, thối củ vẫn còn xuất hiện tại vườn cây.
Là một người có thâm niên trồng sâm Ngọc Linh, mấy tháng qua, chị Y Bắp, làng Đăk Viên, xã Tê Xăng huyện Tumơrông vẫn lo lắng từng ngày trước tình trạng sâm chết nhiều ở các vườn sâm.
Theo chị Y Bắp, trước khi xuống giống để trồng, người dân không biết được những cây sâm Ngọc Linh lại bị bệnh như thế này. Khi cây bắt đầu lên mầm trông rất đẹp, phát triển tốt. Đến khoảng tháng 3-4 năm nay thì mưa nhiều quá, lá cây sâm Ngọc Linh bắt đầu chuyển sang màu vàng, héo dần. Người dân kiểm tra thì thấy một số củ bị hư một nửa, có củ hư toàn bộ. Thấy cây sâm bị bệnh bà con rất lo lắng nhưng không biết cứu chữa thế nào.
Diện tích sâm Ngọc Linh bị bệnh chết rất nhiều, thường tập trung ở cây 1-2 tuổi. Sốt ruột khi thấy cây sâm Ngọc Linh bị bệnh chết và tình trạng này đã kéo dài nhiều tháng nay, song gia đình chị Y Bắp cũng như những hộ dân khác ở làng Đăk Viên vẫn đang rất lúng túng trong việc tìm cách cứu cây sâm Ngọc Linh.
Có thể nói, cây sâm Ngọc Linh bị bệnh đang gây thiệt hại rất lớn về kinh tế đối với người dân, nhất là với các vườn ươm năm nay. Hiện mỗi cây sâm Ngọc Linh 1 năm tuổi có giá bán trên thị trường khoảng 300 nghìn đồng và cây từ 3 năm tuổi trở lên là hàng triệu đồng. Việc hàng chục nghìn cây sâm chết, gây thiệt hại rất lớn cho người dân nơi đây…
Cao Nguyên
