Tuần lễ “Nuôi con bằng sữa mẹ” (từ ngày 1-7/8) năm nay, diễn ra hết sức đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-9 đang diễn biến phức tạp, việc tiêm vaccine COVID-19 được coi là biện pháp phòng ngừa quan trọng để bảo vệ bản thân, kiềm chế sự lây lan của đại dịch nguy hiểm này. Vì thế, nhiều phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ đang cho con bú rất quan tâm tới vấn đề này, với băn khoăn: phụ nữ cho con bú có thể tiêm vaccine phòng COVID-19 hay không?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tất cả các loại vaccine phòng COVID-19 được sử dụng hiện nay không chứa virus sống, vì thế nó rất an toàn, không thể gây ra nguy cơ truyền bệnh từ mẹ sang con qua đường sữa mẹ. Hơn nữa, kháng thể có trong sữa mẹ còn có tác dụng bảo vệ trẻ trước các bệnh nhiễm trùng, nhiễm virus, nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Do đó, phụ nữ đang cho con bú có thể tiêm vaccine phòng COVID-19, đồng thời vẫn tiếp tục cho con bú sau tiêm.
Trong hướng dẫn thực hành tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 (vaccine AstraZeneca) của Chương trình Tiêm chủng Quốc gia có nêu rõ, phụ nữ cho con bú cần tiêm vaccine nếu họ thuộc nhóm đối tượng nguy cơ như nhân viên y tế. Không cần tạm ngừng cho con bú sau khi tiêm vaccine.
Nuôi con bằng sữa mẹ đóng vai trò hết sức quan trọng đối với việc phát triển bền vững, giúp cải thiện dinh dưỡng, giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm. Hiệu quả của vaccine phòng COVID-19 được mong đợi ở phụ nữ đang cho con bú cũng tương tự như ở những người trưởng thành khác.
Theo Thạc sỹ, Bác sỹ Nguyễn Văn Tiến, Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, vaccine phòng COVID-19 là loại vaccine tái tổ hợp, không phải là vaccine virus sống gây bệnh, nên về mặt sinh học và lâm sàng nó không có khả năng gây rủi ro cho người được tiêm và trẻ đang bú mẹ. Dựa trên cơ chế hoạt động của vaccine trong cơ thể con người, vaccine COVID-19 được cho là không gây nguy hại đến quá trình tiết sữa của người mẹ hoặc trẻ sơ sinh đang bú sữa mẹ.
Vì thế, phụ nữ đang cho con bú có thể tiêm vaccine COVID-19; họ cũng thuộc nhóm được khuyến nghị tiêm chủng vaccine COVID-19 theo lộ trình ưu tiên của Tổ chức Y tế Thế giới. Các báo cáo gần đây đã chỉ ra rằng, người đang cho con bú đã tiêm vaccine COVID-19, sẽ có kháng thể trong sữa của họ và điều này có thể giúp bảo vệ trẻ. Tiêm vaccine phòng COVID-19 để bảo vệ sức khỏe vừa là quyền lợi, nghĩa vụ của mỗi người, gia đình và cộng đồng.
Người mẹ đang cho con bú dù có bị hoặc không bị mắc COVID-19, vẫn cần chú trọng đảm bảo an toàn vệ sinh trước khi cho con bú hoặc vắt sữa bằng cách rửa tay với xà phòng và nước sạch. Nếu không có xà phòng và nước sạch, hãy sử dụng dung dịch sát trùng tay có nồng độ cồn tối thiểu 60%. Người mẹ hoặc người chăm sóc trẻ cần đeo khẩu trang trong suốt thời gian cho con bú, vắt sữa và chăm sóc trẻ.
Các bác sỹ cũng khuyến cáo, thời điểm cho trẻ bú tốt nhất là ngay sau khi sinh trong vòng 1 giờ đầu. Người mẹ nên cho trẻ bú càng sớm càng tốt. Vì sữa mẹ tiết ra theo phản xạ (Prolactin, Oxytoxin), bú sớm có tác dụng kích thích bài tiết sữa sớm, trẻ được bú sữa non - sữa có nhiều chất dinh dưỡng quý và nhiều kháng thể giúp phòng bệnh được tốt.
Minh Huệ
