Nông dân phân loại quả bơ trước khi đưa ra thị trường. Ảnh: Phạm Cường - TTXVN |
Đắk Nông hiện là một trong những tỉnh có diện tích và sản lượng bơ lớn của cả nước, với diện tích gần 2.600 ha, trồng chuyên canh hơn 700 ha, trồng xen canh gần 1.900 ha và năng suất bình quân từ 10-15 tấn/ha, chiếm khoảng 20% tổng diện tích cây ăn quả trên địa bàn tỉnh. Diện tích trồng bơ chủ yếu tập trung nhiều ở các huyện: Đắk Mil, Đắk R’lấp, Đắk Song, Đắk Glong và thị xã Gia Nghĩa. Theo ngành nông nghiệp Đắk Nông, cây bơ dễ trồng, ít sâu bệnh, chi phí chăm sóc chỉ bằng 1/3 các loại cây lâu năm khác, với giá bơ ổn định như nhiều năm qua, mỗi héc ta sẽ cho thu hoạch từ 300-500 triệu đồng/năm. Trước đây, các nông hộ chủ yếu trồng xen bơ vào vườn hồ tiêu, cà phê để làm cây che bóng và nâng cao thu nhập trên 1 đơn vị diện tích. Do hiệu quả kinh tế của cây bơ trong những năm gần đây được khẳng định nên người dân có xu hướng chuyển sang trồng chuyên canh. Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông có nhiều trang trại, doanh nghiệp đầu tư trồng bơ khá bài bản, với quy mô hàng chục héc ta, doanh thu tiền tỷ mỗi năm. Hiện nay, nhiều giống bơ cho quả ngon, chất lượng, năng suất cao được nông dân trồng nhiều như bơ Cu Ba, bơ 034, bơ Booth, bơ Hass, bơ sáp, … Với đặc điểm địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng khác hơn so với các tỉnh nên Đắk Nông trồng được nhiều giống bơ cho trái quanh năm từ tháng 1 đến tháng 11 hàng năm. Bơ Đắk Nông đang được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng, bởi trái to hơn, dẻo hơn, màu vàng sậm hơn, mẫu mã đẹp hơn và chín kéo dài so với bơ các địa phương khác. Ngoài ra bơ là cây ăn trái có giá trị dinh dưỡng cao, giàu năng lượng, chứa khoảng 25 loại vitamin và khoáng chất tự nhiên có lợi cho sức khỏe, được xem là một loại quả “siêu thực phẩm” ít nơi nào có được. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia nông nghiệp lợi thế lớn nhưng giá trị hàng hóa Bơ Đắk Nông còn thấp do việc hạn chế trong ứng dụng khoa học, kỹ thuật, quy mô sản xuất manh mún, tình trạng bà con nông dân trồng tự phát không theo quy hoạch, nguồn vật tư đầu vào (giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…), quy trình sản xuất chưa đảm bảo, đầu ra sản phẩm không ổn định, chưa xây dựng thương hiệu hàng hóa, chỉ dẫn địa lý để truy xuất nguồn gốc xuất xứ… Theo ông Lê Trọng Yên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông, hiện nay ngành nông nghiệp Đắk Nông đang thực hiện nhiều giải pháp để nâng tầm sản phẩm bơ trái thành sản phẩm hàng hóa có thương hiệu, có giá trị xuất khẩu cao. Trước hết, tỉnh xây dựng vùng quy hoạch phát triển cây bơ gắn với hoạch vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao để có những chính sách khuyến khích hỗ trợ phát triển phù hợp. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đẩy mạnh tuyên truyền định hướng, khuyến khích và có những chính sách hỗ trợ cụ thể để các doanh nghiệp liên kết với Hợp tác xã, Tổ hợp tác và bà con nông dân phát triển vùng nguyên liệu bơ một cách bài bản, tránh tình trạng phát triển ồ ạt, đại trà; trong quá trình sản xuất cần áp dụng các biện pháp canh tác tiến bộ, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Đồng thời, phối hợp với các viện, trường đại học nhằm xây dựng quy trình sản xuất, chọn lọc giống bơ tốt, xây dựng các vườn ươm giống đạt chuẩn; hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây bơ cho bà con nông dân. Qua quá trình nghiên cứu, ngành nông nghiệp đã chọn lọc được một số loại bơ phù hợp với chân đất, có năng suất, chất lượng cao như: bơ Hass, bơ Booth, bơ 34, bơ sáp…Ngành nông nghiệp Đắk Nông cũng tích cực chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý cho các loại trái cây đặc sản của tỉnh như sầu riêng, bơ, xoài... Cũng theo ông Lê Trọng Yên, vấn đề thị trường và xúc tiến đầu tư, phát triển công nghiệp chế biến sau thu hoạch còn là một khâu yếu để tìm đầu ra bền vững cho các sản phẩm nông nghiệp ở Đắk Nông; trong đó có bơ quả. Vì vậy, tỉnh Đắk Nông đang tích cực quảng bá, kêu gọi các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào nông nghiệp, công nghiệp chế biến để nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp. Giữa tháng 3/2018, tại chuyến thăm New Zealand cùng với đoàn công tác của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông đã ký kết Thỏa thuận hợp tác phát triển quả bơ tỉnh Đắk Nông với các bên gồm Cơ quan hợp tác Chính phủ New Zealand, Viện Nghiên cứu Cây trồng và Thực phẩm, Công ty cổ phần SAM nông nghiệp công nghệ cao. Đây là một tín hiệu đáng mừng để “nâng tầm” giá trị trái bơ của Đắk Nông. Trong thời gian tới, tỉnh Đắk Nông sẽ tổ chức Chương trình “Đắk Nông - Mùa Bơ chín” năm 2018 diễn ra từ ngày 18 -23/7/2018. Chương trình gồm chuỗi các sự kiện: hội thảo phát triển bơ bền vững; hội chợ thương mại kết nối cung cầu bơ và các sản phẩm nông nghiệp; hội thi trái bơ ngon và tham quan, trải nghiệm các mô hình nông nghiệp... Chương trình này nhằm giới thiệu, quảng bá trái Bơ Đắk Nông đến người tiêu dùng và doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu bơ trong và ngoài nước.
Anh Dũng