Chăm sóc gừng trồng trên đất lúa 1 vụ trước đây ở xã Phú Thạnh. Ảnh: Minh Trí - TTXVN |
Trong những năm qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương đã tập trung chỉ đạo quyết liệt về chuyển đổi cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả. Diện tích chuyển đổi cây trồng trên đất lúa vụ Đông Xuân 2018-2019 các tỉnh Nam bộ đạt 32.840 ha; trong đó Đồng bằng Sông Cửu Long đạt 30.990 ha, Đông Nam bộ đạt 1.850 ha. Cây trồng chuyển đổi chủ yếu là cây ngắn ngày như: ngô, lạc, đậu tương, vừng, rau đậu các loại… và cây ăn quả như cam, bưởi, xoài, thanh long… Một số diện tích chuyển đổi trên đất lúa sang cây ăn quả như cam, bưởi, quýt, nhãn, xoài, thanh long, sầu riêng… đang có xu hướng tăng mạnh do hiệu quả kinh tế cao. Theo Cục Trồng trọt, việc chuyển đổi cây trồng trên đất lúa đã giúp đa dạng hóa sản phẩm, phần lớn các cây trồng chuyển đổi có hiệu quả kinh tế cao hơn trồng lúa, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân. Nhiều vùng, việc chuyển đổi đã giúp tiết kiệm nước tưới, đặc biệt trong điều kiện hạn hán ngày càng gia tăng. Việc luân canh cây trồng cũng giúp cải tạo đất và hạn chế sâu bệnh. Tuy nhiên, do chưa có quy hoạch tập trung chi tiết cho vùng chuyển đổi đất lúa nên chưa xây dựng được hệ thống thủy lợi tưới, tiêu phù hợp. Một số cây trồng cạn chuyển đổi có lợi thế cạnh tranh yếu do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, cơ giới hoá khó khăn, chi phí lao động và vật tư đầu vào tăng, giá thành sản xuất cao. Việc chuyển đổi cây trồng trên đất lúa còn thiếu liên kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm, chưa tập trung thành vùng sản xuất hàng hóa lớn, do vậy đầu ra sản phẩm chưa ổn định, chưa đảm bảo khâu tiêu thụ. Nhiều địa phương, chính sách khuyến khích chuyển đổi cây trồng trên đất lúa chưa mạnh. Nông dân còn quen với tập quán sản xuất lúa và thiếu lao động nông nghiệp.
Bích Hồng