Với mong muốn thay đổi cuộc sống và tạo thêm sinh kế mới cho đồng bào dân tộc Thổ tại địa phương, chị Nguyễn Lê Ngọc Linh (sinh năm 1990, trú thôn Thanh Xuân, xã Hóa Quỳ, huyện miền núi Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa) đã thực hiện thành công mô hình "Vườn rừng bản Thổ" để vươn lên thoát nghèo. Mô hình này hiện cho thu nhập 600 triệu đồng/năm và góp phần chống biến đổi khí hậu, lũ quét sạt lở đất tại khu vực miền núi.
Chị Nguyễn Lê Ngọc Linh (người Thổ, sinh năm 1990) ở thôn Thanh Xuân, xã Hóa Quỳ, huyện miền núi Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa và sản phẩm mật ong sạch của Vườn rừng bản Thổ. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình dân tộc Thổ nghèo tại xã Hóa Quỳ, sau khi tốt nghiệp Trung học Phổ thông, chị Nguyễn Lê Ngọc Linh rời quê hương đi học Đại học học ở Hà Nội. Trong những năm tháng sinh viên, chị Linh luôn trăn trở ước mơ một ngày nào đó sẽ về lập nghiệp tại quê hương.
Năm 2013, sau khi tốt nghiệp, chị Linh xin vào làm tại một doanh nghiệp trực thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam với thu nhập ổn định. Hàng ngày, khi đi làm về, chị luôn dành vài tiếng để tìm hiểu trên mạng Internet, báo đài về tiềm năng, lợi thế của địa phương để một ngày nào đó về quê phát triển kinh tế rừng, sau đó hướng dẫn lại kiến thức cho bà con người Thổ để cùng phát triển sản xuất, giảm nghèo.
Năm 2018, chị quyết định về quê lập nghiệp, chị dùng 3 ha đất đồi của gia đình để xây dựng mô hình "Vườn rừng bản Thổ". Đây là mô hình sản xuất trên đất đồi tự nhiên, không sử dụng thuốc bảo vệ thức vật, hóa chất. Những khu rừng sau khi trồng sẽ giúp đất đai bổ sung lại chất hữu cơ, tái sinh rừng và phủ xanh núi đồi, góp phần phòng, chống lũ quét và sạt lở đất.
Chị Nguyễn Lê Ngọc Linh (người Thổ, sinh năm 1990) ở thôn Thanh Xuân, xã Hóa Quỳ, huyện miền núi Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa kiểm tra thùng nuôi ong trong vườn rừng. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN
Khi mới khởi nghiệp, chị gặp nhiều khó khăn do nguồn vốn ít, kiến thức về trồng rừng không có nhiều. Thế nhưng, chị vẫn kiên trì thực hiện. Ngay sau khi vay mượn đủ nguồn vốn, chị đã bắt đầu tìm những giống cây bản địa về trồng như keo, lát. Bước đầu, các loài cây này đều phát triển tốt.
Đến tháng 1/2019, khi vườn rừng đã phát triển, chị bắt đầu đưa các lại cây có giá trị kinh tế cao vào trồng tại vườn rừng và kết hợp trồng các loài cây rừng quý như lim, trám, mắc khén, dổi… là những cây có tác dụng khôi phục lại các mạch nước ngầm dưới lòng đất. Đồng thời, chị trồng thêm các loài cây như dổi rừng lấy hạt, cây ăn quả có giá trị kinh tế cao như bưởi, cam, ổi, mít.
Bên cạnh đó, chị Linh còn trồng dưới tán rừng các loài cây hoa màu, cây bobo, cây ngô để lấy nguồn nhiên liệu làm thức ăn chăn nuôi tại chỗ và trồng các cây dược liệu như: cây thiên môn đông, gừng, nghệ, tỏi…
Tới nay, "Vườn rừng bản Thổ" đã có hơn 50 loài cây rừng bản địa như lim, lát, dẻ, trám, mắc khén, dổi…cùng các loài cây hái quả gồm cam, quýt, bưởi và các loài dược liệu, cây nguyên liệu làm thức ăn chăn nuôi. Chị kết hợp chăn nuôi ong, gà trong rừng. Sản phẩm từ vườn rừng như mật ong, các cây rừng và các loại cây dược liệu, trái cây, nguyên liệu liệu chế biến thức ăn chăn nuôi…được bán ra thị trường trong và ngoài tỉnh, thu nhập của gia đình chị khoảng 600 triệu đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho 4 lao động và 10 lao động thời vụ với mức lương 4-5 triệu/người/tháng.
Cây trồng trong vườn rừng. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN
Theo chị Linh, khi thực hiện thành công mô hình này, rừng sẽ phục hồi góp phần phòng, chống thiên tai, tạo sinh kế cho đoàn viên, thanh niên và người dân tộc Thổ trên địa bàn quyết tâm lập nghiệp, tiến tới thoát nghèo.
Bà Trương Thị Hiện, xã Hóa Qùy cho biết, nhờ làm việc tại đây, bà đã có thu nhập ổn định 5 triệu đồng/tháng và biết trồng rừng, bảo vệ cây, không sử dụng phân hóa học. Dự định thời gian tới, bà sẽ học hỏi thêm về phương thức trồng rừng kinh tế và trồng các loại cây hái quả, dược liệu để sau này về áp trên diện tích đất đồi của gia đình.
Ngoài làm kinh tế giỏi, chị Linh còn thường xuyên tham gia các hoạt động Đoàn tại địa phương như: tham gia các phong trào tình nguyện, dọn dẹp vệ sinh đường làng ngõ xóm góp phần xây dựng nông thôn mới tại xã Hóa Qúy, tích cực tuyên truyền và vận động người dân cùng chung tay đẩy lùi dịch COVID-19. Đồng thời, chị thường xuyên giúp đỡ người nghèo, tạo việc làm cho lao động địa phương, thường xuyên chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các thanh niên khác trong xã để họ phát triển kinh tế.
Cũng theo chị Linh, để mở rộng sản xuất, chị đã được Ngân hàng Chính sách xã hội hỗ trợ vay thêm nguồn vốn mở một xưởng chế biến nông sản lớn trên địa bàn và thực hiện trồng thêm 4 ha vườn rừng bản Thổ tại huyện vùng cao Ngọc Lặc trong thời gian tới. Qua đó, các dược liệu, nông sản, đặc sản của địa phương được nâng cao giá trị, góp phần giảm nghèo tại khu vực miền núi khó khăn.
Tại chung kết Cuộc thi dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn năm 2020 do Trung ương Đoàn tổ chức, chị Nguyễn Lê Ngọc Linh đã đoạt giải đặc biệt. Tỉnh Đoàn Thanh Hóa tặng Bằng khen ghi nhận thành tích xuất sắc trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2020 của chị.
Chị Bùi Thị Huệ, Phó Bí thư Huyện Đoàn Như Xuân cho biết: Trên địa bàn hiện có 8 mô hình do thanh niên làm chủ đang mang lại hiệu quả kinh tế cao, trong đó mô hình "Vườn rừng bản Thổ" của chị Nguyễn Lê Ngọc Linh đang góp phần tạo thêm việc làm cho người dân và giữ gìn môi trường sinh thái. Nhiều đoàn viên, thanh niên trên địa bàn huyện quan tâm, học hỏi theo mô hình này để phát triển sản xuất ngay tại địa phương.
Thời gian tới, Huyện Đoàn Như Xuân sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình "Vườn rừng bản Thổ" ra địa bàn để các đoàn viên, thanh niên học hỏi theo, đồng thời phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Như Xuân rà soát, tư vấn thủ tục vay vốn cho đoàn viên thanh niên khởi nghiệp.
Nguyễn Nam
