Sáng 31/12, Văn phòng Chủ tịch nước đã tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước về việc công bố Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng. Pháp lệnh đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 9/12/2020. Pháp lệnh có hiệu lực từ ngày 1/7/2021.
Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải chủ trì họp báo. Ảnh: TTXVN
Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng gồm 7 chương và 58 điều. Pháp lệnh năm 2020 đã bổ sung 2 chương mới là Chương 3 quy định về công trình ghi công liệt sĩ, mộ liệt sĩ; Chương 4 quy định về nguồn lực thực hiện và bổ sung 10 điều mới, sửa đổi 41 điều trên cơ sở kế thừa các quy định đã thực hiện ổn định. Dự kiến, có khoảng 3 nghị định của Chính phủ và 3 thông tư của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành pháp lệnh.
Pháp lệnh năm 2020 đã bổ sung một số đối tượng người có công với cách mạng và thân nhân như: Mở rộng đối tượng người bị địch bắt tù, đày do trực tiếp hoạt động cách mạng, trực tiếp chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế sau năm 1975; mở rộng đối tượng người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, Pháp lệnh bổ sung đối tượng hưởng ưu đãi là vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng hoặc vợ khác mà nuôi con liệt sĩ đến tuổi trưởng thành, chăm sóc cha đẻ, mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống...
Về phạm vi điều chỉnh, Pháp lệnh mở rộng việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người nước ngoài có công với cách mạng và giao Chính phủ quy định cụ thể. Bên cạnh đó, Pháp lệnh chuẩn hóa các điều kiện, tiêu chuẩn xem xét công nhận người có công với cách mạng theo đúng nguyên tắc chặt chẽ, thật sự xứng đáng, tôn vinh đúng đối tượng. Các điều kiện, tiêu chuẩn đối với 12 diện đối tượng người có công với cách mạng đã được rà soát kỹ từ thực tiễn.
Chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng và thân nhân được tập hợp để quy định một cách thống nhất, rõ ràng trong Pháp lệnh. Theo đó, chế độ ưu đãi gồm trợ cấp, phụ cấp hằng tháng, trợ cấp một lần và chế độ ưu đãi khác như bảo hiểm y tế, điều dưỡng phục hồi sức khỏe, cấp phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng, ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm... Đồng thời, Pháp lệnh định rõ nguyên tắc hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi; quy định chế độ trợ cấp mai táng.
Pháp lệnh cũng bổ sung chế độ bảo hiểm y tế và trợ cấp tuất hằng tháng đối với vợ hoặc chồng liệt sĩ tái giá; quy định mức trợ cấp hằng tháng đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng bằng 3 lần mức chuẩn. Với việc nâng mức trợ cấp này, cùng với phụng dưỡng của xã hội, bảo đảm Bà mẹ Việt Nam anh hùng sống tốt mà không phụ thuộc vào số con liệt sĩ.
Trả lời câu hỏi về những đối tượng có công với cách mạng được bổ sung trong Pháp lệnh, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hộị Lê Văn Thanh cho biết, phạm vi điều chỉnh của Pháp lệnh mở rộng việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người nước ngoài có công với cách mạng và giao Chính phủ quy định cụ thể.
Theo Thứ trưởng Lê Văn Thanh, Pháp lệnh đã mở rộng đối tượng người bị địch bắt, tù đày do trực tiếp hoạt động cách mạng, trực tiếp chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế sau năm 1975. Pháp lệnh cũng mở rộng đối tượng người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc; người được Nhà nước khen tặng Huân chương Chiến thắng, Huy chương Chiến thắng. Pháp lệnh bổ sung đối tượng hưởng ưu đãi là vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng hoặc vợ khác mà nuôi con liệt sĩ đến tuổi trưởng thành hoặc chăm sóc cha đẻ, mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống hoặc vì hoạt động cách mạng mà không có điều kiện chăm sóc cha đẻ, mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống.
Về vấn đề giải quyết hồ sơ tồn đọng, Cục trưởng Cục Người có công, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Lợi cho biết, trong Pháp lệnh quy định cụ thể việc giải quyết hồ sơ tồn đọng với tinh thần công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đảm bảo tính pháp lý theo từng thời kỳ.
Theo ông Đào Ngọc Lợi, vừa qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Quyết định 408 giải quyết hồ sơ tồn đọng; đến nay đã giải quyết cơ bản số hồ sơ đã hoàn thiện qua các thời kỳ. Hiện nay, Pháp lệnh đã quy định về những hồ sơ thủ tục để xem xét xác nhận những người không còn giấy tờ gốc, những đối tượng mà đã hoàn thiện hồ sơ nhưng chưa được xem xét quyết định. Pháp lệnh đã có quy định cụ thể và theo từng giai đoạn lịch sử.
Xuân Tùng
