Trong đợt dịch thứ 4 (tính từ ngày 27/4) đến sáng 14/8, thành phố Hà Nội đã ghi nhận 2.128 ca mắc COVID-19, trong đó có 1.178 ca được phát hiện ngoài cộng đồng (chiếm khoảng 55% tổng số ca mắc). Hà Nội quyết định triển khai chiến dịch xét nghiệm diện rộng nhằm phát hiện sớm các ca F0, xác định các ổ dịch trong cộng đồng.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trần Đắc Phu, chuyên gia cố vấn tại Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, Hà Nội đang quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống dịch; đồng thời tin tưởng, nếu tiếp tục thực hiện đúng hướng, Hà Nội sẽ kiểm soát được dịch bệnh.
Theo đó, Hà Nội đã thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg từ ngày 24/7. Tuy nhiên, mỗi ngày vẫn ghi nhận trung bình từ 60-80 ca mắc mới, có ngày trên 100 ca. Trong đó, có nhiều chùm ca bệnh phức tạp với số lượng ca mắc lớn, nhiều ca bệnh trong cộng đồng và chưa xác định được nguồn lây. Dịch bệnh đã xuất hiện trong các bệnh viện, nhà máy sản xuất, cơ quan, doanh nghiệp, chuỗi cung ứng, chợ đầu mối... và tiếp tục có nguy cơ bùng phát nếu không có các biện pháp quyết liệt hơn nữa.
Đánh giá về hiệu quả của các biện pháp phòng chống dịch Hà Nội đang triển khai, ông Trần Đắc Phu cho rằng Hà Nội đang chống dịch rất quyết liệt, đúng hướng. Thời gian qua, Hà Nội đã xét nghiệm miễn phí tất cả trường hợp ho, sốt hoặc có dấu hiệu nghi mắc COVID-19 trong cộng đồng. Mỗi ngày có gần 1.000 người đăng ký; qua đó đã phát hiện ra các ca bệnh, dù không nhiều nhưng ở rải rác khắp các quận, huyện trên địa bàn thành phố.
Thêm vào đó, Hà Nội cũng có các ca bệnh lây trong các khu vực nguy cơ cao như bệnh viện, chợ, xí nghiệp, chuỗi cung ứng... Do đó, thành phố đã quyết định thực hiện giãn cách xã hội lần thứ hai. Trong thời gian này, Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả tích cực bước đầu, thể hiện qua sự quyết liệt của cả hệ thống chính trị của thành phố cũng như sự ủng hộ của người dân. Bên cạnh đó, con số ca mắc mới trong cộng đồng mỗi ngày không tăng lên.
“Trong đánh giá dịch tễ, số ca mắc mới không thể giảm ngay được. Điều quan trọng là số mắc mới, ổ dịch mới ngoài cộng đồng thấp đi, số mắc mới chủ yếu trong các khu cách ly, phong tỏa”, chuyên gia Trần Đắc Phu giải thích.
Bên cạnh đó, Hà Nội không xét nghiệm COVID-19 tràn lan, gây lãng phí, chỉ tập trung vào các đối tượng có nguy cơ và các vùng nguy cơ cao. Trong mấy ngày nay, Hà Nội đã lấy và xét nghiệm hàng trăm nghìn mẫu người trong diện này, phát hiện thêm một số ít ca mắc mới ở cộng đồng.
Theo đánh giá của chuyên gia Trần Đắc Phu, sau khi phát hiện ca F0, Hà Nội truy vết các F1, F2 liên quan rất nhanh để khống chế ngay các ổ dịch. Điển hình, Hà Nội phát hiện hàng chục F0 ở chợ, khu công nghiệp, bệnh viện… và đã lập tức khống chế.
Tuy nhiên, để bảo vệ kết quả bước đầu này, chuyên gia Trần Đắc Phu khuyến cáo, từ nay đến hết thời gian thực hiện giãn cách xã hội (6 giờ ngày 23/8), Hà Nội phải “quyết liệt hơn nữa”. “Chỉ có giãn cách xã hội nghiêm ngặt mới cắt đứt được chuỗi lây nhiễm virus SARS-CoV-2 giữa người nhiễm đang lẩn khuất trong cộng đồng với người lành”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đắc Phu nêu rõ.
Ông Trần Đắc Phu cũng cho rằng, không thể nào xét nghiệm hết gần 10 triệu người dân đang ở Hà Nội. Bởi, nếu xét nghiệm, hôm nay có thể âm tính nhưng ngày mai lại dương tính do đang trong thời kỳ ủ bệnh. Do đó, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến nghị, Hà Nội cần thực hiện giãn cách xã hội nghiêm hơn nữa, kiên trì thực hiện thông điệp 5K để cắt chuỗi lây nhiễm trong cộng đồng.
Song song với xét nghiệm, truy vết các ca mắc, Hà Nội cần tiếp tục bảo vệ “vùng xanh” an toàn. Bảo vệ vùng an toàn không có nghĩa là “ngăn sông cấm chợ” mà phải bảo vệ từ nếp sống an toàn trong từng xóm ngõ, nhà máy... từ đó, từng phường/xã, quận/huyện an toàn và toàn thành phố sẽ an toàn.
Hiện nay Hà Nội đang tiếp tục xét nghiệm không chỉ nhằm bóc tách các ca F0 ra khỏi cộng đồng mà còn đánh giá nguy cơ dịch bệnh, để nhận định hiệu quả của việc giãn cách xã hội. “Tiếp tục thực hiện quyết liệt các biện pháp, Hà Nội sẽ kiểm soát được dịch bệnh”, chuyên gia Trần Đắc Phu nhấn mạnh.
Diệp Trương