Xóm Mường cổ đẹp nhất Hòa Bình

Bản Lũy Ải, hay còn gọi là Mường Ải thuộc xã Phong Phú, huyện Tân Lạc (Hòa Bình) được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đầu tư bảo tồn và công nhận là làng truyền thống tiêu biểu của dân tộc ít người, xóm đại diện dân tộc Mường vào năm 2008. Tỉnh Hòa Bình và người dân nơi đây đang từng bước đẩy mạnh quy hoạch, triển khai Khu bảo tồn không gian văn hóa dân tộc Mường tại xóm Lũy Ải, cụ thể hóa Đề án "Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền văn hóa Hòa Bình".

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553356.jpg
Xóm Lũy Ải, hay còn gọi là Mường Ải (xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) mang nét đẹp độc đáo đặc trưng của vùng đất Mường cổ với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, nét văn hóa truyền thống còn được giữ gìn. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Bản làng nguyên sơ

Nằm yên bình tại xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, xóm Lũy Ải với 100% dân số là người Mường, đã trở thành biểu tượng sống động cho nền văn hóa phong phú và đặc sắc của dân tộc Mường tại Hòa Bình. Đây là làng Mường cổ có thể xem là đẹp nhất của tỉnh Hòa Bình, lưu giữ nhiều phong tục tập quán, nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào.

Sinh hoạt thường ngày của người dân nơi đây gắn với làm ruộng, trồng rau, đánh bắt cá, chăm sóc gia súc, gia cầm, hái măng, nhuộm vải… Người dân Lũy Ải hiền hậu, mến khách và vẫn giữ nếp sinh hoạt truyền thống. Nhiều dụng cụ lao động sản xuất cổ vẫn được người dân sử dụng trong cuộc sống hàng ngày như khung dệt, cối xay lúa, cối giã gạo, cung, nỏ, cuốc làm ruộng, nương rẫy… Cuộc sống gắn liền với nghề trồng trọt, chăn nuôi.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553305.jpg
Người dân xóm Lũy Ải sinh sống trong những căn nhà sàn truyền thống, những phong tục, tập quán, sinh hoạt hằng ngày vẫn được gìn giữ. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Đến xóm Lũy Ải, ngoài trải nghiệm những sinh hoạt thường ngày, du khách sẽ còn được thưởng thức các món ăn đặc trưng, học làm các sản phẩm thủ công truyền thống, đồ lưu niệm từ tre, luồng, tham gia các trò chơi dân gian… Du khách cũng dạo bước trên con đường nhỏ với những hàng cây to cao vút, thưởng ngoạn vẻ đẹp mát xanh của cây cỏ, ngắm nhìn mái nhà sàn đã nhuộm màu thời gian cùng thiên nhiên hoang sơ.

Đặc biệt, người dân xóm Lũy Ải còn lưu giữ được nhiều nhà sàn cổ nguyên vẹn. Vẻ đẹp hoang sơ của vùng Mường cổ hiện ra qua từng nếp nhà sàn gỗ nhỏ, những mái ngói thẫm đen đã nhuộm màu thời gian bên bờ suối hay dưới bóng cây rừng cổ thụ.

Ông Bùi Văn Huynh, Trưởng xóm Lũy Ải chia sẻ, trong bốn vùng Mường rộng lớn của xứ Mường Hòa Bình là Mường Bi, Mường Vang, Mường Thàng và Mường Động thì Mường Bi là vùng đứng đầu tiên. Nơi đây được coi là quê hương của nhiều ngành Mường ở Việt Nam, thậm chí coi như đất tổ, lấy văn hóa Mường Bi để truyền dạy cho con cháu.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553346.jpg
100% hộ dân nơi đây sinh sống trong những căn nhà sàn truyền thống, những phong tục, tập quán và nét sinh hoạt hằng ngày vẫn được gìn giữ hầu như nguyên vẹn. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Những giá trị văn hóa phi vật thể như Mo Mường, chiêng Mường, dân ca, dân vũ vẫn còn được lưu giữ khá nguyên vẹn và có vị trí quan trọng với người dân. Xóm Lũy Ải duy trì nhiều lễ hội văn hóa truyền thống tiêu biểu của người Mường như: Lễ hội xuống đồng (lễ hội khai hạ), lễ hội Chiêng Mường, lễ cơm mới... Xóm có nhà văn hóa được xây dựng khang trang theo kiến trúc nhà sàn với không gian sinh hoạt cộng đồng, nơi tụ họp, tập luyện và biểu diễn văn nghệ phục vụ khách du lịch… Hiện nay, người dân đã có ý thức cao trong bảo tồn bản sắc văn hóa và chung sức xây dựng nông thôn mới, cải tạo ruộng vườn, chỉnh trang nhà cửa sạch sẽ, vườn đẹp, ngõ xóm văn minh.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553344.jpg
Dưới những tán cây lớn, từng nếp nhà sàn theo kiến trúc cổ thấp thoáng bình yên. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Bà Bùi Thị Duyên xóm Lúy Ải chia sẻ, bà và người dân trong xóm luôn có ý thức giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống, biết làm những nghè truyền thống như xe tơ, dệt vải, tự làm những chiếc áo, váy mặc hàng ngày. Nhà nào trong xóm cũng lưu giữ từ 1-2 chiếc chiêng để tham gia các lễ hội, hoạt động văn hóa, văn nghệ.

Phát huy giá trị văn hóa gắn với du lịch

Với những nét đẹp văn hóa độc đáo của vùng đất Mường cổ, phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, con người thân thiện, chịu thương chịu khó, xóm Mường cổ Lũy Ải đang từng bước phát huy những tiềm năng sẵn có để trở thành một điểm đến du lịch cộng đồng độc đáo trong tương lai.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553351.jpg
Xóm Luỹ Ải hay còn gọi là Mường Ải mang vẻ đẹp hoài niệm với những nóc nhà sàn nằm ven sườn đồi trong thung lũng xứ Mường Bi rộng lớn. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Hiện nay, xóm Lũy Ải có 207 hộ dân và 936 nhân khẩu, 97% hộ dân là người dân tộc Mường. Riêng xóm Ải (cũ) còn lưu giữ được 19/34 ngôi nhà sàn truyền thống, xóm Lũy Ải hiện là điểm du lịch cộng đồng OCOP 3 sao của Hòa Bình, có 2 hộ kinh doanh dịch vụ du lịch homestay thu hút khách du lịch thăm quan, lưu trú. Người dân ở đây đã khai thác cảnh quan, văn hóa để phát triển du lịch cộng đồng gắn với xây dựng nông thôn mới.

Theo ông Lưu Huy Linh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hòa Bình, xóm Lũy Ải nằm trên những tuyến du lịch quan trọng của tỉnh. Hòa Bình cũng đã xác định khai thác những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Mường, tạo thành sản phẩm du lịch mang tính đặc thù, riêng có của địa phương. Cùng với đó, Sở cũng sẽ đề nghị phối hợp với các cấp, sở, ban, ngành liên quan tiếp tục hỗ trợ đầu tư hạ tầng giao thông, đào tạo kỹ năng làm du lịch cho người dân để nâng cao năng lực phục vụ du khách.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553319.jpg
Những vật dụng cũ kỹ đã nhuỗm màu thời gian làm cho không gian nơi đây càng thêm cổ kính và bình yên. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Hiện tại, xóm Lũy Ải đã có 3 hộ dân đủ điều kiện trực tiếp đón khách, đảm bảo tốt nhu cầu về ăn, nghỉ cho du khách khi đến đây. Ông Đinh Công Lon là hộ gia đình làm homestay đầu tiên tại xóm Lũy Ải chia sẻ, khi quyết định mở dịch vụ du lịch và lưu trú cho khách, từ năm 2015, gia đình đầu tư cải tạo nhà sàn, trang trí thêm cho sân vườn giữ gìn nguyên vẹn nét văn hóa Mường. Đồng thời cung cấp đầy đủ dịch vụ cho du khách khi đến nghỉ ngơi, tìm hiểu phong tục tập quán, ở nhà sàn, uống rượu cần, sinh hoạt cùng người dân, mang lại cho du khách cảm giác gần gũi, ấm áp như ở nhà. Ngoài trải nghiệm ẩm thực, du khách có thể cùng nấu ăn, làm ruộng, đánh bắt cá, trồng rau, đan lát, thêu thùa với gia chủ.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553349.jpg
Từng nếp nhà sàn theo kiến trúc cổ của người Mường xưa nơi xóm Lũy Ải. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Để bảo tồn những giá trị văn hóa của người Mường Bi, Hòa Bình đã quy hoạch không gian văn hóa Mường tại xóm Lũy Ải, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, đồng thời giao huyện lập quy hoạch xây dựng không gian bảo tồn văn hóa dân tộc Mường gắn với du lịch, trình cấp có thẩm quyền thẩm định và phê duyệt trong quý III/2024.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553343.jpg
Những con đường trong xóm Lũy Ải xanh mát với những hàng cây già đã nhiều năm tuổi. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Ông Lê Chí Huyên, Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Lạc cho biết, huyện đã khảo sát hiện trạng, xác định ranh giới, quy mô diện tích quy hoạch, lựa chọn phương án lập quy hoạch, dự kiến nguồn vốn thực hiện. Dự kiến, Khu bảo tồn không gian văn hóa Mường có diện tích nghiên cứu khoảng 125 ha bao gồm khu trung tâm bảo tồn 5,9 ha; khu dịch vụ trung tâm 8,1 ha; khu khách sạn cao cấp 3,4 ha; khu trang trại 3,5 ha; khu tổ chức lễ hội 4,6 ha; khu lưu trú, homestay, resort 4,2 ha; còn lại là các khu dân cư hiện trạng, cảnh quan, khu khám phá thiên nhiên, khu dự trữ phát triển.

vna_potal_hoa_binh_binh_yen_noi_xom_muong_co_luy_ai_7553328.jpg
Những ngôi nhà sàn trầm mặc bên lối đi quanh co nối tiếp nhau qua nhà với nhà, không cổng vào, không ngăn cách. Ảnh: Trọng Đạt-TTXVN

Hòa Bình đang hướng tới đưa xóm Lũy Ải trở thành điểm đến hứa hẹn nhiều trải nghiệm mới mẻ cho du khách, đồng thời đây được kỳ vọng sẽ là điểm để “giãn khách” cho những điểm du lịch khác trong khu vực như: Bản du lịch cộng đồng Hang Kia, Bản Lác, Mai Hịch (Mai Châu), Thung Nai (Cao Phong).

Lưu Trọng Đạt

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Khơi mạch nguồn tranh dân gian Làng Sình

Khơi mạch nguồn tranh dân gian Làng Sình

Từ khởi nguồn là loại tranh dùng để thờ cúng trong dân gian từ hơn 400 năm trước, tranh dân gian Làng Sình trải qua nhiều thăng trầm, đến nay vẫn có sức sống, chậm rãi hòa vào dòng chảy văn hóa dân gian vùng đất Huế.

Trải nghiệm du lịch gắn với nông nghiệp độc đáo giữa núi rừng Hà Giang

Trải nghiệm du lịch gắn với nông nghiệp độc đáo giữa núi rừng Hà Giang

Từ việc cắt cỏ bên đường đến ý tưởng mở quán nước nhỏ để du khách nghỉ chân, sau hai năm, nhờ sự chăm chỉ cố gắng, đôi vợ chồng người Tày đã xây dựng lên điểm du lịch gắn với nông nghiệp Cát Lý tại xã Thuận Hòa (Vị Xuyên, Hà Giang). Nơi đây không chỉ là điểm dừng chân, mà còn mang đến những trải nghiệm độc đáo, giúp du khách hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ của vùng cao.

Phát triển du lịch bền vững gắn với Công viên địa chất toàn cầu UNESCO

Phát triển du lịch bền vững gắn với Công viên địa chất toàn cầu UNESCO

Năm 2024 và 3 tháng đầu của năm 2025, ngành du lịch Cao Bằng đón nhận nhiều tín hiệu tích cực, lượng khách đến đã phục hồi sau đại dịch COVID-19. Ban Quản lý, Công viên địa chất Non nước Cao Bằng đã nắm bắt cơ hội, định hướng, hỗ trợ các cơ sở kinh doanh du lịch phát triển sản phẩm mới theo hướng bền vững, chất lượng cao, có đặc trưng riêng gắn với bảo vệ các giá trị di sản, giữ vững danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO.

Nâng tầm du lịch trên vịnh Bái Tử Long, Quảng Ninh

Nâng tầm du lịch trên vịnh Bái Tử Long, Quảng Ninh

Vịnh Bái Tử Long hội tụ đầy đủ các cơ hội để phát triển du lịch. Nhằm đánh giá khách quan, toàn diện tình hình phát triển du lịch cũng như tiềm năng, cơ hội, thách thức, hạn chế của địa điểm hấp dẫn này, ngày 29/3, UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức Hội nghị Phát triển du lịch trên vịnh Bái Tử Long.

 Akŏ Dhông, "Buôn trong lòng phố"

Akŏ Dhông, "Buôn trong lòng phố"

Nằm trong lòng thành phố Buôn Ma Thuột náo nhiệt, Buôn Akŏ Dhông có diện tích 62,3 ha với 247 hộ, được xem là buôn làng đẹp nhất ở Đắk Lắk hiện nay.

Trải nghiệm thiên nhiên trên "vùng đất của nắng và gió"

Trải nghiệm thiên nhiên trên "vùng đất của nắng và gió"

Hiện nay, xu hướng "check-in" trải nghiệm tại các địa điểm đến đã trở thành một phần không thể thiếu trong mỗi chuyến đi. Tại Ninh Thuận, trào lưu này không chỉ giúp du khách lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ mà còn góp phần quảng bá hình ảnh du lịch địa phương hiệu quả.

Đỏ rực trời mùa hoa gạo tháng Ba

Đỏ rực trời mùa hoa gạo tháng Ba

Hoa gạo là loài hoa nở trong dịp cuối Xuân, vào tháng Ba, thời khắc báo hiệu những ngày rét chuẩn bị đi qua, nhường chỗ cho những tia nắng hạ. Cây gạo đỏ rực một vùng trời gắn liền với khung cảnh êm đềm, từ lâu trở thành linh hồn của mỗi làng quê Bắc bộ, gắn với ký ức của những người con xa quê nhớ về nguồn cội.

Thu hút đầu tư, phát triển "viên ngọc xanh" du lịch Khuôn Thần

Thu hút đầu tư, phát triển "viên ngọc xanh" du lịch Khuôn Thần

Bắc Giang đang vươn mình để trở thành một điểm sáng trong thu hút đầu tư và phát triển kinh tế. Trên hành trình đó, tỉnh không ngừng chú trọng vào các dự án trọng điểm, đặc biệt là lĩnh vực du lịch. Trong số những điểm đến tiềm năng, khu du lịch Khuôn Thần đang được xem là "viên ngọc xanh" triển vọng, hứa hẹn trở thành điểm nhấn du lịch sinh thái của miền Bắc.

Quảng bá hình ảnh Bắc Kạn “An toàn, thân thiện, hấp dẫn khách du lịch”

Quảng bá hình ảnh Bắc Kạn “An toàn, thân thiện, hấp dẫn khách du lịch”

Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Kạn Đinh Quang Tuyên, tỉnh mới ban hành Kế hoạch triển khai các hoạt động kích cầu du lịch Bắc Kạn năm 2025, với mục đích tăng cường các giải pháp kích cầu, thu hút khách du lịch đến với Bắc Kạn... Tỉnh phấn đấu thu hút trên 1,3 triệu lượt khách du lịch trong năm 2025 (tăng khoảng 30% so với 2024), nhất là xây dựng hình ảnh du lịch Bắc Kạn “An toàn, thân thiện, hấp dẫn khách du lịch”.

Nậm Nghiệp, mùa hoa sơn tra nở rộ

Nậm Nghiệp, mùa hoa sơn tra nở rộ

Từ khoảng giữa tháng 3, hoa sơn tra (táo mèo) lại nở rộ nhuộm trắng tinh khôi những đồi núi, bản làng ở xã Ngọc Chiến (huyện Mường La, Sơn La), mời gọi bước chân du khách gần xa.

Lan tỏa vẻ đẹp du lịch Lạng Sơn tới khu vực miền Trung

Lan tỏa vẻ đẹp du lịch Lạng Sơn tới khu vực miền Trung

Chiều 24/3, tại thành phố Huế, Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tỉnh Lạng Sơn tổ chức Hội nghị “Quảng bá điểm đến du lịch Lạng Sơn 2025”, với sự tham dự của lãnh đạo Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), các tổ chức, doanh nghiệp, công ty lữ hành khu vực miền Trung.

Năm Du lịch quốc gia 2025 - Bước đột phá cho Du lịch Huế

Năm Du lịch quốc gia 2025 - Bước đột phá cho Du lịch Huế

Sau lần đầu đăng cai tổ chức Năm Du lịch quốc gia vào năm 2013, năm 2025, Huế tiếp tục tổ chức sự kiện này với chủ đề "Huế - Kinh đô xưa, Vận hội mới" mang nhiều kỳ vọng cho ngành "công nghiệp không khói". Địa phương đã sẵn sàng cho chuỗi các hoạt động nhằm tạo đà bứt phá cho thương hiệu du lịch Huế trên bản đồ du lịch Việt Nam và thế giới.

Bảo tồn, phát triển giá trị Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn gắn với phát triển du lịch

Bảo tồn, phát triển giá trị Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn gắn với phát triển du lịch

Phát huy vai trò của thanh niên trong xây dựng, phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn gắn với chuyển đổi số, thúc đẩy phát triển du lịch bền vững, là chủ đề của Hội nghị đối thoại giữa Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu với đoàn viên thanh niên diễn ra ngày 20/3.

Bảo tồn, phát huy giá trị kiến trúc truyền thống gắn với phát triển du lịch tỉnh Bắc Kạn

Bảo tồn, phát huy giá trị kiến trúc truyền thống gắn với phát triển du lịch tỉnh Bắc Kạn

Hiện nay, ở Bắc Kạn có gần 9.300 công trình kiến trúc nhà ở truyền thống của các dân tộc Tày, Dao, Nùng, trong đó có 8.681 nhà sàn, 8 nhà trình tường, 605 nhà đất. Việc huy động nguồn lực để bảo tồn giá trị văn hóa, kiến trúc nhà ở truyền thống của các dân tộc đang được các địa phương chú trọng nhằm phát huy tiềm năng phát triển du lịch ở Bắc Kạn.

Hà Giang, điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách quốc tế

Hà Giang, điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách quốc tế

Hà Giang, địa danh nổi tiếng với những cung đường đèo uốn lượn, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, những bản làng mộc mạc nép mình bên triền đá ẩn giấu bao điều thú vị về văn hóa, cuộc sống chân thực của đồng bào dân tộc thiểu số đang ngày càng nổi tiếng trên bản đồ du lịch Việt Nam và thế giới (theo dữ liệu tìm kiếm từ nền tảng du lịch số Agoda).

Long trọng Lễ hội kỷ niệm 141 năm Khởi nghĩa Yên Thế

Long trọng Lễ hội kỷ niệm 141 năm Khởi nghĩa Yên Thế

Ngày 16/3, tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt “Những địa điểm Khởi nghĩa Yên Thế (Bắc Giang), UBND huyện Yên Thế long trọng tổ chức khai mạc Lễ hội kỷ niệm 141 năm Khởi nghĩa Yên Thế (1884-2025). Lãnh đạo tỉnh Bắc Giang, huyện Yên Thế cùng đông đảo nhân dân và du khách thập phương tham dự.

Đại Từ phát triển kinh tế nhờ trồng chè gắn với du lịch

Đại Từ phát triển kinh tế nhờ trồng chè gắn với du lịch

Huyện Đại Từ được thiên nhiên ưu ái ban tặng cảnh quan độc đáo với những dãy núi cao hùng vĩ, những hồ nước, thác nước tự nhiên đẹp hoang sơ làm say đắm lòng người và nổi tiếng với nhiều sườn đồi phủ xanh màu lá chè. Tận dụng được thế mạnh đó mà huyện đã phát triển được nhiều khía cạnh kinh tế như nông nghiệp, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng không chỉ tạo nên văn hóa trà độc đáo mà còn góp phần đưa huyện ngày một đi lên, khẳng định thương hiệu trà Thái Nguyên nói chung.

Đắk Nông phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo vệ rừng

Đắk Nông phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo vệ rừng

Là một trong 5 tỉnh thuộc khu vực Tây Nguyên, Đắk Nông hiện còn trên 248.340 ha rừng, trong đó có hơn 196.358 ha rừng tự nhiên. Đây là tiềm năng rất lớn để tỉnh phát triển kinh tế rừng. Du lịch sinh thái gắn với bảo vệ rừng được Đắk Nông xác định là ưu tiên hàng đầu để phát triển kinh tế rừng bền vững.