Nhằm nâng cao trình độ dân trí cho nhân dân các dân tộc ở vùng cao, biên giới khó khăn, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) đã mở các lớp học xóa mù chữ ngay tại các thôn, bản. Hoạt động này góp phần tăng tỷ lệ người biết chữ, giảm số người mù chữ, tái mù chữ trong cộng đồng.
Sau thời gian làm việc đồng áng, đến 11 giờ 30, phụ nữ bản Huổi Chan 1, xã Mường Pồn (huyện Điện Biên) lại tập trung về điểm trường ở trung tâm bản để cùng nhau tham gia lớp học đặc biệt - lớp xóa mù chữ. Đã gần 60 tuổi, nhưng bà Lò Thị Thơm vẫn hăng hái tham gia lớp học. Lần đầu tiên trong đời được cầm bút, viết được cái tên của mình lên giấy, mong ước tưởng chừng nhỏ nhoi ấy, nhưng gần 6 thập kỷ trôi qua, bây giờ bà mới thực hiện được.
Giáo viên hướng dẫn học viên viết chữ tại lớp học xóa mù chữ. Ảnh: Xuân Tư – TTXVN
Bà Lò Thị Thơm phấn khởi chia sẻ: “Ngày xưa không biết chữ, đến cái tên của mình không biết ký, biết viết. Cứ mỗi lần cần ký thủ tục giấy tờ gì tôi lại phải nhờ người đọc rồi điểm chỉ. Bởi vậy, ngay khi biết có lớp học xóa mù chữ được tổ chức tại bản, tôi đăng ký tham gia. Từ nay, tôi có thể đọc, có thể viết, không phải nhờ người giúp nữa”.
Biết cầm bút, biết viết tên mình và những thành viên trong gia đình, đó cũng là động lực, mong muốn đầu tiên của hầu hết những thành viên trong lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Chan 1 khi đến đây. Sau thời gian tham gia lớp học, họ càng hăng say với những bài văn, bài thơ. Những đôi bàn tay đã chai sạn chỉ quen với cầm cuốc, cầm liềm, từ những nét chữ đầu tiên còn vụng về, giờ họ đã có thể ghi chép những câu văn, bài thơ, biết làm những phép tính cơ bản. Dù đã ở tuổi ông bà, nhưng các thành viên lớp xóa mù chữ vẫn tạm gác lại những bộn bề lo toan của cuộc sống hàng ngày, dành thời gian để đến lớp.
Tiết học Tiếng Việt tại lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Chan 1, xã Mường Pồn, huyện Điện Biên. Ảnh: Xuân Tư – TTXVN
Lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Chan 1 có gần 20 học viên ở nhiều độ tuổi tham gia, trong đó chủ yếu từ 40 đến 60 tuổi. Cô giáo Lường Thị Hiên, Trường Tiểu học số 2 Mường Pồn (huyện Điện Biên) là người được phân công trực tiếp giảng dạy lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Chan 1. Cô Hiên cho biết, việc dạy học đối với các học viên lớp xóa mù chữ không giống với dạy học cho học sinh khi ở trường. Các học viên ở lớp xóa mù chữ hầu hết đều lớn tuổi, là người dân tộc thiểu số, quanh năm chỉ quen với đồng áng và nói tiếng dân tộc nên việc tiếp thu với con chữ khá chậm so với các em học sinh.
Bởi vậy, giáo viên phải thật tỉ mỉ, kiên trì trong việc giảng dạy để các học viên nắm được con chữ, đánh vần, ghép chữ. Điều thuận lợi khi dạy các học viên ở lớp xóa mù chữ là các học viên đều rất nghiêm túc, hăng say trong việc học, thậm chí lớp học trên danh sách chỉ có gần 20 học viên nhưng nhiều buổi có đến 30 học viên tham gia, do một số chị em tranh thủ những lúc rảnh rỗi vẫn đến lớp.
Giáo viên luyện đọc cho các học viên tham gia lớp học xóa mù chữ. Ảnh: Xuân Tư – TTXVN
Để có được sự tham gia đông đảo, chuyên cần của bà con tại các lớp xóa mù chữ, khi được giao nhiệm vụ tổ chức lớp, các thầy, cô giáo Trường Tiểu học số 2 Mường Pồn đã cùng cán bộ xã tích cực tuyên truyền đến người dân về sự cần thiết của việc biết chữ trong đời sống hàng ngày. Ngoài có thể viết tên, ký tên, biết chữ, bà con có thể đọc tin tức, nắm bắt được các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các kiến thức, kỹ năng và sáng kiến kinh nghiệm trong hoạt động sản xuất cũng như trong đời sống xã hội nhằm góp phần giảm nghèo, tăng năng suất lao động và từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân...
Cô Mạc Thị Sâm, Hiệu trưởng Trường Tiểu học số 2 Mường Pồn, cho biết: Mường Pồn là xã biên giới vùng ngoài lòng chảo của huyện Điện Biên. Đời sống của người dân ở nhiều bản trên địa bàn xã hiện còn rất khó khăn, bởi vậy nhiều người, trong đó chủ yếu là phụ nữ vẫn chưa có điều kiện đi học nên tình trạng mù chữ vẫn còn khá cao. Qua khảo sát cho thấy, độ tuổi từ 15 đến 60 có đến 14% người dân chưa biết chữ.
Khi có chủ trương của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Điện Biên về việc mở lớp xóa mù chữ, Trường Tiểu học số 2 Mường Pồn đã tích cực tuyên truyền đến người dân trên tất cả các bản trong xã. Đến nay, nhà trường đã mở được 2 lớp với gần 40 học viên tại hai bản Huổi Chan 1 và bản Tin Tốc. Quá trình học, các học viên tham gia rất nhiệt tình, đầy đủ, tin tưởng sau khi kết thúc khóa học, bà con có thể cơ bản đọc, viết, giao tiếp bằng tiếng phổ thông khá tốt trong cuộc sống hàng ngày.
Tiết học Toán tại lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Chan 1, xã Mường Pồn, huyện Điện Biên. Ảnh: Xuân Tư – TTXVN
Thực hiện chương trình xóa mù chữ giai đoạn 2023 - 2025, huyện Điện Biên đã mở các lớp tại: Bản Huổi Chan 1 và Tin Tốc (xã Mường Pồn); bản Na Ten, bản Tâu, bản Co Pục (xã Hua Thanh); bản Xa Cuông, bản Trung Tâm, bản Púng Bon (xã Pa Thơm); bản Sơn Tống (xã Na Tông), trong đó chủ yếu là các lớp xóa mù chữ giai đoạn 2. Huyện Điện Biên đã thành lập Ban Chỉ đạo phổ cập xóa mù chữ tại các địa phương, phân công trách nhiệm cho các thành viên theo từng địa bàn cụ thể; tiến hành theo dõi, kiểm tra, giúp đỡ các địa bàn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là các thôn, bản còn nhiều người mù chữ để triển khai công tác điều tra, rà soát người mù chữ, người tái mù chữ. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện tổ chức các lớp xóa mù chữ phù hợp với tập quán sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số, phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, dòng họ trong việc vận động người mù chữ ra học lớp xóa mù chữ.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Điện Biên Nông Quang Thắng, việc mở các lớp xóa mù chữ nhằm nâng cao trình độ văn hóa cho nhân dân các dân tộc ở các xã khó khăn, đặc biệt khó khăn; tăng tỷ lệ người biết chữ, giảm số người mù chữ, tái mù chữ trong cộng đồng, hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch phát triển giáo dục trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025. Huyện Điện Biên phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ người biết chữ mức 2 toàn huyện độ tuổi từ 15 đến 60 tuổi đạt 95% trở lên, đảm bảo duy trì bền vững khi các xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 - 2025.
Xuân Tư
