Sau 5 năm (2012-2017) triển khai thực hiện Nghị quyết, nhận thức và hành động của các cấp, ngành, cộng đồng dân cư về vai trò ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm tự nguyện trong hệ thống an sinh xã hội đối với sự phát triển và ổn định chính trị - xã hội được nâng cao, nhu cầu hiểu biết về các lĩnh vực này ngày càng tăng.
Thể hiện rõ nét nhất là số người tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp hàng năm đều có sự gia tăng ổn định. Đặc biệt, số người tham gia Bảo hiểm y tế tỉnh Lào Cai tăng 14%, đạt tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm y tế đến hết năm 2017 là 98,68%, vượt chỉ tiêu theo quyết định số 1167/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ giao.
Bên cạnh đó, chất lượng dịch vụ và công tác thực hiện các chế độ chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế đạt nhiều kết quả khả quan do tăng cường quản lý, công khai minh bạch trong hoạt động khám, chữa bệnh. Bên cạnh đó, từ tháng 1/2017, dữ liệu thu nộp Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế được quản lý trên hệ thống tập trung toàn quốc tạo thuận lợi trong việc tra cứu, cập nhật dữ liệu của người tham gia. Tính đến hết năm 2017, Lào Cai đã thực hiện bàn giao được 90% sổ bảo hiểm xã hội sau hiệu chỉnh cho người lao động thông qua dịch vụ bưu chính.
Ngoài ra, việc tổ chức cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh cho người tham gia ngày càng được cải thiện và nâng cao, các cơ sở khám chữa bệnh đã thực hiện được nhiều dịch vụ kỹ thuật mới tạo điều kiện cho người có thẻ Bảo hiểm y tế được tiếp cận với các dịch vụ tiên tiến và được chăm sóc tốt hơn, đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh của nhân dân trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Tuy vậy, tại hội nghị, ông Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng chỉ rõ những hạn chế yếu kém như đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội có tăng nhưng tỷ lệ bao phủ thấp, tốc độ tăng chậm. Cụ thể, năm 2017 số người tham gia Bảo hiểm xã hội giảm so với năm 2016, chưa đạt mục tiêu của Chương trình hành động số 119-CTr/TU "phấn đấu mỗi năm tăng thêm 3%-5% số lao động tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm tự nguyện".
Mặc dù tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm y tế toàn tỉnh đã vượt chỉ tiêu giao nhưng trên 80% người tham gia là đối tượng được ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng. Như vậy, với xu hướng giảm dần sự hỗ trợ của ngân sách nhà nước về Bảo hiểm y tế, số hộ nghèo giảm hàng năm, người Kinh ở các xã, thôn đặc biệt khó khăn không còn được hỗ trợ Bảo hiểm y tế là thách thức đối với việc duy trì và phát triển bền vững về chỉ tiêu bao phủ Bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Để khắc phục tình trạng đó, những năm tới, Lào Cai sẽ đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng, vùng miền, đặc biệt tập trung tuyên truyền đến các đối tượng nông dân, hộ gia đình cận nghèo, học sinh, sinh viên, chủ sử dụng lao động, tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của các chính sách Bảo hiểm để phát triển số người tham gia bền vững. Đồng thời, tại hội nghị, tỉnh Lào Cai kiến nghị Nhà nước có chính sách hỗ trợ, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp duy trì và mở rộng sản xuất, bảo đảm việc làm, thu nhập của người lao động, có chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp đầu tư thu hút nhiều lao động.
Thể hiện rõ nét nhất là số người tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp hàng năm đều có sự gia tăng ổn định. Đặc biệt, số người tham gia Bảo hiểm y tế tỉnh Lào Cai tăng 14%, đạt tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm y tế đến hết năm 2017 là 98,68%, vượt chỉ tiêu theo quyết định số 1167/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ giao.
Bên cạnh đó, chất lượng dịch vụ và công tác thực hiện các chế độ chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế đạt nhiều kết quả khả quan do tăng cường quản lý, công khai minh bạch trong hoạt động khám, chữa bệnh. Bên cạnh đó, từ tháng 1/2017, dữ liệu thu nộp Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế được quản lý trên hệ thống tập trung toàn quốc tạo thuận lợi trong việc tra cứu, cập nhật dữ liệu của người tham gia. Tính đến hết năm 2017, Lào Cai đã thực hiện bàn giao được 90% sổ bảo hiểm xã hội sau hiệu chỉnh cho người lao động thông qua dịch vụ bưu chính.
Ngoài ra, việc tổ chức cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh cho người tham gia ngày càng được cải thiện và nâng cao, các cơ sở khám chữa bệnh đã thực hiện được nhiều dịch vụ kỹ thuật mới tạo điều kiện cho người có thẻ Bảo hiểm y tế được tiếp cận với các dịch vụ tiên tiến và được chăm sóc tốt hơn, đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh của nhân dân trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Tuy vậy, tại hội nghị, ông Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng chỉ rõ những hạn chế yếu kém như đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội có tăng nhưng tỷ lệ bao phủ thấp, tốc độ tăng chậm. Cụ thể, năm 2017 số người tham gia Bảo hiểm xã hội giảm so với năm 2016, chưa đạt mục tiêu của Chương trình hành động số 119-CTr/TU "phấn đấu mỗi năm tăng thêm 3%-5% số lao động tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm tự nguyện".
Mặc dù tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm y tế toàn tỉnh đã vượt chỉ tiêu giao nhưng trên 80% người tham gia là đối tượng được ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng. Như vậy, với xu hướng giảm dần sự hỗ trợ của ngân sách nhà nước về Bảo hiểm y tế, số hộ nghèo giảm hàng năm, người Kinh ở các xã, thôn đặc biệt khó khăn không còn được hỗ trợ Bảo hiểm y tế là thách thức đối với việc duy trì và phát triển bền vững về chỉ tiêu bao phủ Bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Để khắc phục tình trạng đó, những năm tới, Lào Cai sẽ đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng, vùng miền, đặc biệt tập trung tuyên truyền đến các đối tượng nông dân, hộ gia đình cận nghèo, học sinh, sinh viên, chủ sử dụng lao động, tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của các chính sách Bảo hiểm để phát triển số người tham gia bền vững. Đồng thời, tại hội nghị, tỉnh Lào Cai kiến nghị Nhà nước có chính sách hỗ trợ, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp duy trì và mở rộng sản xuất, bảo đảm việc làm, thu nhập của người lao động, có chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp đầu tư thu hút nhiều lao động.
Hương Thu