Giống mãng cầu hoàng hậu có đặc điểm quả rất to, trọng lượng mỗi quả đạt từ 0,6 - 1 kg, mẫu mã đẹp, thịt quả ngon ngọt nên được thị trường rất ưa chuộng. Nhờ những ưu điểm vượt trội, giống mãng cầu này đang được nhiều nông hộ ở tỉnh Ninh Thuận trồng cho hiệu quả kinh tế cao.
Dẫn chúng tôi tham quan vườn mãng cầu hoàng hậu đang cho trái, ông Nguyễn Ngọc Thiêng, xã Phước Vinh, huyện Ninh Phước cho biết, trước đây gia đình trồng cây hoa màu, thuốc lá nhưng thu nhập hạn chế. Năm 2015, với mong muốn tìm giống cây ăn quả mới để phát triển kinh tế, qua tìm hiểu thông tin trên sách báo, mạng internet thấy giống mãng cầu hoàng hậu (còn gọi mãng cầu Thái, na Thái) có nguồn gốc ngoại nhập thể hiện nhiều ưu điểm vượt trội nên ông Thiêng quyết định mua giống cây về trồng thử nghiệm.
Ông Thiêng chia sẻ: "Vừa nhìn thấy quả mãng cầu hoàng hậu “khổng lồ” to gấp từ 3 – 4 lần so với mãng cầu ta tôi đã ưng ngay nên quyết tâm tìm hiểu kỹ thuật trồng, học hỏi kinh nghiệm canh tác rồi đặt mua 240 cây giống từ đơn vị bán giống cây ở tỉnh Bến Tre về trồng thử nghiệm trên 3 sào."
Qua thời gian trồng, chăm sóc, giống mãng cầu hoàng hậu thích nghi khá tốt với chất đất cát pha cũng như khí hậu khô nóng của địa phương. Cây dễ chăm sóc, kháng nhiều loại sâu bệnh, ít tốn chi phí mua phân thuốc. Sau gần 3 năm chăm sóc, vườn mãng cầu cho thu hoạch vụ quả đầu tiên, trọng lượng bình quân mỗi quả từ 6 lạng đến trên 1 kg. Quả khi chín rất thơm, vị ngọt thanh, thịt quả dai, hạt ít, quả ít bị nứt khi chín, nhờ đó thu hoạch và vận chuyển dễ dàng.
Nhận thấy tiềm năng kinh tế của loại cây mới, gia đình mở rộng diện tích trồng lên 7 sào. Đến nay, vườn mãng cầu đang cho thu hoạch ổn định mỗi năm 2 vụ với tổng sản lượng khoảng 14 tấn quả, với giá bán bình quân tại vườn 70.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí còn lãi trên 700 triệu đồng mỗi năm, ông Thiêng chia sẻ thêm.
Theo kinh nghiệm trồng của các hộ dân, cây mãng cầu hoàng hậu được nhân giống bằng phương pháp ghép cành. Chi phí đầu tư ban đầu gồm giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật để trồng 1 sào mãng cầu hoàng hậu khoảng 10 triệu đồng, trồng khoảng từ 80 – 100 cây/sào.
Trong quá trình chăm sóc cần chú ý cung cấp đầy đủ nước tưới cho cây nhất là vào mùa khô, phòng trừ các loại cỏ dại, rệp sáp, bọ trĩ. Để cây cho quả đẹp, hạn chế sâu bệnh, người trồng cần phải bao quả từ khi quả lớn bằng quả trứng gà, đồng thời dùng cây chống đỡ để cây mãng cầu không bị gãy nhánh khi quả to.
Giống mãng cầu hoàng hậu cho thu hoạch sau khi trồng được 3 năm, thời gian từ lúc ra hoa đến lúc thu hoạch quả khoảng 5 tháng. Mỗi cây mãng cầu hoàng hậu cho thu hoạch từ 30 – 40 kg/vụ và tăng dần khi cây lớn. Sau khi thu hoạch xong cần tiến hành tỉa cành, tạo tán, bón phân bổ sung dinh dưỡng để cây bắt đầu ra hoa cho vụ tiếp theo.
Theo phân loại chất lượng, mãng cầu hoàng hậu có giá bán buôn ngày thường từ 60.000-70.000 đồng/kg; vào các ngày lễ, Tết có giá từ 80.000 đến trên 90.000 đồng/kg. Mãng cầu Hoàng hậu hiện có giá thu mua cao gấp 2 – 3 lần so với mãng cầu ta, song nhiều nhà vườn ở Ninh Thuận vẫn không đủ hàng để cung cấp cho thị trường.
Kỹ sư Nguyễn Thị Cơ – Trung tâm Khuyến nông tỉnh Ninh Thuận cho biết, mãng cầu hoàng hậu là giống mới được trồng trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua cho thấy khả năng thích nghi với các điều kiện thổ nhưỡng, địa hình và khí hậu khá nhau. Với ưu điểm về chất lượng quả vượt trội, giá trị kinh tế cao, giống mãng cầu hoàng hậu đang được các hộ dân lựa chọn trồng để nâng cao thu nhập.
Nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất cho người dân, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đang triển khai các chương trình hỗ trợ cây giống, tập huấn về kỹ thuật thâm canh cây mãng cầu Hoàng hậu theo hướng VietGAP, hướng dẫn kỹ thuật tưới nước tiết kiệm, thụ phấn cho hoa, cách cho cây ra hoa trái vụ, kỹ thuật bao trái, bảo quản quả sau thu hoạch để cung cấp sản phẩm chất lượng cho thị trường.
Ninh Thuận hiện có gần 18 ha mãng cầu hoàng hậu giống mới và trên 341 ha mãng cầu ta. Nhằm thích ứng với tình hình biến đổi khí hậu, tỉnh đang tập trung quy hoạch tái cơ cấu cây trồng; trong đó, đẩy mạnh phát triển nhiều loại cây ăn quả có khả năng chịu được khí hậu khô hạn, cho giá trị kinh tế cao.
Trong định hướng phát triển, để giúp người dân gia tăng lợi nhuận trên cùng đơn vị diện tích canh tác, ngành nông nghiệp tỉnh Ninh Thuận đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hỗ trợ các hộ dân tiếp tục chuyển đổi diện tích đất sản xuất kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn quả nói chung và cây mãng cầu hoàng hậu nói riêng.
Cùng đó, tỉnh tạo điều kiện phát triển chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ giữa các hộ dân, trang trại, hợp tác xã với các doanh nghiệp, hệ thống siêu thị để sản phẩm có đầu ra đa dạng, bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.
Nguyễn Thành