Ngày 13/10, tại thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp cùng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thuỷ sản III (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức hội thảo “Giới thiệu tiến bộ kỹ thuật lĩnh vực thuỷ sản".
Tại hội thảo, đại diện các cơ quan quản lý, đơn vị nghiên cứu, các nhà khoa học, doanh nghiệp và chủ cơ sở sản xuất nuôi trồng, khai thác, chế biến thuỷ sản đã cùng chia sẻ, thảo luận nhiều vấn đề về thực trạng, tiềm năng, khó khăn, cơ hội, thách thức trong ngành thủy sản Việt Nam. Từ đó, đề xuất một số giải pháp chuyển giao, ứng dụng những tiến bộ kỹ thuật về giống, công nghệ nuôi mới, quản lý môi trường, xử lý chất thải... để góp phần thúc đẩy ngành thuỷ sản phát triển bền vững.
Phát biểu tại hội thảo, ông Hoàng Văn Hồng - Phó giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết: Hội thảo giới thiệu các tiến bộ khoa học, kỹ thuật hiệu quả nhằm nhân rộng trong sản xuất, chiến thủy sản; nâng cao nhận thức của người dân, hợp tác xã, chủ trang trại, người sản xuất... về việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất; góp phần tăng thu nhập cho người dân địa phương.
Những tiến bộ kỹ thuật phù hợp đã góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, chuyển đổi nghề cho ngư dân, giúp tăng nuôi trồng, giảm khai thác, nhất là khai thác bất hợp pháp, góp phần gỡ thẻ vàng IUU. Đồng thời, các tiến bộ kỹ thuật mới, kết quả chuyển giao vào sản xuất sẽ định hướng phát triển sản xuất thuỷ sản bền vững.
PGS.TS Võ Văn Nha, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III cho rằng, ngôn ngữ của khoa học khác với ngôn ngữ nông dân cho nên phải chuyển đổi ngôn ngữ của nhà khoa học làm sao cho nông dân dễ hiểu là rất cần thiết. Vấn đề này là trách nhiệm của nhà khoa học phải làm. Ngoài ra, các nhà khoa học cần quan tâm đến những vấn đề mà doanh nghiệp và nông dân cần, từ đó áp dụng trong đời sống.
"Để làm được điều này, các nhà khoa học cần phải cầm tay chỉ việc và đồng hành cùng nông dân và doanh nghiệp. Hiện nay, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III rất chú tâm trong chuyển giao để các tiến bộ kỹ thuật giúp doanh nghiệp, nông dân sản xuất hiệu quả", PGS.TS Võ Văn Nha cho biết.
Ngành thủy sản luôn được xem là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp đáng kể về giá trị cho nền kinh tế của nước ta, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Trong 9 tháng năm 2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 7,16 tỷ USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định, ngành thủy sản Việt Nam phấn đấu sẽ đạt mục tiêu 10 tỷ USD về giá trị xuất khẩu trong cả năm 2024.
Để đạt được kết quả trên, ngoài việc thực hiện đồng bộ các giải pháp thì việc ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất thông qua hoạt động khuyến nông là thực sự cần thiết. Các đại biểu cho rằng, với điều kiện thời tiết thay đổi thất thường, biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, các tiến bộ kỹ thuật về công nghệ nuôi 2 giai đoạn, công nghệ xử lý môi trường, công nghệ nuôi tuần hoàn, công nghệ sinh học quản lý môi trường nuôi và chất thải luôn được ưu tiên phát triển và nhân rộng.
Bên cạnh đó, hiện nay công nghệ khai thác ứng dụng đèn led, hầm bảo quản sản phẩm, nhật ký điện tử trên biển giúp nâng cao hiệu quả khai thác, quản lý tốt đội tàu khai thác hải sản xa bờ góp phần bảo vệ an ninh biển đảo, chống khai thác bất hợp pháp IUU.
Theo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, nhờ ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật đã làm tăng năng suất, sản lượng, chất lượng, bảo vệ môi trường, tăng hiệu quả kinh tế từ 10-30%. Qua đó, thay đổi tập quán, thói quen sản xuất của người dân theo hướng hiện đại; góp phần xây dựng một nền nông nghiệp thông minh, hiện đại, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế.
Giai đoạn 2019-2024 đã có 26 dự án nuôi thủy sản nước ngọt được triển khai thực hiện thông qua chương trình khuyến nông với 20 tiến bộ kỹ thuật mới về giống, thức ăn, chế phẩm sinh học và kỹ thuật nuôi trong ao đầm, trong lồng bè đã được triển khai và khẳng định trong thực tiễn sản xuất giúp người nông dân nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng hiệu quả kinh tế và nâng cao đời sống cho người nuôi.
Theo đó, tiến bộ kỹ thuật về giống như chuyển giao giống mới, chất lượng, tăng trưởng nhanh, tỷ lệ sống cao vào sản xuất như cá rô phi đơn tính, trai lấy ngọc, cá trắm đen, cá tầm, cá tra …đã góp phần năng suất tôm/cá tăng từ 15-20% so với sản xuất đại trà, góp phần nâng cao thu nhập cho người nuôi từ 10-20%.
Hội thảo đã giới thiệu các ứng dụng đồng bộ tiến bộ kỹ thuật để xây dựng vùng nguyên liệu đạt chất lượng phục vụ chế biến; giới thiệu kết quả chuyển giao tiến bộ kỹ thuật tại Khánh Hòa và đề xuất các giải pháp; kết quả chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và định hướng phát triển nuôi trồng thủy sản tại tỉnh Lâm Đồng; quy trình công nghệ sản xuất giống nhân tạo cá tầm Nga, cá tầm Siberi…
Anh Tuấn
