Thu hoạch hành tím ở xã Vĩnh Châu. Ảnh: Hoài Thu – TTXVN |
Xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu có tỷ lệ đồng bào Khmer chiếm trên 50% dân số, xã có 8 ấp thì có đến 6 ấp ven biển. Tuy nhiên, hiện nay người dân khu vực này không còn phụ thuộc vào việc sống "bám biển" như trước, mà phần lớn là phát triển trồng hành trên đất giồng cát. Cây trồng đặc trưng được bà con lựa chọn là hành tím vì thích ứng với thổ nhưỡng và thời gian thu hoạch cũng nhanh hơn, có thể sản xuất 3 vụ 1 năm. Hiện nay, xã Vĩnh Hải có diện tích hành tím trên 1.800 ha.
Theo ông ông Trà Khol, Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Hải, bà con trồng hành tím ở Vĩnh Hải phụ thuộc nhiều vào thời tiết, năm nào thời tiết không tốt thì hành tím dễ sinh sâu bệnh, mưa nhiều thì ngập úng hành cũng thiệt hại, ảnh hưởng năng suất và chất lượng sản phẩm.
Chịu ảnh hưởng trực tiếp tác động của biến đổi khí hậu, nhất là trong mùa mưa, khó khăn cho vụ hành tím, nên bà con Vĩnh Châu đã tìm giải pháp canh tác mới. Được sự hỗ trợ của ngành chuyên môn, ngành nông nghiệp và địa phương, bà con trồng hành ở Vĩnh Châu đã thử nghiệm một số mô hình để trồng hành có hiệu quả hơn trong mùa mưa.
Như mô hình trồng hành tím trên bờ vuông tôm vào mùa mưa của gia đình anh Tiêu Văn Hái ở ấp Trà Sết, xã Vĩnh Hải. Với mô hình này, anh không phải lo hành bị ngập úng mà chỉ cần đánh luống sâu để nước mưa rút nhanh. Khu vực nuôi tôm của anh Hái là 2 ha, tất cả các bờ vuông anh đều trồng hành tím, vì đất vuông tôm khá cao, lại đánh liếp sâu nên nước rút xuống vuông rất nhanh, hành tím sẽ không bị thối rễ và nấm mốc. Với cách trồng này, hành tím phát triển rất tốt và mang lại thu nhập khá cho gia đình anh Hái.
Anh Tiêu Văn Hái cho biết thêm, anh trồng theo bờ vuông tôm này đất cao, có thể trồng sớm hơn thời vụ, để có giá hơn. Năm ngoái anh trồng bờ lô này gần 1.000 m2, thu được 1,3 tấn củ, bán được hơn 30 triệu đồng, lợi nhuận cao. Mô hình lấy ngắn nuôi dài trồng hành tím trên bờ vuông tôm đã giúp anh Hái có thêm chi phí để trang trải cho vụ tôm. Anh đã đầu tư máy quạt và thuốc giúp tôm phát triển ổn định hơn. Vụ tôm vừa rồi, anh cũng đã có lợi nhuận khá sau nhiều năm thua lỗ.
Là cây trồng phù hợp thổ nhưỡng, nhiều bà con tại xã Vĩnh Hải lấy cây hành tím làm cây trồng chủ lực. Năm 2019, xã Vĩnh Hải đã phối hợp với ngành trồng trọt áp dụng kỹ thuật mới vào trồng hành tím. Kết quả đã có nhiều hộ có thu nhập khá từ mô hình này.
Ông Trần Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã vĩnh Hải cho biết, địa bàn Vĩnh Hải rất đa dạng, phong phú trong phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt tập trung nhiều nhất là cây hành, là cây chủ lực của địa phương. Hàng năm, bà con trồng 3 vụ hành gồm vụ chính, vụ hành đông xuân và vụ hành giống. Từ cây hành, mỗi năm Vĩnh Hải thoát nghèo khoảng vài chục hộ.
Ngoài mô hình trồng hành trên bờ đê vuông tôm, một số hộ dân cũng đã tham gia đề án thực hành nông nghiệp sạch hướng đến sản xuất theo chuẩn VietGAP trên địa bàn thị xã Vĩnh Châu. Năm 2018 có 30 hộ tham gia với tổng diện tích là 30 ha. Từ kết quả đạt được, đến nay đã có thêm nhiều hộ đăng ký mới, với tổng diện tích hơn 100 ha trồng hành tím theo hướng sinh học.
Từ đầu năm 2019, Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Sóc Trăng tiếp tục đầu tư thêm mô hình trồng thử nghiệm hành giống trong nhà lưới, giúp tăng thời vụ, giảm sâu bệnh và tăng năng suất. Hành tím trồng trong nhà lưới thử nghiệm chủ yếu là hành giống, sau khi thu hoạch, bà con sẽ bảo quản đến gần kết thúc mùa mưa sẽ trồng vụ hành chính.
Ông Nguyễn Thành Phước, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sóc Trăng cho rằng, với diện tích hơn 6.000 ha những năm gần đây, tỉnh đã có nhiều mô hình và nhiều biện pháp kỹ thuật để cùng với bà con giải quyết những về thời tiết và sâu bệnh. Đa số hành sớm ít sâu bệnh nhưng hành muộn thì sâu bệnh tấn công rất nhiều nên trồng hành trong nhà lưới, trồng trên bờ bao nuôi tôm là những giải pháp để cho vùng trồng hành được tốt hơn, có hiệu quả hơn.
Ông Thạch Soal, ở ấp Trà Sết, xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu được chọn làm hộ sản xuất hành giống theo hướng sinh học trong nhà lưới đầu tiên của tỉnh Sóc Trăng. Sau hơn 20 ngày trồng, hành tím của ông đã phát triển vượt trội hơn so với hành tím trồng bên ngoài, cũng không bị sâu bệnh do không bị bướm và sâu hại xâm nhập.
Mô hình trồng hành tím này được Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật đầu tư khoảng 30 triệu đồng. Trước khi trồng, ông Soal đã tiến hành bón lót phân hữu cơ và xử lý đất. Trồng hành trong nhà lưới nên ông không cần dùng rơm trải trên bề mặt như cách trồng trước đây. Song song với đó, ông chỉ cần tưới nước và xem màu sắc lá để bổ sung đủ chất cho cây bằng các chế phẩm sinh học mà không phải lo lắng về sâu bệnh vì đã cách ly hoàn toàn với môi trường bên ngoài.
Sau những cơn mưa lớn đầu mùa vừa qua, hành của ông Soal trồng trong nhà lưới vẫn phát triển tốt không bị dập lá, vì hạt nước rơi xuống bị lưới chặn lại thành những tia nước nhỏ, sẽ không ảnh hưởng đến cây hành.
Cũng theo ông Nguyễn Thành Phước, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sóc Trăng, tuy mới triển khai trồng hành trong nhà lưới và trồng hành trên bờ bao cao ở vùng nuôi tôm nhưng bước đầu đã cho hiệu quả cao.
Nhiều hộ dân trồng hành ở Vĩnh Châu cho biết, trong những vụ tới sẽ ở rộng diện tích và áp dụng mô hình nhiều hơn. Đây cũng là một trong những giải pháp để tăng thu nhập cho người dân vùng xứ biển Sóc Trăng.
Trung Hiếu