Vụ Hè Thu 2024 từ tháng 6 - 8, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị dự báo tiếp tục xảy ra nắng nóng gay gắt kéo dài gây nguy cơ thiếu nước, hạn hán và xâm nhập mặn trên diện rộng; do đó việc cấp nước sản xuất nông nghiệp sẽ gặp khó khăn.
Trong thời gian này, nhiệt độ trung bình có xu hướng cao hơn từ 1 - 2 độ C; tổng lượng mưa phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm từ 20 - 30%; mực nước trên các sông thấp, nhất là lượng dòng chảy trên sông Bến Hải thấp hơn từ 83 - 90% so với trung bình nhiều năm cùng kỳ. Để ứng phó với nắng nóng, hạn hán thiếu nước, xâm nhập mặn vụ Hè Thu, tỉnh Quảng Trị yêu cầu các sở, ngành và địa phương hướng dẫn nông dân gieo cấy các giống lúa ngắn ngày để rút ngắn thời gian tưới nhằm tiết kiệm nước tưới.
Vụ Hè Thu, tỉnh gieo cấy gần 24.000 ha. Ở vùng thấp trũng chủ động được nguồn nước tưới như các huyện: Hải Lăng, Triệu Phong bố trí lịch thời vụ gieo cấy từ ngày 15 - 30/5; ở vùng cao lịch gieo cấy chậm nhất đến ngày 5/6 là kết thúc; đảm bảo lúa vụ Hè Thu thu hoạch trước ngày 30/8 nhằm hạn chế tổn thất do bão lũ. Tỉnh ưu tiên gieo cấy các giống lúa ngắn ngày trong vụ Hè Thu này như: HN6, Khang dân 18, Bắc thơm số 7, Đài thơm 8, Dự Hương 8, Hà Phát 3.
Đối với những vùng không có đủ nguồn nước tưới, tỉnh vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng hoặc các hình thức sản xuất khác phù hợp mang lại hiệu quả cao hơn. Theo đó diện tích cây trồng cần chuyển đổi vụ Hè Thu 2024 là gần 738 ha; diện tích cây trồng có nguy cơ thiếu nước tưới cần tập trung chống hạn là 3.286 ha; tổ chức ra quân làm thuỷ lợi, khơi thông dòng chảy, tu sửa nạo vét kênh mương, các cửa dẫn nước đảm bảo chuyển nước tốt nhất, duy tu bảo dưỡng tốt các trạm bơm để sẵn sàng bơm tưới, chuẩn bị các loại máy bơm dự phòng để sẵn sàng bơm hỗ trợ.
Đồng thời áp dụng biện pháp tưới luân phiên ngay từ đầu vụ, tận dụng nguồn nước hồi quy ở ao hồ, sông suối để bơm tát phục vụ làm đất gieo sạ, tích trữ nguồn nước ở các hồ chứa để phục vụ tưới khi cần thiết; chủ động be bờ giữ nước trong ruộng trước lúc vào vụ sản xuất, tích nước ở các bàu, ao, đầm; chủ động khoanh vùng đặt máy bơm dã chiến hỗ trợ khi cần thiết.
Các đơn vị dự trữ nguồn nước cơ bản từ hồ Ái Tử để cấp bổ sung cho Trạm bơm Tân Lương đảm bảo cấp nước cho thành phố Đông Hà; đảm bảo nguồn nước ở hồ Tích Tường để cấp cho Nhà máy nước thị xã Quảng Trị phục vụ cấp nước cho người dân trong vùng. Những vùng có nguồn nước và gần nguồn điện cần nghiên cứu đầu tư xây dựng thêm các trạm bơm điện để bơm tưới chống hạn trước mắt và lâu dài.
Nguyên Lý