Mùa tỏi năm nay, nông dân ở thị xã Ninh Hòa và huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa bước vào mùa thu hoạch với nhiều khó khăn, thời tiết bất lợi khiến năng suất giảm so với năm ngoái, gây thiệt hại cho người trồng tỏi của địa phương.
Thu hoạch tỏi ở xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh. Ảnh: Đặng Tuấn – TTXVN
Những ngày cuối tháng 2 này, nông dân trồng tỏi ở các xã Vạn Hưng (huyện Vạn Ninh), Ninh Sơn, Ninh Phước (thị xã Ninh Hòa)… bước vào vụ thu hoạch kém vui do năng suất giảm so với năm trước. Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Khánh Hòa, vụ tỏi năm nay toàn tỉnh trồng 320 ha; trong đó thị xã Ninh Hòa 170 ha và huyện Vạn Ninh 150 ha, giảm hơn 100 ha so với năm ngoái.
Nguyên nhân của việc giảm năng suất này là do thời tiết mưa liên tục vào những tháng cuối năm 2022 khiến cho người dân khó khăn trong việc xuống giống. Bên cạnh đó, năng suất tỏi trung bình đạt từ 7 - 8 tấn (tươi)/ha, giảm khoảng 1 tấn/ha so với năm ngoái.
Tại xã Vạn Hưng, hiện nông dân thu hoạch diện tích tỏi xuống giống sớm vào tháng 10 âm lịch năm ngoái cho năng suất thấp, dao động chỉ 4 - 5 tạ (tươi)/1.000 m2. Tuy nhiên những diện tích tỏi xuống giống vào tháng 11 âm lịch năm ngoái năng suất tương đối ổn định, từ 8 - 10 tạ tươi/ 1.000 m2.
Ông Cao Như Hoàng, Giám đốc Hợp tác xã sản xuất tỏi Vạn Hưng cho biết, vụ tỏi năm nay toàn xã trồng khoảng 150 ha, trong đó hợp tác xã có 30 ha. Những diện tích tỏi xuống giống sớm khoảng 30 ha cho năng suất thấp do khi xuống giống gặp thời tiết mưa nhiều gây thiệt hại. Dù giá tỏi tươi hiện dao động từ 35 - 40 nghìn đồng/kg (tùy loại), mức giá này tương đối ổn định, song nhiều bà con vẫn thất thu, thậm chí có người thua lỗ. Tuy nhiên, những diện tích tỏi xuống giống muộn cho năng suất từ 8 - 10 tấn (tươi)/ha, với giá tỏi hiện nay, đa số bà con có lãi khoảng 150 triệu đồng/ha.
Cũng theo ông Hoàng đánh giá, thời gian qua thời tiết thật sự bất lợi cho cây tỏi sinh trưởng và phát triển. Trời lạnh kéo dài, ít nắng nên cây tỏi không vào củ to.
Vụ mùa này nông dân huyện Vạn Ninh đã xuống giống khoảng 150ha tỏi, tập trung chủ yếu tại hai xã Vạn và xã Vạn Thạnh. Ảnh Đặng Tuấn – TTXVN
Đang thu hoạch tỏi, ông Trương Minh Hoàng ở thôn Đông, xã Vạn Hưng cho biết, vụ tỏi năm nay gia đình trồng 1 ha, hiện ruộng tỏi trà sớm chỉ thu hoạch 4 - 5 tạ (tươi)/sào, nhưng diện tích gieo lần 2 lên đến 1 tấn (tươi)/sào. Ông Hoàng cho biết, gia đình ông có đến khoảng 40% diện tích tỏi bị thất thu. Đối với diện tích tỏi cho năng suất 1 tấn (tươi)/sào, ông ước tính cho mức lãi từ 15 - 20 triệu đồng/sào.
Tại xã Ninh Sơn, thị xã Ninh Hoà nông dân cũng đang bước vào mùa thu hoạch kém vui vì năng suất thấp hơn so với mọi năm. Theo nông dân, dù giá tỏi tươi hiện thu mua ổn định, dao động từ 30 - 40 nghìn đồng/kg (tươi). Với năng suất trung bình từ 5 - 7 tấn /ha, bà con thu hoạch trong niềm vui không trọn vẹn.
Ông Đào Trung Hải, Chủ tịch UBND xã Ninh Sơn cho biết, do thời tiết mưa nhiều nên năng suất tỏi năm nay trên địa bàn chỉ dao động từ 5 - 7 tấn/ha, giảm gần nửa so với mọi năm. Với năng suất này, sau khi trừ chi phí, bà con thu hoạch không có lãi cao bởi chi phí đầu tư phân, thuốc, công lao động đều tăng cao. Được biết, vụ tỏi năm nay toàn xã Ninh Sơn trồng hơn 100 ha, dự kiến sẽ kết thúc thu hoạch đầu tháng 3 tới.
Theo các hộ nông dân và hợp tác xã, để ổn định và phát triển bền vững nghề tỏi tại địa phương thời gian tới cần phải sử dụng giống cây chịu hạn, đồng đều và chất lượng cao để đảm bảo năng suất. Ảnh Đặng Tuấn – TTXVN
Trong khi đó, vụ mùa này nông dân huyện Vạn Ninh đã xuống giống khoảng 150 ha tỏi, tập trung chủ yếu tại hai xã Vạn và xã Vạn Thạnh, trong đó 50% diện tích đã bắt đầu thu hoạch. Các diện tích xuống giống sớm gặp thời tiết bất lợi, dẫn đến năng suất thấp hơn 30-50% so với năm trước. Hiện tại, nông dân đang tập trung thu hoạch, phơi khô, đóng gói.
Ông Trần Trung Thông, Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh cho biết, cây tỏi là một trong những cây trồng chủ lực ở địa phương. Năng suất bình quân đạt từ 8 - 10 tấn/ha, thời điểm này có giá 30 - 45 nghìn đồng/kg tỏi (tươi), với mức giá này bà con nông dân có lãi.
Thời gian qua, để nâng cao chất lượng tỏi, địa phương đã định hướng người dân phát triển sản xuất theo hướng VietGAP. Nhờ vậy đến nay, toàn xã có 20 ha tỏi VietGAP. Đặc biệt mới đây, tỏi sẻ Vạn Hưng đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao (mỗi xã một sản phẩm).
Vụ mùa này, nông dân huyện Vạn Ninh đã xuống giống khoảng 150ha tỏi, tập trung chủ yếu tại hai xã Vạn và xã Vạn Thạnh. Ảnh Đặng Tuấn – TTXVN
Theo ông Hưng, định hướng phát triển cây tỏi trong thời tới sẽ tiếp tục truy trì diện tích khoảng 150 ha, đồng thời tiếp tục áp dụng mô hình công nghệ nâng cao chất lượng sản phẩm tỏi; đẩy mạnh quảng bá sản phẩm địa phương ra thị trường và mời gọi các doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu sản phẩm tỏi nhằm nâng cao thu nhập cho bà con nông dân.
Theo các hộ nông dân và hợp tác xã để ổn định và phát triển bền vững nghề tỏi tại địa phương, thời gian tới cần phải sử dụng giống cây chịu hạn, đồng đều và chất lượng cao để đảm bảo năng suất. Đồng thời, đẩy mạnh việc sử dụng công nghệ chế biến, đa dạng sản phẩm cung cấp thị trường; tăng cường hỗ trợ cho nông dân bằng cách cung cấp thông tin về thị trường và giúp họ tiếp cận các thị trường. Đặc biệt, đẩy mạnh quảng bá thương hiệu tỏi của địa phương để tăng giá trị và giá bán của sản phẩm.
Đặng Anh Tuấn
