Sương muối phủ trắng trên đỉnh Fansipan ngày 5/12/2019. Ảnh: Quốc Khánh - TTXVN |
Tại "Phương án phòng chống rét cho cây trồng vật nuôi vụ Đông Xuân năm 2019-2020" mới được UBND tỉnh Lào Cai ban hành, ông Trịnh Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã chỉ rõ, thời gian qua, công tác phòng chống rét cho đàn gia súc tại các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Lào Cai nhìn chung đã được người dân quan tâm triển khai thực hiện.
Tuy vậy, ông Trịnh Xuân Trường cho rằng, tổng đàn gia súc lớn của Lào Cai hiện có 152.151 con, diện tích cỏ trồng toàn tỉnh là 3.268 ha (năm 2019 tăng 229 ha so với năm 2018) chỉ đáp ứng được khoảng 44% nhu cầu thức ăn xanh cho gia súc. Tỷ lệ hộ dự trữ nhu cầu thức ăn thô xanh đạt thấp với 50%, số hộ chưa thực hiện dự trữ thức ăn còn chiếm tỷ lệ cao 11,8%. Tỷ lệ hộ có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo phòng chống rét đạt 73,2%.
Tình trạng hộ không có chuồng trại và thả rông chiếm 5,1%. Như vậy, vụ Đông Xuân năm nay Lào Cai sẽ có khoảng 18.000 con gia súc không có thức ăn và khoảng 8.000 con gia súc không có chuồng trại, có nguy cơ bị chết đói, rét cao khi xảy ra rét đậm kéo dài.
Hơn nữa theo dự báo của Đài khí tượng thủy văn tỉnh Lào Cai, thời tiết vụ đông xuân năm 2019-2020 diễn biến rất phức tạp, khó lường không theo quy luật, hiện tượng thời tiết cực đoan diễn ra với tần suất nhiều hơn, thời kỳ chính đông kéo dài đến tháng 2 năm 2020, nhiều khả năng rét đậm rét hại xuất hiện muộn hơn. Trong đó, vùng thấp có khả năng có khoảng 5-7 đợt rét đậm rét hại, vùng cao có khoảng 7-8 đợt (mỗi đợt từ 4-5 ngày trở lên). Các huyện vùng cao có khả năng chịu ảnh hưởng từ 3-4 đợt băng giá, sương muối với cường độ từ nhẹ đến trung bình.
Ngoài ra, tổng lượng mưa vụ Đông Xuân năm 2019-2020 có khả năng ít hơn trung bình nhiều năm trước, biến đổi dòng chảy các sông suối trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong vụ Đông Xuân năm nay rất nhỏ gây nhiều khó khăn thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp.
Nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp trong vụ Đông Xuân năm 2019-2020, UBND tỉnh Lào Cai yêu cầu các cơ quan chức năng tuyên truyền vận động người dân tranh thủ những ngày trời nắng thu gom triệt để rơm rạ, các loại cỏ thân mềm phơi khô, bảo quản dự trữ ở nơi khô ráo, gieo ngô dày làm thức ăn bổ sung cho đàn gia súc, tận dụng thân cây ngô, lạc, ngọn mía, bã mía, cỏ trồng và cỏ tự nhiên để chế biến, dự trữ bằng hình thức ủ chua, ủ men vi sinh. Thức ăn được dữ trữ phải đảm bảo chất lượng, không bị thối mốc, số lượng rơm, cỏ khô dự trữ cho mỗi trâu, bò tối thiểu từ 400 kg/con trở lên.
Bên cạnh đó, vận động các hộ chăn nuôi có chuồng nuôi nhưng chưa đảm bảo yêu cầu phòng chống rét; các hộ chưa có chuồng nuôi khẩn trương sửa chữa làm mới chuồng nuôi đảm bảo giữ ấm cho gia súc trỏng mùa đông, dự phòng các loại vật liệu để che chắn chuồng trại như: bạt, bao dứa, tấm nylon lớn hoặc các vật liệu khác để che chắn chuồng trại đảm bảo đủ ấm, không bị gió lùa, mưa hắt làm ẩm ướt chuồng trong những ngày mưa rét.
Đối với các xã có đàn gia súc di chuyển tránh rét phải thực hiện thống kê số hộ đăng ký di chuyển đàn gia súc, số lượng đàn gia súc, dự kiến di chuyển đi, nơi gia súc di chuyển đến. Đồng thời, giao cho thú y viên xã hoặc khuyến nông viên xã thường xuyên kiểm tra theo dõi tình hình dịch bệnh, yêu cầu các hộ cam kết sau khi gia súc được di chuyển ra khỏi địa phương phải có trách nhiệm phối hợp với địa phương thực hiện tiêu độc, khử trùng toàn bộ khu vực nuôi nhốt gia súc để đảm bảo vệ sinh môi trường và an toàn dịch bệnh.
UBND tỉnh Lào Cai cũng yêu cầu các địa phương tập trung lực lượng xuống thôn, bản tuyên truyền hướng dân nhân dân không chăn thả và bắt gia súc làm việc trước 9 giờ sáng và sau 4 giờ chiều. Trong những ngày dưới 12 độ C, các hộ nuôi cần thực hiện nuôi nhốt cho ăn tại chuồng, không chăn thả gia súc hoặc bắt gia súc làm việc; cung cấp đủ lượng thức ăn thô xanh cho gia súc; Cùng đó, bổ sung các loại vitamin đề kháng tăng sức đề kháng cho gia súc, dùng bạt hoặc chăn cũ để làm áo ấm cho gia súc.
Đối với cây trồng, ngành nông nghiệp Lào Cai khuyến khích người dân sử dụng nilon, rơm rạ phủ luống, vòm che thấp, nhà màng, nhà lưới cho sản xuất rau vụ đông; tăng cường chăm sóc bón phân đầy đủ, cân đối để cây phát triển khỏe mạnh và tăng cường khả năng chống rét, những ngày có sương muối giá buốt cần dùng thùng ô doa hay vòi bơm tưới nước trên mặt lá làm tan sương tránh hiện tượng cháy lá, táp lá, sương mai.
Bên cạnh đó, chuẩn bị đủ khối lượng giống dự phòng cần thiết, giống ngắn ngày, giống có khả năng chống chịu sâu bệnh hại, thời gian sinh trưởng cực ngắn để gieo cấy bổ sung cho những diện tích mạ, lúa mới cấy chết rét...
Hương Thu
TTXVN