 |
| Làng văn hóa du lịch cộng đồng ở Quỳnh Sơn. Ảnh: baolangson.vn |
Bắc Sơn hôm nay đã thay da đổi thịt từng ngày, đường sá từ thành phố Lạng Sơn đến thị trấn Bắc Sơn đã được nâng cấp, mở rộng, trở thành huyết mạch lưu thông hàng hóa, nối với các địa phương trong tỉnh với các tỉnh, thành phố lân cận, mở ra nhiều triển vọng phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đất chiến khu xưa.
Trong 5 năm qua, các xã vùng An toàn khu của Bắc Sơn đã được đầu tư xây dựng 152 công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu và văn hóa, phát huy hiệu quả trong thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao. Với chính sách hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng của Nhà nước, sự chung tay góp sức của người dân, đến nay, 3/12 xã vùng an toàn khu của huyện Bắc Sơn đạt chuẩn nông thôn mới.
Xác định rõ tiềm năng, nhất là các giá trị di sản văn hóa, lịch sử, bên cạnh việc tập trung đầu tư xây dựng nông thôn mới, cấp chính quyền huyện Bắc Sơn chú trọng thúc đẩy đầu tư phát triển du lịch với định hướng đưa nơi đây trở thành điểm đến về nguồn gắn với di tích, di chỉ khảo cổ về Văn hóa Bắc Sơn, di tích lịch sử cách mạng về cuộc Khởi nghĩa Bắc Sơn và đội Cứu quốc quân. Huyện đã lựa chọn hướng phát triển du lịch cộng đồng, đầu tư hoàn thiện và nhân rộng các mô hình phục vụ khách du lịch.
Trưởng Phòng Văn hóa huyện Bắc Sơn Hoàng Thế Vinh cho biết: Từ năm 2010, Bắc Sơn vận động nhân dân xã Quỳnh Sơn xây dựng thí điểm Làng văn hóa du lịch cộng đồng, khi đưa vào hoạt động mô hình đã phát huy hiệu quả. Đến đây, khách được tham quan các di tích, trải nghiệm lối sống, sinh hoạt trong những căn nhà sàn truyền thống và ẩm thực độc đáo của đồng bào Tày. Nhiều hộ trong xã đăng ký tham gia đón khách theo hình thức homestay.
Đến nay, xã Quỳnh Sơn đã thành lập được hai đội văn nghệ hát then với khoảng 30 thành viên vừa phục vụ nhân dân vừa phục vụ du khách. Chính quyền, nhân dân trong xã dự kiến cùng chung tay mở đường liên xã, liên kết các địa điểm tham quan, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách. Hằng năm, Quỳnh Sơn thu hút hơn 7.000 lượt khách trong nước, ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu.
Từ mô hình Làng văn hóa du lịch cộng đồng ở Quỳnh Sơn, nhiều xã vùng an toàn khu khác đã và đang học tập, tạo thêm các điểm đến du lịch cộng đồng trên địa bàn. Trong đó, các xã tập trung nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức về du lịch cho nhân dân địa phương.
Hiện nay, xã Vũ Lăng là địa điểm có nhiều điều kiện thuận lợi để hình thành khu du lịch sinh thái cộng đồng ở Bắc Sơn. Xã có hai hồ nước ngọt lớn với tổng diện tích hơn 30 ha, xen giữa nhiều đồi, rừng tạo không khí trong lành, hai di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt là đèo Thâm Thông - Dập Dị và Nhà truyền thống trường Vũ Lăng. Nơi đây đã hình thành một khu du lịch sinh thái cộng đồng với sự liên kết của bảy hộ gia đình tại thôn Tràng Sơn.
Anh Nguyễn Văn Tích, một trong bảy hộ gia đình liên kết làm du lịch sinh thái cộng đồng tại Vũ Lăng cho biết: Qua tìm hiểu thấy nhu cầu khách du lịch đến đây để đi bè mảng, câu cá giải trí và thưởng thức ẩm thực dân tộc, chúng tôi bàn nhau liên kết xây dựng khu du lịch sinh thái cộng đồng với sự hỗ trợ tích cực của xã và Trung tâm Xúc tiến du lịch tỉnh Lạng Sơn. Đến nay, các hộ đã đầu tư khoảng 500 triệu đồng để làm đường bê tông, bãi đỗ xe và đang xây dựng ba nhà sàn cùng công trình phụ. Sau khi đưa vào hoạt động, các hộ gia đình sẽ tiếp tục tái tạo ba khu đồi trong khu sinh thái để trồng hoa sở, hoa hồi, hoa sim và xây thêm hai nhà sàn.
Theo Chủ tịch UBND xã Vũ Lăng Đặng Văn Hội, sau khu du lịch sinh thái cộng đồng tại thôn Tràng Sơn, xã sẽ xây dựng Làng văn hóa du lịch cộng đồng ở thôn Bản Trăng, với 11 hộ gia đình đăng ký tham gia. Việc nhân dân tự nguyện tham gia xây dựng, phát triển du lịch cộng đồng không những tăng thêm thu nhập, phát triển kinh tế mà góp phần tích cực trong việc bảo tồn, phát huy nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc, tạo nguồn lực phát triển...
Để tiếp tục tạo điều kiện cho Bắc Sơn phát triển, cuối năm 2017, UBND tỉnh Lạng Sơn đã phê duyệt dự toán kinh phí xây dựng đề án phát triển kinh tế - xã hội và bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử cho 12 xã vùng an toàn khu, vùng an toàn khu huyện Bắc Sơn đến năm 2025 (với nguồn kinh phí đầu tư dự kiến hơn 112 tỷ đồng). Theo đó, các xã vùng an toàn khu huyện Bắc Sơn sẽ được xây dựng trở thành một trung tâm du lịch lịch sử, văn hóa và du lịch sinh thái của Lạng Sơn và khu vực, xứng tầm là khu di tích lịch sử cấp quốc gia.
Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lạng Sơn Nguyễn Phúc Hà cho biết: Thời gian tới, để phát huy, khai thác cũng như bảo tồn, tôn tạo hiệu quả các di tích, cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Bắc Sơn cần nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo về công tác quản lý, bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn. Bên cạnh đó, địa phương tiếp tục có những đầu tư khảo cổ, nghiên cứu, tu bổ và triển khai thực hiện xã hội hóa công tác bảo tồn, nâng cao trình độ cán bộ văn hóa ở các địa phương, lập bản đồ di tích khảo cổ nền “Văn hóa Bắc Sơn”... Cùng với đó, huyện thực hiện tốt công tác kiểm kê di sản văn hóa tại các di tích, khuyến khích, huy động nguồn xã hội hóa hỗ trợ sửa chữa, nâng cấp các di tích đang xuống cấp...
Bà Dương Thị Tốt, cán bộ Bảo tàng Bắc Sơn cho biết: Hiện nay, ngoài di tích lịch sử Khởi nghĩa Bắc Sơn đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, Bắc Sơn có bốn di tích khảo cổ, 18 di tích lịch sử được xếp hạng cấp quốc gia và 12 xã trong huyện được công nhận là xã an toàn khu (thời kỳ kháng chiến chống Pháp). Bảo tàng Bắc Sơn còn lưu giữ gần 400 hiện vật của các đồng chí lãnh đạo Đảng từng sống cùng đồng bào các dân tộc Tày, Nùng, Dao…
Từ năm 1997 đến nay, huyện có 23 điểm và khu di tích được trùng tu, tôn tạo. Các điểm di tích được khoanh vùng bảo vệ, cắm mốc giới, đầu tư tôn tạo, xây dựng các bia tưởng niệm, bia ghi dấu sự kiện, cắm biểu tượng, tượng đài chiến thắng để tuyên truyền, giới thiệu nội dung, ý nghĩa di tích đến với nhân dân. Một số di tích được huyện và cấp cơ sở quan tâm đầu tư, tôn tạo và bảo vệ như: Di tích khảo cổ học Hang Dơi (xã Vũ Lễ), di tích lịch sử hang Mỏ Rẹ (xã Tân Hương), di tích Đình Nông Lục, đồn Mỏ Nhài (xã Hưng Vũ)...
Thái Thuần
TTXVN
