Lai Châu chú trọng bảo tồn, phục tráng các giống lúa bản địa

Sản phẩm nếp Tan Co Giàng (huyện Tân Uyên, Lai Châu) bán trên thị trường
Sản phẩm nếp Tan Co Giàng (huyện Tân Uyên, Lai Châu) bán trên thị trường

Thời gian qua, tỉnh Lai Châu luôn quan tâm chú trọng bảo tồn các giống lúa đặc sản, có độ dinh dưỡng cao, góp phần lưu giữ nguồn gen quý của địa phương và mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế, nhằm hướng tới xây dựng sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của tỉnh.

Lai Châu chú trọng bảo tồn, phục tráng các giống lúa bản địa ảnh 1Sản phẩm nếp Tan Co Giàng (huyện Tân Uyên, Lai Châu) bán trên thị trường 


Tiến sỹ Dương Đình Đức - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lai Châu cho biết, tỉnh Lai Châu vốn có nhiều giống lúa đặc sản như: Khẩu Ký, Séng Cù, nếp Tan Pỏm, Tà Cù, Tẻ Râu, Khẩu Hốc, Khẩu Lương Phửng, nếp Tan Pỏm… Tuy nhiên, do quá trình du nhập các giống lúa mới vào địa bàn cùng với khí hậu thời tiết thay đổi nên phần lớn các giống lúa bản địa này không giữ được đặc tính di truyền ban đầu, nguy cơ thoái hóa, phân ly, giảm phẩm cấp và chất lượng vốn có. Nếu không có biện pháp kịp thời để phục tráng nguyên chủng thì nguy cơ mất đi các giống lúa rất cao.

Nhằm từng bước bảo tồn giống lúa đặc sản có chất lượng tốt, chống chịu sâu bệnh, thích nghi với điều kiện canh tác của địa phương, Sở Khoa học và Công nghệ Lai Châu đã tham mưu cho UBND tỉnh Lai Châu tuyển chọn các tổ chức, cá nhân nghiên cứu nhằm phục tráng các tính trạng ban đầu và tạo ra hạt giống siêu nguyên chủng phục vụ sản xuất cho người dân.

Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lai Châu đã phối hợp với Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội phục tráng thành công hai giống lúa đặc sản thơm ngon của địa phương đã bị thoái hóa là: Khẩu Ký, nếp Tan Co Giàng của huyện Tân Uyên. Khi được phục tráng, hai giống này có khả năng chống chịu tốt, thích nghi điều kiện sinh thái tại địa phương, chất lượng dẻo, thơm, có vị ngọt đậm.

Chị Lò Thị Yên, xã Pắc Ta, huyện Tân Uyên chia sẻ, giống lúa nếp Tan Co Giàng nguyên chủng đưa vào gieo trồng và thu hoạch được 1,2 tấn, có giá trên 30.000 đồng/kg. Sản phẩm được khách hàng thị trường trong và ngoài tỉnh đánh giá ngon, chất lượng, dẻo thơm.

Giai đoạn 2012 - 2015, Sở Khoa học và Công nghệ Lai Châu đã phối hợp với Trung tâm Thực nghiệm và đào tạo nghề - Học viện Nông nghiệp Việt Nam thực hiện phục tráng và phát triển giống lúa Tẻ Râu tại huyện Phong Thổ. Trung tâm đã thực hiện các bước điều tra khảo sát tình hình sản xuất giống Tẻ Râu, nghiên cứu phục tráng, xây dựng quy trình sản xuất thâm canh, nhân rộng mô hình tại xã: Mường So, Nậm Xe, Khổng Lào (huyện Phong Thổ). Sau khi thành công đã chọn được hỗn hợp dòng đạt 300kg cấp hạt siêu nguyên chủng. Giống Tẻ Râu sau khi được phục tráng vẫn giữ được các đặc điểm của giống gốc. Khi nấu cơm ngon có mùi thơm và dẻo, cho năng suất đạt 4,5 tấn/ha , ăng từ 15% so với trước đây. Đặc biệt cây lúa sinh trưởng phát triển tốt, không bị bệnh, bông trỗ đều, tỷ lệ hạt chắc cao.

Từ năm 2018 - 2020, Trung tâm Chuyển giao công nghệ và khuyến nông – Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ Lai Châu, UBND huyện Tân Uyên phục tráng thành công giống lúa Khẩu Hốc. Sau khi hỗn hợp dòng tạo ra được 1.100 kg hạt giống đạt nguyên chủng.

Ông Ngọ Doãn Bình - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu cho hay, Khẩu Hốc là giống lúa nếp nương bản địa có hương vị đặc trưng, thơm ngon, vị đậm, dẻo của bà con dân tộc Mông tại xã Nậm Sỏ. Giống có hạt to, mẩy chỉ trồng 1 vụ/năm; tuy là giống nếp đặc sản nhưng ít người gieo trồng và có nguy cơ mất giống. Khi thực hiện phục tráng và thu được 200kg giống lúa siêu nguyên chủng này, bà con rất vui vì không chỉ giữ được gen gốc quý hiếm mà còn giúp tăng thu nhập, nâng cao đời sống cho người dân trồng lúa.

Đến nay, trên địa bàn tỉnh Lai Châu có 6 loại giống bản địa đã được phục tráng như: Khẩu Ký, nếp Tan Co Giàng, Khẩu Hốc, Tả Cù, Séng Cù, Tẻ Râu. Đặc biệt, năm 2021, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lai Châu phối hợp với Trung tâm Chuyển giao công nghệ và khuyến nông, Trung tâm Tài nguyên thực vật thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam phục tráng, xây dựng nhãn hiệu sản phẩm hai giống lúa Khẩu Lương Phửng (huyện Phong Thổ) và nếp Tan Pỏm (huyện Than Uyên), trong thời gian thực hiện 36 tháng. Qua đó, chọn lọc được dòng thuần của 2 giống nhằm cung cấp cho sản xuất hạt giống, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và xây dựng nhãn hiệu cho 2 giống lúa này.

Cùng với việc phục tráng, hiện nay Lai Châu có một số giống lúa đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu như: Gạo Tẻ Râu Phong Thổ; gạo Séng Cù Than Uyên; gạo Khẩu Ký Tân Uyên và gạo Nếp Tan Co Giàng Tân Uyên. Các loại gạo đặc sản này đều có giá trị thương mại cao, được tiêu thụ về thị trường Hà Nội và các tỉnh lân cận, với giá bình quân từ 22.000 - 30.000 đồng/kg, cho thu nhập gấp hơn 2 lần so với sản xuất lúa gạo thông thường đại trà.

Có thể thấy, việc phục tráng các giống lúa bản địa sẽ góp phần vào việc bảo tồn nguồn gen cây trồng quý địa phương, từ đó phát triển sản xuất tạo ra sản phẩm hàng hóa, nâng cao giá trị trên diện tích canh tác và tăng thu nhập cho nông dân.

Thời gian tới, Lai Châu tiếp tục thu thập các nguồn gen bản địa quý hiếm. Từ đó, đánh giá, chọn lọc, phục tráng để bảo tồn và mở rộng sản xuất. Mặt khác, tỉnh sẽ ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật trong việc nhân giống và xây dựng các mô hình nhằm khai thác, phát triển nguồn gen, giống cây bản địa; hướng tới xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu lúa đặc sản Lai Châu nhằm đưa sản phẩm đến với người tiêu dùng trong nước.

Nguyễn Oanh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

"Biến hóa" hợp lý, nâng tầm giá trị nông sản Đà Lạt

"Biến hóa" hợp lý, nâng tầm giá trị nông sản Đà Lạt

Bằng công nghệ hiện đại, ngay từ khi còn trên ghế giảng đường, các sinh viên Trường Đại học Đà Lạt (thành phố Đà Lạt, Lâm Đồng) đã nâng tầm cho nông sản địa phương, góp phần mở ra cơ hội nâng cao giá trị cho sản phẩm đặc sản của thành phố ngàn hoa.

Trà Vinh phát triển hợp tác xã nông nghiệp đa ngành nghề gắn với các vùng nguyên liệu

Trà Vinh phát triển hợp tác xã nông nghiệp đa ngành nghề gắn với các vùng nguyên liệu

Năm 2025, tỉnh Trà Vinh tập trung đổi mới toàn diện vể tổ chức và hoạt động của hợp tác xã, khắc phục những hạn chế, yếu kém, đảm bảo các hợp tác xã trên địa bàn tỉnh hoạt động đúng Luật Hợp tác xã năm 2023. Tỉnh đặt mục tiêu thành lập mới 10 hợp tác xã; thành viên hợp tác xã tăng từ 15% trở lên; xây dựng từ 1- 2 mô hình hợp tác xã sản xuất kinh doanh theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ tiên tiến.

Liên kết "4 nhà" trồng cây khoai tây Atlantic cho thu nhập cao ở Quảng Ninh

Liên kết "4 nhà" trồng cây khoai tây Atlantic cho thu nhập cao ở Quảng Ninh

Ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán 2025, nông dân thành phố Đông Triều (Quảng Ninh) đã tập trung thu hoạch khoai tây Atlantic vụ Đông để sớm giải phóng đất chuẩn bị gieo cấy vụ lúa Xuân năm 2025 kịp thời vụ. So với các loại cây trồng vụ Đông, khoai tây Atlantic có giá trị kinh tế cao, do năng suất và chất lượng khoai có ưu thế vượt trội.

Trồng sả thích ứng hạn mặn lãi gấp ba lần lúa ở Tân Phú Đông

Trồng sả thích ứng hạn mặn lãi gấp ba lần lúa ở Tân Phú Đông

Ông Bùi Thái Sơn, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Tân Phú Đông, tỉnh Tiền Giang cho biết, nhằm ứng phó hạn mặn, nông dân địa phương chuyển đổi 3.780 ha đất trồng lúa một vụ bấp bênh sang trồng sả, hình thành vùng chuyên canh sả lớn nhất tỉnh Tiền Giang với sản lượng thu hoạch đạt trên 60.000 tấn sả thương phẩm mỗi năm.

Trà Vinh khuyến cáo nông dân không mở rộng diện tích trồng cam sành

Trà Vinh khuyến cáo nông dân không mở rộng diện tích trồng cam sành

Ngành nông nghiệp tỉnh Trà Vinh đang khuyến cáo nhà vườn trồng cam sành tuyệt đối không tự ý mở rộng thêm diện tích, đồng thời chuyển đổi sang cây trồng khác để nâng cao hiệu quả sản xuất. Nguyên nhân là nhiều năm trở lại đây, người trồng cam liên tục bị thua lỗ do giá cam thường xuyên đứng ở mức thấp.

Xây dựng nền tảng kinh tế vững chắc giúp người dân phát triển bền vững

Xây dựng nền tảng kinh tế vững chắc giúp người dân phát triển bền vững

Trong hành trình giảm nghèo bền vững, các địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã không ngừng triển khai những chương trình hỗ trợ sinh kế, giúp người dân nghèo, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên cải thiện cuộc sống. Với sự hỗ trợ đồng bộ từ cấp ủy, chính quyền và sự nỗ lực của chính người dân, các chương trình này đang mang lại những thay đổi tích cực, góp phần xóa đói giảm nghèo và xây dựng một tương lai tươi sáng cho các hộ gia đình.

Tết ấm của người trồng mía ở Hbông

Tết ấm của người trồng mía ở Hbông

Những ruộng mía “thắng cánh cò bay” đang từng bước làm thay đổi diện mạo vùng đất khó Hbông (huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai). Từ nơi đầy sỏi đá, cây mía đã dần biến vùng đất “kén cây trồng” trở nên trù phú, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân nơi đây.

Hiệu quả từ các dự án đầu tư ở Kon Plông

Hiệu quả từ các dự án đầu tư ở Kon Plông

Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, tích cực hỗ trợ doanh nghiệp đến khảo sát, tìm hiểu cơ hội là những việc làm luôn được lãnh đạo huyện Kon Plông (Kon Tum) quan tâm. Qua đó tạo niềm tin cho các nhà đầu tư đến với Kon Plông...

Đổi thay ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số Tuyên Quang

Đổi thay ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số Tuyên Quang

Tết năm nay, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh Tuyên Quang chào đón năm mới trong niềm vui, sự phấn khởi trước những đổi thay của quê hương. Cuộc sống người dân vùng khó khăn đang dần "thay da, đổi thịt", ấm no, đủ đầy hơn...

“Cú hích” giúp huyện vùng cao biên giới Mường Lát vươn lên thoát nghèo

“Cú hích” giúp huyện vùng cao biên giới Mường Lát vươn lên thoát nghèo

Với quyết tâm từng bước kéo Mường Lát gần hơn với miền xuôi, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết 11 đặc thù về "Xây dựng và phát triển huyện Mường Lát đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045". Qua 2 năm triển khai Nghị quyết, đến nay Mường Lát đã chuyển mình mạnh mẽ, đạt được những thành quả nhất định, nhiều mục tiêu đề ra đã đạt và vượt kế hoạch.

Viên Anh Minh - Chàng trai Tày thành công với mô hình trồng dâu tây hữu cơ gắn với du lịch

Viên Anh Minh - Chàng trai Tày thành công với mô hình trồng dâu tây hữu cơ gắn với du lịch

Hà Giang không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, cao nguyên đá Đồng Văn hay mùa hoa tam giác mạch, mà còn ghi dấu ấn với những mô hình nông nghiệp sáng tạo và bền vững. Tuy nhiên Hà Giang vốn không phải nơi có nhiều vườn dâu tây nên từ khi vườn dâu tây hữu cơ Viên Minh tại Quản Bạ ra đời đã trở thành một điểm sáng trong phát triển kinh tế nông nghiệp và du lịch địa phương.

Người trồng đào ở Nam Dịnh thắng lớn vụ Tết

Người trồng đào ở Nam Dịnh thắng lớn vụ Tết

Mặc dù cơn bão số 3 (Yayi) đã làm cho nhiều diện tích đào tại tỉnh Nam Định bị ảnh hưởng, song nhờ chăm sóc đúng quy trình cùng với thời tiết ủng hộ, cây đào phát triển khỏe, đâm chồi, nảy lộc, hoa nở đúng vào dịp Tết Nguyên đán. Hiện lượng cây tiêu thụ rất nhanh, giá cũng tăng cao, người trồng đào "thắng" lớn.

Nghề thủ công truyền thống góp phần tăng thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum

Nghề thủ công truyền thống góp phần tăng thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum

Đối với cộng đồng người dân tộc thiểu số tại tỉnh Kon Tum, đan lát được xem như một trong những nét văn hóa truyền thống, truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Trước tình trạng nghề đan lát đang dần mất “chỗ đứng” trong quá trình phát triển, cộng đồng các dân tộc tại Kon Tum đang ra sức truyền nghề cho thế hệ trẻ và đưa sản phẩm đan lát thành hàng hóa nhằm tăng thêm thu nhập, hướng đến bảo tồn và phát huy giá trị ngành nghề truyền thống này.

Nghệ nhân Phạm Minh Châu thổi “hồn” cho quất bonsai

Nghệ nhân Phạm Minh Châu thổi “hồn” cho quất bonsai

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, vườn quất của ông Phạm Minh Châu, xã Nam Điền, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định luôn nhộn nhịp người tham quan, mua cây. Những tác phẩm quất bonsai với dáng, thế đẹp, tạo hình công phu, khiến ai ai cũng phải trầm trồ, thưởng lãm.

Giải pháp phù hợp với xu hướng phát triển cây sầu riêng ở Bình Phước

Giải pháp phù hợp với xu hướng phát triển cây sầu riêng ở Bình Phước

Giá trị kinh tế cao của cây sầu riêng mang lại đã thu hút người dân chuyển hướng canh tác mới. Nhận thức rõ tầm quan trọng để vườn cây phát triển bền vững, nhiều hộ dân ở Bình Phước đã chủ động phòng ngừa sâu bệnh như là một chiến lược kinh tế và bền vững hơn so với việc chữa bệnh khi cây đã bị nhiễm.

Ngư dân Phú Yên trúng mùa khai thác tôm hùm giống

Ngư dân Phú Yên trúng mùa khai thác tôm hùm giống

Gần hai tháng nay, ngư dân tỉnh Phú Yên vào mùa khai thác tôm hùm giống ngoài tự nhiên. Dù giá bán giảm so với những năm trước nhưng sản lượng khai thác tăng cao khiến ngư dân phấn khởi. Lượng tôm khai thác được góp phần cung ứng một phần cho người nuôi tôm hùm thương phẩm.

Ninh Thuận phát triển mạnh kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Ninh Thuận phát triển mạnh kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các dân tộc, vùng miền, tỉnh Ninh Thuận đang tập trung triển khai các chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thông qua việc huy động tối đa các nguồn lực để xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ sản xuất và nâng cao chất lượng dịch vụ an sinh xã hội. Qua đó, từng bước góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

Giảm thiểu phát thải khí mê-tan từ cánh đồng lúa

Giảm thiểu phát thải khí mê-tan từ cánh đồng lúa

Ngày 13/1, tọa đàm với chủ để “Phát thải khí mê-tan từ đồng lúa tại Đồng bằng sông Cửu Long” đã diễn ra tại tỉnh Trà Vinh, thu hút gần 100 đại biểu là lãnh đạo ngành nông nghiệp, tài nguyên - môi trường, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh ngành hàng lúa gạo khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các viện, trường trong và ngoài nước tham dự.

Vận hành cống âu thuyền Vàm Bà Lịch kiểm soát mặn

Vận hành cống âu thuyền Vàm Bà Lịch kiểm soát mặn

Chủ động ứng phó với hạn mặn mùa khô 2024 - 2025, đặc biệt là đợt triều cường giữa tháng 01/2025, đảm bảo nguồn nước cho sản xuất và cung cấp nước cho các trạm cấp nước sử dụng nước mặt trên địa bàn thành phố Rạch Giá, huyện Châu Thành và các vùng lân cận, từ ngày 13 - 15/1, tỉnh Kiên Giang vận hành đóng mở cống âu thuyền Vàm Bà Lịch (xã Vĩnh Hòa Phú, huyện Châu Thành) để cắt đỉnh triều, tránh mặn xâm nhập sâu vào nội đồng gây hại sản xuất.

Nuôi lươn không bùn thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm ở Kiên Giang

Nuôi lươn không bùn thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm ở Kiên Giang

Mô hình nuôi lươn không bùn được nông dân tỉnh Kiên Giang áp dụng từ năm 2015 đến nay và phát triển mạnh trong khoảng 6 năm trở lại đây với hơn 360 hộ dân ở các huyện, thành phố trong tỉnh thả nuổi với tổng số gần 1.700 bể nuôi. So với những năm trước, giá lươn thương phẩm trong năm 2024 khá ổn định (từ 115.000-125.000 đồng/kg) giúp nông dân lợi nhuận hàng trăm triệu đồng/năm.