Khai hội truyền thống di tích quốc gia đặc biệt Đền Bia, Hải Dương

Đọc văn tế Đại danh y – Thiền sư Tuệ Tĩnh. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

Tại lễ khai hội, các đại biểu đại diện bộ, ngành trung ương, tỉnh Hải Dương và nhân dân thập phương đã thành kính dâng hương, tưởng nhớ tới công đức của bậc Đại danh y. Tuệ Tĩnh tên thật là Nguyễn Bá Tĩnh, sinh năm 1330 tại thôn Nghĩa Phú, xã Cẩm Vũ, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Sinh thời, ông đỗ Thái học sinh năm 22 tuổi nhưng không ra làm quan mà tận tâm nghiên cứu, bào chế nhiều loại thuốc Nam để cứu giúp những người bệnh nghèo. Cùng với làm thuốc, ông đã có công xây dựng 24 ngôi chùa, không chỉ là nơi thờ Phật mà còn là y xá để cứu chữa cho nhiều người bệnh. Ông đã có công lớn giúp phong trào trồng và sử dụng thuốc Nam ngày càng phát triển. Năm ông 55 tuổi, ông được cử đi sứ nhà Minh (Trung Quốc) và được triều đình nhà Minh phong là “Đại y Thiền sư” rồi giữ lại làm việc ở Viện Thái y. Ông qua đời tại Giang Nam, Trung Quốc.
 

Bí thư Huyện ủy Cẩm Giàng Trần Văn Hảo đánh trống khai hội. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

Nhiều năm sau, có vị tiến sĩ Nguyễn Danh Nho (1638 – 1699) là người cùng làng với ông, trong lần đi sứ Trung Quốc đã gặp mộ phần của Đại danh y – Thiền sư Tuệ Tĩnh. Xúc động trước tấm bia khắc lời di nguyện của Tuệ Tĩnh: “Sau này có ai bên nước Nam sang, nhớ cho hài cốt tôi về với”, tiến sĩ Nguyễn Danh Nho đã cho người dập mẫu tấm bia, cho thợ làm lại và chở về quê. Tương truyền, trên đường về, đến vị trí của đền hiện nay, thuyền bị lật, tấm bia bị chìm không lấy lại được. Sau này, người dân tìm thấy tấm bia và lập miếu thờ. Đền Bia được xây dựng từ thời Lê và qua nhiều thế kỷ đã được trùng tu nhiều lần. Hiện nay, tấm bia đó được thờ trang trọng trong hậu cung của Đền Bia.

Cả cuộc đời Tuệ Tĩnh đã để lại cho hậu thế nhiều di sản quý báu: đóng góp cho kho tàng tri thức y, dược học dân tộc; y đức và tinh thần tự tôn dân tộc với phương châm “Nam dược trị nam nhân”. Ông đã tập hợp, hệ thống lại các phương pháp chữa bệnh thành 10 khoa, trên 3.800 phương thuốc, 580 vị thuốc chữa 184 loại bệnh.
 

Nhằm tôn vinh công lao của vị Thánh thuốc Nam, bảo tồn các giá trị văn hoá của dân tộc, năm 2005, Đền Bia đã được trùng tu, tôn tạo với 12 hạng mục trên gần 12.800m2. Năm 2013 – 2016, Đền Bia được mở rộng thêm hệ thống sân bãi. Năm 2019, di tích sẽ tiếp tục mở rộng và hoàn thiện các hạng mục để xứng với tên tuổi và sự nghiệp của danh nhân đang thờ phụng.

Với ý nghĩa đặc biệt, hàng trăm năm qua, di tích Đền Bia luôn thu hút đông đảo du khách thập phương, đặc biệt vào dịp lễ hội và Tết Nguyên đán. Mỗi năm có hàng trăm ngàn lượt du khách thập phương, thầy thuốc, lương y, cán bộ, nhân viên ngành y dược trong cả nước đến tham quan, chiêm bái, tưởng nhớ công đức của vị Thánh thuốc Nam, người có công lớn đối với nền y học của dân tộc.

Lễ hội Đền Bia năm nay diễn ra với nhiều hoạt động: phát 1.000 gói thuốc Nam miễn phí, viết chữ thư pháp, bắt mạch, kê đơn thuốc cho nhân dân và du khách thập phương.

Mạnh Minh