Những năm qua, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ở tỉnh Lai Châu đã có những chuyển biến rõ rệt và hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng nguồn lao động, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Qua đó, đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, góp phần giảm nghèo bền vững.
Mô hình trồng xoài Đài Loan của gia đình ông Mào Văn Dũng cùng nhiều hộ dân ở bản Mường Mô, xã Mường Mô, huyện Nậm Nhùn (Lai Châu) được thực hiện từ chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn của huyện Nậm Nhùn. Năm 2019, gia đình ông Dũng loay hoay tìm hướng trồng cây gì phù hợp với đất canh tác vườn đồi cho hiệu quả kinh tế cao. Sau khi được tham gia vào chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn là trồng xoài Đài Loan, ông đã áp dụng vào vườn đồi của gia đình. Được hỗ trợ 70 cây giống và thực hiện đúng kỹ thuật trồng, chăm sóc, sau hơn 1 năm, cây xoài đang sinh trưởng và phát triển tốt. Ông Dũng cho biết, nhờ tham gia các lớp dạy nghề nên gia đình tìm được hướng phát triển kinh tế mới.
Chị Giàng Thị Hoa, bản Thà Giàng Chải, xã Tả Ngảo, huyện Sìn Hồ (tỉnh Lai Châu) học nghề trồng cây đương quy từ chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn năm 2018 và đã có thu nhập ổn định với hàng chục triệu đồng/năm. Thấy trồng cây đương quy dễ chăm sóc, cho thu nhập cao nên người dân trong bản cũng bắt đầu làm theo. Chị Giàng Thị Hoa chia sẻ, quá trình học, chị được giảng viên hướng dẫn các kỹ thuật trồng, cách chăm sóc cây, phòng trừ sâu bệnh. Sau khi học xong, chị áp dụng những kiến thức được học để trồng đương quy và truyền đạt lại kiến thức để người dân trong bản cùng trồng. Cây đương quy có giá trị kinh tế cao hơn trồng lúa, ngô từ 5-7 lần.
Từ năm 2017 đến nay, huyện Nậm Nhùn đã mở được 39 lớp dạy nghề nông nghiệp và phi nông nghiệp với 1.200 học viên tham gia. Các nghề được tập trung là trồng cây lương thực, công nghiệp, cây dược liệu, ăn quả, điện dân dụng, sửa chữa xe máy với hình thức đào tạo dưới 3 tháng. Sau khóa học, học viên nắm được kiến thức, áp dụng tốt vào công việc hàng ngày, tạo nhiều việc làm tại chỗ, nâng cao thu nhập.
Bà Lại Thị Huế - Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Nậm Nhùn cho biết, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Nậm Nhùn quan tâm thực hiện nghiêm túc công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn. Huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về việc học nghề, chú trọng việc tư vấn học nghề, giới thiệu việc làm dưới nhiều hình thức giúp người lao động lựa chọn được nghề phù hợp. Hằng năm, UBND huyện chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp với UBND các xã, thị trấn điều tra, rà soát nhu cầu đào tạo nghề của người lao động ở từng vùng và thực hiện theo kế hoạch, tạo ra nhiều sinh kế mới, thu nhập cho người dân.
Tại tỉnh Lai Châu, việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn được thực hiện linh hoạt, đa dạng hình thức đào tạo. Ở mỗi địa phương, các cơ sở tổ chức đào tạo lưu động tại các thôn, bản, khu dân cư, tạo điều kiện thuận lợi cho học viên được học tại chỗ, gắn lý thuyết với thực hành theo phương châm “cầm tay chỉ việc”. Bên cạnh đó, học viên còn được phổ biến kiến thức về trồng trọt, chăn nuôi, sản xuất kinh doanh; lồng ghép vào các mô hình khuyến nông nhằm tuyên truyền, nhân rộng hiệu quả, định hướng mô hình, nghề đào tạo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, giúp người dân áp dụng kiến thức đã học vào sản xuất, kinh doanh, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mở rộng quy mô đầu tư để từng bước phát triển kinh tế, giảm nghèo, từng bước làm giàu.
Giai đoạn 2016-2020, toàn tỉnh Lai Châu đào tạo được hơn 32.000 lao động ở trình độ sơ cấp, cao đẳng và trung cấp; trong đó, lĩnh vực nông nghiệp chiếm hơn 70%, phi nông nghiệp gần 30%. Hiện nay, những nghề được tập trung đào tạo, dạy nghề là kỹ thuật lâm sinh, trồng cây lương thực, thực phẩm, chăn nuôi, trồng cây ăn quả, dệt may, sửa chữa xe máy, điện tử…
Ông Nùng Văn Nim - Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Lai Châu cho biết, sở phối hợp với các cơ quan liên quan, huyện, thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn, nhất là Đề án 1956; đồng thời tư vấn học nghề đến tất cả lao động ở cơ sở. Sở thường xuyên rà soát thực tế, nhu cầu sử dụng lao động của các doanh nghiệp để có kế hoạch liên kết đào tạo nghề, khuyến khích các thành phần kinh tế mở rộng sản xuất, kinh doanh dịch vụ, đa dạng hóa các ngành nghề, tạo việc làm mới cho người lao động.
Xác định công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn góp phần giảm nghèo bền vững, tỉnh Lai Châu đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đẩy mạnh công tác đào tạo nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và giải quyết việc làm. Tỉnh chú trọng quy hoạch, đầu tư xây dựng mạng lưới cơ sở đào tạo nghề, thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ dạy nghề, xây dựng nhà xưởng, mua sắm trang thiết bị, bồi dưỡng giáo viên cho các nghề trọng điểm; gắn kết cơ sở đào tạo với doanh nghiệp trong việc đặt hàng nhu cầu lao động. Các cơ sở dạy nghề đã triển khai có hiệu quả các chương trình đào tạo nghề, chất lượng ngày càng được nâng lên.
Nhờ đó, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại Lai Châu đã có nhiều chuyển biến tích cực và hiệu quả trong việc giúp người lao động tiếp cận tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất, kinh doanh, từng bước chuyển đổi ngành nghề, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.
Nguyễn Oanh