Lò hủ tiếu Sáu Hoài ở phường An Bình, quận Ninh Kiều từ lâu đã nổi tiếng là điểm tham quan du lịch kết hợp ẩm thực thu hút khách trong và ngoài nước. Nơi đây gần 10 năm qua “độc quyền” món pizza hủ tiếu được du khách rất yêu thích. Trong nỗ lực không ngừng sáng tạo để đa dạng sản phẩm du lịch, ông Sáu Hoài đã nghĩ ra việc tạo màu cho hủ tiếu bằng các nguyên liệu “cây nhà lá vườn”, tạo nên bảng màu hủ tiếu đa sắc “có một không hai” nơi mảnh đất Tây đô.
Thay vì những sợi hủ tiếu trắng ngà như truyền thống, lò hủ tiếu Sáu Hoài làm nên hủ tiếu đa sắc, hoàn toàn không sử dụng phẩm màu, hóa chất. Đó là màu cam từ trái gấc, màu xanh tím từ hoa đậu biếc, màu xanh từ lá dứa, màu tím của lá cẩm, màu hồng tía từ củ dền... làm cho những sợi hủ tiếu thêm ngon và hấp dẫn.
Mỗi ngày, Lò hủ tiếu Sáu Hoài mở cửa đón khách từ 6 giờ. Du khách hầu hết tập trung vào buổi sáng, trung bình khoảng 350 lượt khách/ngày. Vừa tráng bánh trên lò chụm bằng trấu cho du khách “mục sở thị”, ông chủ lò hủ tiếu Huỳnh Hữu Hoài - tên thường gọi Sáu Hoài (65 tuổi) chia sẻ, với truyền thống cha truyền con nối, lò hủ tiếu của gia đình ông là một trong những lò sản xuất và cung cấp hủ tiếu có tiếng ở Cần Thơ. Trước đây khu vực này nhiều gia đình làm hủ tiếu nên tạo thành làng nghề vô cùng nhộn nhịp. Tuy nhiên, khoảng 15 năm trước, các cơ sở sản xuất hủ tiếu công nghiệp với dàn máy móc hiện đại công suất lớn bắt đầu thống lĩnh thị trường, những hộ sản xuất nhỏ lẻ dần dần không cạnh tranh nổi. Đến nay hầu hết các hộ đã chuyển đổi nghề, “gác lò”, chỉ còn một vài hộ cầm cự nhưng cũng lay lắt qua ngày.
Trước tình thế đó, ông Sáu Hoài, với tình yêu và mong muốn giữ gìn nghề truyền thống của ông cha, đã ngày đêm đau đáu tìm ra phương cách tồn tại và phát triển. Sau nhiều ngày ngược xuôi tìm hiểu thị trường và học hỏi các nơi, ông quyết định kết hợp mô hình sản xuất và du lịch trải nghiệm cho du khách. Đồng thời không ngừng sáng tạo, cho ra đời những sản phẩm mới, độc đáo để du khách thưởng thức và mua về làm quà… Những sợi hủ tiếu đa sắc và các món ăn lạ từ hủ tiếu của lò Sáu Hoài hình thành từ đó.
Khác với một số nơi, những gì thuộc “bí quyết” hay “độc quyền” thường được giấu kín, thì tại lò hủ tiếu Sáu Hoài, mọi thứ đều được ông chủ Huỳnh Hữu Hoài nhiệt tình chỉ dẫn chi tiết. Như đọc được sự thắc mắc của người viết, ông cười lớn: Ẩm thực lạ lắm, không phải cứ có công thức là sẽ làm ra được món ngon đâu. Chúng ta còn phải gửi vào đó tình yêu nghề, sự mong muốn thấy được nét mặt hài lòng của người thưởng thức, sự sáng tạo của người nghệ sỹ và sự quen tay của người thợ lâu năm lành nghề… Tất cả những điều đó hòa quyện mới tạo ra được món ăn ngon.
Để chứng minh cho điều mình nói, ông Sáu Hoài thoăn thoát thao tác một chiếc bánh pizza hủ tiếu – sản phẩm độc quyền ở lò của ông gần 10 năm nay, trước sự trầm trồ của nhiều du khách trong và ngoài nước. Một nhúm hủ tiếu nhiều màu được ông bốc thả vào chảo dầu sôi và đảo vòng tròn, lập tức một “đế pizza” tròn xoe bằng hủ tiếu vàng ruộm, căng bóng nổi lên giữa chảo dầu. Ông vừa nhanh chóng vớt ra vừa nói: “phải để dầu thật sôi cho sợi hủ tiếu nở to nhưng không ngấm dầu, rồi đảo nhanh đều tay cho nó không bị cháy quá lửa ”. Liền đó, ông đặt lên trên đế pizza một lớp trứng rán mỏng, rồi một lớp rau, phủ thêm thịt heo, rồi tưới thêm chút nước sốt… Vậy là món pizza nóng hổi đã sẵn sàng phục vụ thực khách.
Du khách vẫn chưa hết thán phục thì ông chủ Sáu Hoài lại nhanh tay bốc thêm một nhúm sợi hủ tiếu đa sắc để chế biến thành món ông mới sáng tạo ra, còn chưa kịp đặt tên. Thành phẩm là một tô hủ tiếu phía dưới gồm khoanh giò, rau sống… còn trên cao là một “thác” hủ tiếu đủ màu chiên giòn đổ vào tô, kèm đôi đũa “ma thuật” lơ lửng trên không xuyên qua. Thực khách không ngớt ồ lên kinh ngạc và thích thú chụp hình với tô hủ tiếu độc lạ, đồng thời rôm rả góp ý tưởng đặt tên món ăn cho ông chủ, nào là “hủ tiếu thác tình yêu”, “hủ tiếu trăm sông về Biển Đông”… Cả chủ và khách cùng bật cười sảng khoái.
Không dừng lại ở đó, đích thân ông chủ Sáu Hoài còn dẫn khách đi xem từng chiếc lu lắng bột, những lò hấp bánh bằng trấu, những mẻ bánh mới ra lò được phơi trên liếp tre… Khách vừa được trực tiếp trải nghiệm các quy trình làm ra sợi hủ tiếu, vừa được ông chủ kể cho nghe bí quyết khiến cho sợi hủ tiếu thủ công Sáu Hoài có thể cạnh tranh được với hủ tiếu công nghiệp mà tồn tại đến ngày nay. Theo kinh nghiệm hơn 45 năm trong nghề, ông Sáu Hoài cho biết để hủ tiếu ngon thì cần chọn gạo có tinh bột nhiều như hiện tại ông đang sử dụng gạo Hàm Châu xuất xứ từ tỉnh Hậu Giang. Gạo được xay thành bột, bỏ vào lu lắng chung với lá giang để loại bỏ các tạp chất. Sau đó bột gạo được trộn chung với rau củ theo mùa để nhuộm màu theo tỷ lệ 80% là bột gạo, 20% củ quả... Trong chế biến món hủ tiếu nước thì nước súp phải được nấu từ nước dừa tươi, cùng gà ta và xương ống... mới cho ra một tô hủ tiếu riêng có tại lò Sáu Hoài.
Cứ thế, câu chuyện giữa ông chủ lò hủ tiếu với khách được nối dài tưởng như bất tận. Với du khách, dường như họ đang được trở về nhà người thân, được trải nghiệm những câu chuyện văn hóa thông qua ẩm thực. “Ban đầu, khi triển khai mô hình du lịch kết hợp trải nghiệm, ẩm thực, lò hủ tiếu Sáu Hoài của tôi chỉ mong muốn tìm lối ra cho sản phẩm, duy trì nghề thủ công mà ông bà truyền lại. Do đó, vé vào cổng và các hoạt động trải nghiệm tại đây của du khách hoàn toàn được miễn phí. Doanh thu của chúng tôi chỉ đến từ phục vụ ăn uống tại chỗ và những món khách mua về làm quà. Có lẽ trời thương nên hơn 10 năm qua tôi và 10 nhân công vẫn có thu nhập ổn định, sống tốt bằng nghề truyền thống” - ông chủ Huỳnh Hữu Hoài thân tình chia sẻ.
“Sống tốt” là cách mà ông chủ lò hủ tiếu Sáu Hoài khiêm tốn nói về hoạt động của cơ sở mình. Những sáng tạo của ông cùng với tình yêu nghề thủ công truyền thống đã giúp cho sợi hủ tiếu được “nâng tầm”. Trước đây cơ sở của ông chỉ cung ứng được khoảng 100 kg/ngày, hiện nay con số này đã đạt tới 400 kg. Nhân công là bà con hàng xóm gần nhà được ông trả thù lao 4 – 5 triệu/người/tháng.
Để phục vụ tốt du khách, hầu hết nhân công của lò hủ tiếu đều được đào tạo bài bản, thực hành linh hoạt từng công đoạn làm ra sợi hủ tiếu gạo dai dai và có vị ngọt thanh. Việc làm này không chỉ giúp họ ổn định cuộc sống, còn giúp họ cơ hội giao lưu văn hóa bản địa và văn hóa các địa phương khác. Bà Dương Thị Kim Ba (51 tuổi) làm ở lò hủ tiếu Sáu Hoài được 5 năm cho biết, làm việc ở đây rất vui, mọi người coi nhau như gia đình. Khách đến đây khá đông, mỗi nhóm khách lại có nét văn hóa và những câu chuyện riêng rất thú vị. Hơn thế nữa, bà chỉ làm việc tại lò nửa ngày, không mất thời gian di chuyển đi xa nên thời gian còn lại có thể chăm lo cho gia đình. Thu nhập hơn 4 triệu/tháng giúp gia đình bà có nguồn tài chính ổn định.
Tham quan, trải nghiệm làm hủ tiếu tại lò hủ tiếu Sáu Hoài, ông Steffen - du khách đến từ Hà Lan bày tỏ, ông đã đi nhiều nơi trên thế giới nhưng chưa từng thấy nghề thủ công nào thú vị như vậy. Ông thấy độc đáo ở tất cả các khâu làm bánh, nhất là khâu cắt từ bánh tròn thành các sợi hủ tiếu mà ông được trực tiếp trải nghiệm. Nhất định có dịp ông sẽ quay trở lại đây nhiều lần nữa, cùng gia đình và bạn bè.
Lò hủ tiếu Sáu Hoài – một địa điểm du lịch trải nghiệm nghề làm hủ tiếu thủ công ở Cần Thơ là một gợi ý điển hình cho sự thành công trong mô hình kết hợp giữa du lịch và phát triển làng nghề thủ công truyền thống. Mô hình này mang lại giá trị tinh thần cho du khách trong khám phá nét văn hóa bản địa cũng như gia tăng giá trị kinh tế cho người dân địa phương bằng chính thế mạnh của họ, trên chính mảnh đất gắn bó với họ, thay vì phải đi tìm kiếm việc làm ở nơi xa. Từ đó, việc ổn định kinh tế địa phương và an sinh xã hội cũng được bảo đảm.
Ánh Tuyết