Ngày 4/11, tại tỉnh Hà Tĩnh, Trung tâm Khuyến nông quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức “Tọa đàm truyền thông khuyến nông cộng đồng về mô hình hoạt động tổ khuyến nông cộng đồng có hiệu quả”, nhằm đánh giá và đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ khuyến nông cộng đồng.
Qua 2 năm triển khai đề án thí điểm “Nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng”, trong giai đoạn 2022-2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đến nay, toàn quốc đã có 57 tỉnh, thành phố thành lập được 5.167 tổ khuyến nông cộng đồng với 47.293 thành viên tham gia; trong đó đề án thí điểm có 26 tổ khuyến nông cộng đồng với 156 thành viên; ngoài đề án có 5.141 tổ khuyến nông cộng đồng với 47.137 thành viên.
Tất cả các thành viên tham gia tổ khuyến nông cộng đồng chủ yếu là lãnh đạo xã, cán bộ công chức xã, đại diện các hội, đoàn thể ở địa phương (hội nông dân, đoàn thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh, hợp tác xã, doanh nghiệp...), đại diện hợp tác xã, nông dân sản xuất kinh doanh giỏi.
Tại buổi tọa đàm, ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia khẳng định, khuyến nông cộng đồng là định hướng phát triển đúng đắn, kết nối hệ thống khuyến nông với cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp nhằm hỗ trợ người nông dân tốt hơn trong việc tổ chức lại sản xuất, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật. Giúp người nông dân các giải pháp hữu ích vào sản xuất, giúp cải thiện sinh kế, tăng thu nhập, góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.
Các tổ khuyến nông cộng đồng đã thay đổi tư duy, nhận thức trong hệ thống khuyến nông, cũng cố lại hệ thống khuyến nông trên nguyên tắc không thay đổi bộ máy và biên chế khuyến nông, tổ chức lại lực lượng khuyến nông cơ sở gắn với địa bàn xã để thực hiện tốt công tác khuyến nông.
Tại nhiều tỉnh thành như: Bến Tre, Vĩnh Long, Quảng Trị, Hà Tĩnh… tổ khuyến nông cộng đồng đã làm thay đổi tư duy sản xuất, kinh doanh cho người nông dân, đem lại hiệu quả trong lao động, sản xuất.
Tham luận tại tòa đàm ông Trương Huy Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh cho rằng, 183 tổ cộng đồng được thành lập và hoạt động có hiệu quả. Tổ khuyến nông cộng đồng lồng ghép các chương trình, dự án, nhân rộng các mô hình sản xuất góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp, nông thôn. Ông Dũng đề xuất cần có cơ chế, chính sách cụ thể hỗ trợ các tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động. Hiện tại các tổ khuyến nông cộng đồng chưa có nơi làm việc, cơ sở vật chất không có, thành viên tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động dựa trên sự tự nguyện nên còn có nhiều hạn chế.
Ông Trần Cần, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị cho rằng, cần quan tâm hỗ trợ các mô hình sinh kế cho người dân trong vùng đề án để tổ khuyến nông cộng đồng có điều kiện tiếp cận, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, công nghệ từ các mô hình trình diễn, điển hình sản xuất tiên tiến ra diện rộng.
Thời gian tới, các tổ khuyến nông cộng đồng tư vấn hình thành các vùng sản xuất nồng nghiệp tập trung, mô hình hoạt động có hiệu quả các hợp tác xã, tổ hợp tác liên kết trong sản xuất chế biến tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.
Thời gian qua Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã tổ chức 56 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho các yổ khuyến nông cộng đồng với 1.290 học viên tham gia. Các học viên đã được tập huấn, nâng cao nhận thức về tư vấn, phát triển thị trường; phương án sản xuất kinh doanh của các hợp tác xã; ứng dụng chuyển đổi số trong tư vấn, liên kết tiêu thụ nông sản, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, thủy sản, phòng trừ bệnh hại. Bên cạnh đó tổ chức 7 hội thảo, 28 tọa đàm để nâng cao nhận thức của các tổ khuyến nông cộng đồng, doanh nghiệp, hợp tác xã về phát triển sản xuất nông nghiệp.
Các tham luận cho rằng các tổ khuyến nông cộng đồng đa dạng hóa chức năng, hoạt động khuyến nông cơ sở từ chuyển giao khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất là chính sang cung cấp thông tin, hướng dẫn kỹ năng quản lý, kinh doanh, phát triển thị trường, bảo vệ môi trường, hướng tới khuyến nông theo nhu cầu và khuyến nông dịch vụ.
Khuyến nông cộng đồng làm thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp, tri thức hóa nông dân, đặc biệt là ở các vùng nguyên liệu, nông dân đã được tổ chức lại sản xuất theo mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, được tham gia liên kết sản xuất theo hợp đồng với các doanh nghiệp để sản xuất theo quy trình, tiêu chuẩn, chất lượng theo yêu cầu thị trường.
Tường Vũ
