Chìa khóa giúp trẻ ham học và tự tin

Chìa khóa giúp trẻ ham học và tự tin

Trong bối cảnh năm học mới bắt đầu ở Nhật Bản trong tháng này, nhiều bậc cha mẹ đã tìm cách tạo một khởi đầu thú vị bằng cách cho con tham gia các hoạt động ngoại khóa như học tiếng Anh hoặc học đàn piano. Tuy nhiên, liệu trẻ có thích thú với điều này và phương pháp này có đem tới thành công?

Một chuyên gia về não bộ cho rằng để khuyến khích sự ham học hỏi và phát triển ở trẻ, điều quan trọng hơn là khen ngợi trẻ về những tiến bộ đạt được, thay vì hứa hẹn phần thưởng nếu hoàn thành bài học - một phương pháp thường được các bậc cha mẹ áp dụng trong giáo dục con cái.

Theo Phó Giáo sư Chihiro Hosoda bộ môn Khoa học não bộ thuộc trường Đại học Tohoku, dù ở bất kỳ thời điểm nào, điều quan trọng là nuôi dưỡng khả năng của trẻ để tiếp tục phát triển mà không cần quan tâm đến kết quả.

Bà Hosoda cho biết: “Bộ não phát triển theo thứ tự từ sau ra trước”, theo đó thùy đỉnh ở gần đỉnh đầu và sau đầu - nơi kiểm soát sự phối hợp vận động - sẽ đạt đến mức độ phát triển cao nhất khi trẻ khoảng 5 tuổi, tiếp đến là sự phát triển của thùy chẩm ở phía sau đầu - chịu trách nhiệm nhận thức thị giác, bao gồm màu sắc, hình dạng và chuyển động. Do đó, trẻ nên bắt đầu chơi piano, bơi lội và các hoạt động thể chất khác lúc khoảng 5 tuổi.

Theo bà Hosoda, thùy trán, phần trước của não chịu trách nhiệm về các chức năng nhận thức cao hơn như trí nhớ, khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề, sẽ đạt mức phát triển đầy đủ khi trẻ khoảng 13 tuổi.

Phó Giáo sư Hosoda nói: “Kiên trì là chìa khóa để phát triển trí não”. Trẻ em bắt đầu những bài học như vậy lúc khoảng 5 tuổi và thực hiện chúng bằng cách vượt qua cám dỗ của những trò chơi, chiến đấu để vượt qua những khó khăn và tự kiểm soát bản thân thì chúng sẽ tự nhiên hình thành được những năng lực này.

Theo bà Hosoda, đây là khả năng cần thiết để trở nên thành công hơn trong bất kỳ lĩnh vực nào, điều này có thể đạt được thông qua việc thực hiện một cách siêng năng một công việc đơn giản hằng ngày, chẳng hạn như ghi nhớ một từ tiếng Anh mỗi ngày.

Bà Hosoda nói thêm nhiều bậc cha mẹ thường thưởng cho con, chẳng hạn cho phép xem video trong nửa giờ, khi làm xong bài tập về nhà. Tuy nhiên, nên tránh phương pháp này, vì có thể làm suy yếu động lực rèn luyện ở trẻ. Khi trẻ em hoàn thành một công việc để lấy phần thưởng - tức là động lực bên ngoài, chúng sẽ trở nên ít sẵn sàng tiếp tục rèn luyện hơn những đứa trẻ có động cơ thực chất từ bên trong, bởi vì chúng không thực sự mong muốn cải thiện kỹ năng của mình. Trong ví dụ trên, những đứa trẻ có động cơ bên ngoài có xu hướng nói rằng chúng sẽ không làm bài tập về nhà trừ khi được xem video, hoặc thậm chí đặt điều kiện kéo dài thời gian xem video để đổi lấy việc học.

Để giải quyết vấn đề này, Phó Giáo sư Hosoda nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khen những tiến bộ của trẻ. Trẻ em sẽ trở nên có động lực bên trong và tự tin hơn khi người lớn khen ngợi những tiến bộ mà chúng đạt được. Tuy nhiên, ngay cả khi trẻ đạt điểm tuyệt đối, cha mẹ không nên chỉ khen ngợi “kết quả tuyệt vời” mà nên tán dương sự trưởng thành của trẻ bằng những cách diễn đạt như “con đã giải được bài toán khó mà trước đây con chưa làm được”.

Cha mẹ cũng nên đánh giá một cách khách quan về khả năng và sự trưởng thành của con cái trong việc học. Một số cha mẹ dùng cách so sánh con với các bạn cùng lớp, dẫn đến hình thành tâm lý của trẻ rằng chúng “không làm được”.

Việc ép trẻ giải quyết những vấn đề vượt quá khả năng của mình có thể làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ. Phó Giáo sư Hosoda khuyên: “Điều quan trọng là cha mẹ nên thường xuyên trò chuyện với con và tìm cách giúp con khắc phục những điểm yếu hơn là tìm những khuyết điểm của con”.

Nguyễn Tùng

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm