Ngày 1/10, tại khu vực sông Lục Đầu phía trước đền Kiếp Bạc, Khu di tích Quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương đã diễn ra Diễn xướng hội quân trên sông Lục Đầu, tái hiện lại hào khí Đông A thời Trần, gắn liền với tên tuổi và công lao của Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo. Đây là nghi thức độc đáo riêng có của Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc, thu hút hàng vạn du khách quan tâm chờ đón, thưởng thức.
Tham gia hội quân trên sông là 2 đoàn thuyền đến từ cư dân vùng sông nước Kênh Giang, Đông Triều (Quảng Ninh). Phía Nam Tào là đoàn thứ nhất; tên thuyền chủ là Nhạc độc chung linh. Đoàn thứ 2 tập kết bến sông trước đền Bắc Đẩu, tên thuyền chủ là Âm dương hợp đức.
Hai đoàn thuyền băng băng lướt sóng trên sông trong tiếng trống rộn ràng thôi thúc, gợi lại truyền thống thuỷ chiến oanh liệt trong lịch sử dân tộc, làm sống dậy khí thế Đông A hào sảng của một vương triều hiển hách võ công, vẻ vang văn trị. Trên bờ là các màn biểu diễn võ Nhất Nam của 300 võ sinh với những bài võ cổ truyền của dân tộc, cảnh biểu diễn đánh côn, đánh gậy; biểu diễn của đội múa rồng, lân.
Đoàn thuyền biểu diễn 3 lần giao tranh trên sông tái hiện cảnh tượng hào hùng gợi nhớ về cuộc hội quân, duyệt binh biểu dương lực lượng chuẩn bị kháng chiến với hào khí Đông A và 3 lần đại thắng giặc Nguyên Mông oanh liệt, lừng lẫy của quân và dân nhà Trần dưới tài chỉ huy của Trần Hưng Đạo. Cả 3 lần đoàn thuyền chiến gặp nhau đều khí thế ngút trời trong tiếng trống, tiếng reo hò vang dậy...
Theo Ban Quản lý di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc, năm 2006, tỉnh Hải Dương đã phục dựng thành công Lễ hội quân trên sông Lục Đầu, qua đó thể hiện khí phách, một lòng đoàn kết của quân dân Đại Việt trước kẻ thù xâm lược hùng mạnh. Lễ hội là nơi tề tựu của những người dân làm nghề sông nước của tỉnh Hải Dương và các tỉnh lân cận như Hải Phòng, Quảng Ninh và Bắc Giang.
Mỗi dịp "tháng Tám giỗ Cha", các đội thuyền dù đang đánh bắt nơi đâu đều gác lại để trở về với sông Lục Đầu, bến sông Vạn Kiếp huyền thoại náo nức, rộn ràng tham dự ễ hội quân. Với họ, đây là một nghi thức không thể thiếu trong đời sống tâm linh, là dịp để bày tỏ tấm lòng tri ân công ơn to lớn của Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương. Mỗi ngư dân trên thuyền hóa trang thành binh sĩ, những chiếc thuyền như được thay áo mới với cờ hoa rực rỡ, nổi bật là lá cờ thời Trần.
Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc ở Chí Linh, Hải Dương diễn ra từ 10/8- 20/8 âm lịch hàng năm có sức hút đặc biệt. Đây không chỉ là dịp đồng bào, người dân cả nước thành kính hướng về vùng đất linh thiêng, tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Trần mà còn bởi sự hấp dẫn từ những nghi lễ, hoạt động phần hội đặc sắc. Trong đó, Lễ hội quân trên sông Lục Đầu là một nét đẹp riêng có, một điểm nhấn để lại ấn tượng đẹp với mỗi du khách.
Mạnh Minh